-
ćwiczebny
26.04.202326.04.2023Szanowni Państwo,
Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?
-
Drwęca
15.05.202315.05.2023Skąd pochodzi nazwa rzeki Drwęcy?
-
Interpunkcja przy przydawkach22.02.201822.02.2018Szanowni Państwo,
czy istnieje jakaś zasada na temat stosowania przecinka przed zwany i nazywany?
Pojawili się ciężkozbrojni piechurzy (hoplici), którzy walczyli w szyku zwanym falangą.
Społeczności wyznaczały rozjemców, zwanych ajsymnetami.
W VIII w. p.n.e. rozpoczęła się masowa migracja Greków, nazywana W(w)ielką K(k)olonizacją.
Dziękuję i pozdrawiam
AB
-
niska – wysoka temperatura
24.05.202324.05.2023Dzień dobry,
proszę o opinię czy niniejsze zdanie jest poprawne: „W biegu górnym rzeki stwierdzono znacznie mniejszą temperaturę wody niż w biegu dolnym”. Czy jeśli jest mowa o temperaturze wody/powietrza należy używać sformułowania niższa/wyższa czy mniejsza/większa?
Pozdrawiam
Joanna Zawadzka
-
Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?4.09.20094.09.2009Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna -
O pisowni park Oliwski28.11.201828.11.2018Jak napisać: Park Oliwski czy park Oliwski?
-
problem z zającem22.11.201422.11.2014Witam.
Mam mały problem ze słowem zające… Czy jedyna poprawna forma dopełniacza brzmi zajęcy, czy może forma zająców również jest poprawna? Słownik podaje formę zająców jako poprawną tylko w wypadku nazwisk, jednak profesor Miodek w wywiadzie powiedział, że nie może powiedzieć, że forma zająców jest niepoprawna. Jaka jest prawda?
Z góry bardzo dziękuje -
repasaż i repesaż18.10.200418.10.2004Jak nazwać dodatkowe biegi w niektórych konkurencjach? Polszczyzna nazywa je repasażami. Zauważyłem jednak w portalu GW, że pojawia się tam wersja repesaże.
Kopaliński słowo repasaż wywodzi od francuskiego repassage, czyli ‘powtórne przejście’. Tymczasem w angielskim te biegi nazywane są repechage. Etymologia to francuskie słowo repêchage oznaczające ‘drugą szansę, ponowny egzamin’. Zresztą Larousse tłumaczy słowo repassage jako ‘odprasowanie’.
I co z tym fantem począć? Może więc repeszaże? -
rozegrać, ale co?21.02.201121.02.2011Dzień dobry,
czy poprawne jest sformułowanie „Rozegrany został bieg”? Czy czasownik rozegrać nie odnosi się jedynie do gier?
Pozdrawiam,
K. -
aktywa2.09.20082.09.2008Aktywo – taki twór jako l. poj. rzeczownika aktywa pojawia się w pewnych opracowaniach z dziedziny rachunkowości. Częstotliwość występowania lekko się jakby nasila z biegiem czasu. Czy ten nurt uzusu (póki co, składnik aktywów jeszcze trzyma się nieźle, ale kto wie) ma szanse na przebicie się na pozycję wiodącą, czy choćby uznanie przez językoznawców? Czy są jakieś przesłanki, dla których aktywo byłoby ze swej natury niepoprawne? Dlaczego nie ma go w słownikach?