barwić
  • Jeździj a jeźdź
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w WSPP forma trybu rozkazującego czasownika jeździć: jeździj uznana została za potoczną, natomiast forma jeźdź jest literacka?

    Zgodnie z podręcznikiem prof. Strutyńskiego formy trybu rozkazującego tworzymy od tematu czasu teraźniejszego, do którego dodajemy odpowiednią końcówkę osobową trybu rozkazującego. Jeśli temat czasu teraźniejszego kończy się na zbitkę spółgłoskową, wówczas dodajemy do niego końcówkę -ij (:-yj). Z czego wynika zatem uznanie poprawnej gramatycznie formy za potoczną?

    Z poważaniem
    M.M.
  • Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę

    31.01.2022

    Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?


    Dzień dobry,

    Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?

  • w koło – wkoło
    23.09.2009
    23.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni w poniższych zdaniach:
    – Świat zawiruje w koło/wkoło tysiącem barw.
    – Wszyscy się zlecieli w koło/wkoło.
    – Wycinali w koło/wkoło, okorowywali. (mowa o drewnie w tartaku)
    – Żyła tym, co się w koło/wkoło rozwija. (o uczuciach)
    – Ciemność roztaczała się w koło/wkoło.
    – Dlaczego wszyscy w koło/wkoło mnie umierają?
    – Kwiaty tańczą w koło/wkoło ciebie.
    – Zapach kwiatów roztaczał w koło/wkoło cudowny aromat.
    – Zimno obeszło ją w koło/wkoło.
    Marta
  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

  • Biało-Zieloni
    21.06.2007
    21.06.2007
    Szanowni Państwo,
    Lechia Gdańsk, znany wybrzeżowy klub piłkarski, jest często określana mianem biało-zielonych – od tradycyjnych barw. Zastanawiamy się, czy przydomek ten powinien być pisany z wielkiej, czy z małej litery. Wątpliwości biorą się chociażby z faktu, że Ruch Chorzów opisywany jest w prasie raz jako Niebiescy, a innym razem niebiescy. Zasadne jest również pytanie, czy takie nazwy powinny być pisane w cudzysłowie.
    Serdecznie dziękujemy za pomoc.
  • kolor wielbłądzi
    5.06.2013
    5.06.2013
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w ustaleniu poprawnego odpowiednika angielskiego określenia koloru camel w języku polskim. Internetowa wyszukiwarka podpowiada, że to wielbłądzi lub kamelowy, ale nie mam pewności, czy są to przymiotniki funkcjonujące w polszczyźnie.
  • lustro weneckie raz jeszcze
    29.10.2007
    29.10.2007
    Kilka dni temu w odpowiedzi na pytanie czytelniczki jeden z językoznawców poradni doradzał używanie określenia lustro weneckie zamiast fenickie. Tymczasem wg elektronicznego Słownika poprawnej polszczyzny PWN z 2004 roku lustro weneckie to XVIII-wieczne ozdobne lustro, a więc zupełnie co innego niż lustro, które z jednej strony jest oknem – a najprawdopodobniej takie miała na myśli autorka pytania. Również Wikipedia rozróżnia te dwa terminy.
  • Mazur
    2.11.2004
    2.11.2004
    Witam. Interesuje mnie etymologia słowa Mazur, zarówno jako nazwy mieszkańca Mazowsza, jak i nazwiska. Dziękuję z góry za odpowiedź;)
  • Sady
    30.10.2019
    30.10.2019
    Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Szkarłat
    26.11.2018
    26.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    Czy można powiedzieć, że szkarłat jest odpowiednikiem (na przykład) angielskiego scarlet, który jest opisywany jako kolor jasnoczerwony z odcieniem pomarańczu, podczas gdy polski szkarłat to barwa ciemnoczerwona, krwista? Ta pierwsza, jeśli wierzyć internetowi, odpowiada barwie u nas znanej kardynalską, a ta druga w anglojęzycznym świecie jest odcieniem kasztanowego. Czy jeśli mam rację, to do przejścia doszło u nas czy też tam?
    Pozdrawiam, Arkadiusz C.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego