bo
  • nazwy firm i organizacji o nietradycyjnej pisowni
    27.04.2011
    27.04.2011
    Szanowni Państwo,
    jak należy zapisywać nazwy firm czy organizacji, których pisownia jest nietradycyjna, tzn. są zapisywane małymi literami (np. e-petrol) lub wersalikami (INFOR, ENEA)? Czy należy stosować reguły słownikowe, czy pisać zgodnie z fantazją twórców nazwy? Dodatkowy problem pojawia się przy nazwie wspomnianej firmy e-petrol, bo jeśli wielką literą to E-petrol czy e-Petrol?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Piszczyk

    6.01.2022

    Dzień dobry!


    Mam pytanie odnośnie wyrazu piszczyk. W mojej rodzinie w ten sposób mówi się na pisklę gołębia. Jednakże nigdy nie spotkałem się, aby ktokolwiek spoza mojej rodziny używał tego słowa, a internet zdaje się go zupełnie nie znać. Chciałbym się spytać, czy taki wyraz w ogóle funkcjonuje gdziekolwiek w Polsce, czy jest wynalazkiem tylko mojej rodziny? A także: czy jest jakoś spokrewniony z popularnym nazwiskiem Piszczek? Dodam, że jestem z Mazowsza.


    Pozdrawiam

  • Polszczyzna aktów prawnych
    26.03.2001
    26.03.2001
    Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
    Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
    Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
    Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
    Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
    Agnieszka Balcerak
  • Pomarańcza i pomarańczowy
    18.04.2017
    18.04.2017
    Chodzi mi o słowa pomarańczowy oraz pomarańcza. Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli: czy pomarańcza jest pomarańczą, ponieważ jest koloru pomarańczowego, czy może kolor pomarańczowy jest pomarańczowy, bo taki kolor ma pomarańcza?
    Ponadto – skąd to słowo w języku polskim? Nie przypomina mi żadnego słowa w innych językach – Rosjanie jedzą „apielsiny”, ale są one kolory o nazwie „oranżewyj”, Anglicy z kolei jednakowo nazywają zarówno owoce, jak i kolor (orange), ale nie dostrzegam żadnych analogii z pomarańczą.
    Jaka jest geneza i historia tych słów?

    Z poważaniem

    Michał Płonka
    Góry Świętokrzyskie
  • „Ponadosobowe” użycie form 2. os. l.poj.

    24.02.2024
    24.02.2024

    Dzień dobry, chciałam się zapytać, czy można używać drugiej osoby liczby pojedynczej w opowiadaniu o ogólnych zagadnieniach? Przykład: powiedziałam koleżance, że nie mogę się doczekać, kiedy zmienię kolor paznokci. Na co ona mi odpowiedziała: „Czasami tak jest z kolorami, że nie czujesz się w nich dobrze. To trochę jak z ubraniami, niektórych kolorów nie nosisz, bo wiesz, że nie wyglądają dobrze na tobie”. Koleżanka użyła drugiej osoby liczby pojedynczej. Jej wypowiedź nie dotyczyła dokładnie mojej osoby. Nie miała na myśli, że to ja na pewno wyglądam źle w danym kolorze, tylko chodziło jej o poszczególny przypadek, że tak się czasem zdarza. Czy to forma poprawna w mówieniu o ogóle?

  • przecinek w reklamie
    10.04.2009
    10.04.2009
    Witam!
    Czy w haśle reklamowym np. „Mam bo tanio” można pominąć przecinek, jeśli chce się u odbiorcy wywołać jednoznacznie skojarzenie ze słowem mambo (taniec, a więc radość – zabawa). W tym celu zostanie zmniejszona spacja między dwoma wyrazami, a na zdjęciu będą tańczący ludzie. Produkt, który reklamuje to hasło, jest tani, a skorzystanie z niego będzie radością.
    Pozdrawiam
  • przyczynowe temu
    9.04.2010
    9.04.2010
    Dzień dobry,
    jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:
    – Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
    – Temu, że byłam zajęta.

    Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna.
  • przymiotniki od Dębno i Jamno
    27.04.2010
    27.04.2010
    Pytanie o przymiotnik od Dębno (niem. Neudamm). Słownik z 2002 p. Grzeni przedstawia formę dębniański. W rozporządzeniu (M.P. 1946, nr 44, poz. 85) jest dębieński, forma analogiczna do innych nazw. Inaczej należałoby zmienić przymiotnik sławieński na sławnieński, sławniański. Czy powinno być dębnieński, a nie dębniański, który można przyjąć od wsi Dębna w powiecie sanockim? Urzędową formą jest Jamieński Nurt. Społeczność dawanej wsi Jamno (obecnie część Koszalina) powołało Jamneńskie Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne. Czy jamneński jest poprawny?
  • przymiotniki od nazwisk złożonych
    21.02.2014
    21.02.2014
    Chciałbym zapytać, jak prawidłowo zapisać przymiotnik od nazwiska Merleau-Ponty czy innych tego typu nazwisk. Czy w wersji przymiotnikowej zachowujemy, czy usuwamy ów dywiz?
    Serdecznie pozdrawiam.
  • rasista, seksista i… klasista
    10.10.2001
    10.10.2001
    Jestem studentką języka hiszpańskiego na Uniwerstecie Śląskim. Podczas tłumaczenia tekstu hiszpańskiego natrafiłam na słowo, które wydaje mi się nieprzetłumaczalne. Hiszpański wyraz clasista oznacza osobę, która ocenia ludzi wg ich przynależności do określonej klasy społecznej. Pierwszym moim odruchem było przetłumaczenie tego słowa na klasista (bo rasista), ale przecież takie słowo w języku polskim nie istnieje. Po namyśle zdecydowałam się na snoba, ale nie jest to przekład zbyt dokładny, bo główną cechą snoba jest naśladownictwo, podczas gdy clasista tylko dyskryminuje określone klasy. W związku z tym zwracam się z pytaniem, jakie polskie słowo najlepiej oddawałoby to znaczenie, bo może jednak jest w naszym języku odpowiednik wyrazu clasista, tylko ja go po prostu nie znam?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego