apelatywny
  • Określenie apelatywne meczet piątkowy
    15.11.2017
    15.11.2017
    Czy w zdaniu: „W zachodniej części bazaru znajduje się Meczet Piątkowy, jeden z największych meczetów w Tebrizie” powinniśmy pisać Meczet Piątkowy – taka pisownia przeważa w Internecie; czy meczet piątkowy – małymi literami, tak jak kościół katedralny, gdzie nazwa ma charakter opisowy, mimo że odnosi się do konkretnego obiektu; czy może meczet Piątkowy – zgodnie z regułą, wg której piszemy np. kościół Franciszkanów, traktując drugi człon jako potoczną nazwę własną obiektu?
  • apelatywy
    25.06.2009
    25.06.2009
    Witam serdecznie,
    być moze moje pytanie wyda się banalne, ale chciałbym sie dowiedzieć, czy mówiąc o wszystkich wyrazach apelatywnych, należy wprost utożsamiać je jedynie z rzeczownikami pospolitymi. Mimo poszukiwań w kilku źródłach, nie odnalazłem jasnej odpowiedzi. Inaczej mówiąc, czy wyraz apelatywny może być inną częścią mowy niż tylko rzeczownikiem pospolitym?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Robert Kamyk
  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
  • interpunkcja w tekstach liturgicznych
    22.03.2010
    22.03.2010
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać o interpunkcję w formule: „Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen”. Czy po słowie Pana nie powinien stać przecinek? Czy słowo Bóg rzeczywiście powinno być obustronnie wydzielone przecinkami? Dziękuję za odpowiedź.
    Łączę pozdrowienia
    Michał
  • Arkady Kubickiego; Stary Klasztor; sala Gotycka; sala restauracyjna
    9.05.2017
    9.05.2017
    Szanowni Państwo,
    1. Czy w nazwie Arkady Kubickiego wielka litera jest uzasadniona, czy może powinny to być arkady?
    2. We Wrocławiu znajduje się obiekt o nazwie Stary Klasztor, a w nim sala restauracyjna i Sala Gotycka. Czy wszystkie trzy nazwy powinny być zapisane tak, jak to zrobiłem?


    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Czytelnia Akt // Czytelnia akt, a nawet czytelnia akt
    24.01.2019
    24.01.2019
    W archiwum państwowym jest czytelnia akt. Czy powinno się o niej pisać dużą literą, czy małą?
  • Gmach Główny (gmach główny) Muzeum Narodowego w Krakowie
    12.06.2019
    12.06.2019
    Dzień dobry,
    Czy poprawna jest pisownia Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, gdzie również gmach główny jest pisany dużą literą?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Japońskie imię Hanzo
    27.07.2017
    27.07.2017
    Wiem, że w Poradni pojawiały się liczne teksty na ten temat, ale nadal mam pewne wątpliwości, a chciałabym rozwiać je w szerszym gronie ludzi. Chodzi mi o odmianę japońskiego imienia Hanzo. Z jednej zasady, jaką znalazłam w Poradni, wynika, że powinno się odmieniać, chwilę później jednak wyczytałam, że krótkie imiona zakończone na „o” nie podlegają odmianie. Stąd moja wątpliwość. Największy problem mam w tym wypadku z miejscownikiem.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • nazwiska na -aka
    28.11.2008
    28.11.2008
    Witam!
    Proszę o wyjaśnienie funkcji przyrostka -aka. Występuje on w nazwisku Andraka (Podlasie). Osobiście kojarzy mi się ten formant pejoratywnie, z wyrazami typu kaleka, zawadiaka.
    Za pomoc z góry dziękuję.
  • nazwiska na -asz
    7.10.2002
    7.10.2002
    Jakie jest pochodzenie nazwisk zakończonych na -asz?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego