• superman czy Superman?
    22.11.2007
    22.11.2007
    Szanowni Eksperci!
    Czy te zdania są poprawne: „Na ile jesteś Supermanem?”, „Ile jest w tobie z Supermana?”. A może: „Ile jest w tobie Supermana?”. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    B.B.
  • dolce vita wśród włoskich potraw
    9.03.2013
    9.03.2013
    Po wydaniu książki Marty Grycan Moja Dolce Vita internauci zaczęli się spierać, czy w tytule jest błąd, czy nie powinien brzmieć Moje Dolce Vita, tak jak Rzymskie dolce vita. Który zapis jest poprawny? A przy okazji – czy nazwy potraw w obcych językach należy zapisywać kursywą? Pizza, ravioli czy risotto zadomowiły się już w naszym języku, ale co np. z włoskimi tagliolini, garganelli, grissini, cappelletti? Co z biancomangiare z migdałami, malinowym coulis czy zupą julienne?
  • jak nie wiem co
    11.05.2011
    11.05.2011
    Witam,
    bardzo proszę o rozwianie wątpliwości interpunkcyjnych (czy w poniższych zdaniach powinien być przecinek i ew. gdzie?):
    1. Pracy będzie na nie wiem ile czasu.
    2. Ona prawdopodobnie choruje wiesz na co…
    Dziękuję i serdecznie pozdrawiam Redakcję :)
    Barbara
  • Jak wymawiamy ę w wyrazie rękawiczka?
    7.02.2018
    7.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
    Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

    Oto uzasadnienie:
    W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
    Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
    Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

    Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
    Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
    Z poważaniem
    Piotr Dylewski
  • Każdemu według potrzeb
    5.05.2006
    5.05.2006
    Co oznacza zwrot „Każdemu według potrzeb”?
  • Kiedy stawiać znak zapytania?
    12.05.2016
    12.05.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w poniższej liście wyliczeniowej poszczególne składniki powinny być zamknięte znakiem zapytania? Z jednej strony mamy formułę pytania zależnego, ale z drugiej wyliczenia następują po dwukropku, stąd mam wątpliwości.
    Przyszli i pytali m.in. o to:
    — czym się zajmuję,
    — kto tutaj mieszka,
    — ile mam lat,
    — jakie mam plany.


    Z pozdrowieniami
    Czytelnik
  • kielo cud
    27.05.2008
    27.05.2008
    Spotkałem się ze słowem kielocud, akcentowanym na lo, oznaczającym coś dekoracyjnego (przedmiot, strój), przy czym raczej w złym guście. Używane ironicznie. Podejrzewam, że może to być pochodna frazy piykny kielo cud. Czy istnieją jakieś badawcze potwierdzenia takiego słowa?
  • należeć

    30.03.2023
    30.03.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się o poradę, czy poniższe zdanie jest poprawne:

    „Do tłumacza należy zdecydować, na ile informacje te istotnie modyfikują zasadniczy tekst, a na ile można je w przekładzie pominąć.”

    Czy jest to poprawna konstrukcja, że do „kogoś należy zdecydować”? Czy czasownik w bezokoliczniku może występować po słowie należy?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Maria Burnat

  • różności
    26.05.2011
    26.05.2011
    Dzień dobry,
    z czego wynika to, czy czasownik jest przechodni? Jeśli Jan obszedł górę dookoła, to jest ona przez Jana… właśnie, „coś zrobiona”, ale nie mogę tego nazwać. Mój słownik, o ile pamiętam, mówił mi, że czasownik ten jest nieprzechodni – a teoretycznie mógłby być.
    A przy okazji czy zwrot o ile pamiętam (itp.) powinien być między przecinkami? I czy po Dzień dobry zakończonego przecinkiem powinienem zacząć akapit od wcięcia?
    Pozdrawiam,
    Karol Kurcok
  • Big Mac
    5.02.2003
    5.02.2003
    Jak należałoby zapisać Big Mac w zdaniu: „Ile kosztuje… big mac (Big Mac?)”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego