albo
  • Przecinki
    2.07.2018
    2.07.2018
    Szanowni Państwo,
    czy w oznaczonych miejscach powinny się znaleźć przecinki?
    1. Nie interesuje jej, czy Biron jest Niemcem, czy Rosjaninem(,) i jakie to ma znaczenie dla państwowości Rosji.
    2. Zdaniem będzie stwierdzenie, które jest albo prawdziwe, albo fałszywe(,) i które nie może być jednocześnie prawdziwe i fałszywe.
    3. Z kim się nie zagadam(,) to [jest] jakoś tak naturalnie
    Sądzę, że w 1. i 2. nie, a w 3. chyba tak.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • siebie

    27.02.2024
    27.02.2024

    Szanowni Państwo!

    Interesuje mnie użycie dużej litery w zdaniu: „Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu” – chodzi oczywiście o „Siebie”. Czy nie jest prawdą, że „siebie” jest odmianą „ja”, podobnie jak „moim”, czy „mnie”? Nawet w Dekalogu napisano: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, a nie „przede Mną”.

    Z poważaniem — Dociekliwy

  • Slowfox
    25.04.2018
    25.04.2018
    Mam pytanie dotyczące spolszczenia z -x na -ks w odmianie. Czy ta zasada dotyczy tylko nazw? Bo szukając odpowiedzi na to pytanie znalazłam dwie porady, w których jako przykłady podaje się nazwy lub nazwiska (Hortex, Hendrix)
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/x-czy-ks-przed-koncowka;2242.html
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/x-na-koncu-wyrazu;9378.html
    A jak odmienić należy słowo slowfox?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Pozdrawiam,
    Monika Kwiatkowska
  • Thorn – odmiana

    22.10.2021
    22.10.2021

    Dzień dobry,

    od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.

    Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”.

    Nazwa skrótowa: „Thorn”.

    Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza – niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.

    Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.

    Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?

  • Thornu czy Thorna

    19.05.2022
    19.05.2022

    Dzień dobry,

    Od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.

    Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”

    Nazwa skrótowa: „Thorn”

    Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza - niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.

    Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.

    Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?

  • alternatywa
    20.11.2002
    20.11.2002
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pewnego stwierdzenia. Ostatnio w telewizji emitowany był program, bądź raczej konkurs, w którym jedna z konkurencji polegała na wskazaniu błędów językowych czy ortogaficznych. Na tablicy umieszczone było między innymi zdanie: MAM DWIE ALTERNATYWY. Zawodnicy wskazali na to zdanie jako błędnie sformułowane. Ja również przychyliłam się do ich odpowiedzi, natomiast mój chłopak się ze mną nie zgodził, podając mi następujący przykład: „Mam zamiar wydać zarobione pieniądze. Więc albo kupię Poloneza, albo Fiata, czyli to jest pierwsza alternatywa. Jak również zastanawiam się nad kupnem domu, który kupię albo w Lublinie, albo w Krakowie – druga alternatywa. W związku z tym mam dwie alternatywy”. Czy na podstawie tego przykładu można powiedzieć, że „mam dwie alternatywy”, i czy w ogóle takie stwierdzenie jest dopuszczalne?
    Bardzo proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Dagmara Iskra
  • czekać na odpowiedź

    18.12.2023
    18.12.2023

    Witam.

    Chcę dowiedzieć się, jak poprawnie napisać to zdanie. Jaka byłaby poprawna wersja:

    1) Proszę czekać odpowiedzi na swoim mailu.

    lub

    2) Proszę czekać na odpowiedź na swój e-mail.

    Interesuje mnie poprawna odmiana słowa „odpowiedź” w tym zdaniu.

    Dziękuję za odpowiedź.

  • homonimiczna zagadka
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Nazwy własne w nazwach własnych

    23.06.2023
    23.06.2023

    W jaki sposób należy traktować cudzysłów w tytule filmu w kontekście nazw własnych:

    — kina/domu, np. Ucieczka z kina „Wolność” czy Ucieczka z kina Wolność lub Dom „Słowo”. Niedokończona powieść czy Dom Słowo. Niedokończona powieść

    — kryptonim akcji, np. „Anna” i wampir czy Anna i wampir lub Operacja Argo czy Operacja „Argo”

    — nazwa techniczna broni, np. Pistolet typu „Walter P-38” czy Pistolet typu Walter P-38

    — zwyczajowa nazwa samolotu, np. Lot Świerkowej Gęsi czy Lot „Świerkowej Gęsi”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego