centrum
  • jantelerowski
    3.11.2005
    3.11.2005
    Szanowni Państwo,
    w fizyce istnieje pojęcie: efekt Jahna-Tellera, od nazwisk dwóch naukowców: Jahna i Tellera. W czasie seminariów i wykładów mówi się często (zapisuję to fonetycznie): jon jantelerowsko aktywny, centrum jantelerowskie. Jak należałoby to napisać: Jahn-Tellerowski? jahntellerowski? jahn-tellerowski? jantelerowski? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Andrzej Szewczyk.
  • Jogging, shopping, pub
    11.10.2017
    11.10.2017
    Szanowni Państwo,
    znalazłem w słowniku PWN dwa warianty wymowy angielskiego sufiksu -ing: |ing| i |ink|.
    Która wymowa jest normą?
    Jogging [wym. dżogink] «rytmiczny, niezbyt szybki bieg na świeżym powietrzu»
    Cracking zob. kraking. kraking, cracking [wym. kraking],
    Shopping [wym. szoping] «robienie zakupów w dużych centrach handlowych, będące formą spędzania wolnego czasu»

    Pub [wym. pab]??? «bar, w którym podaje się głównie piwo i drobne przekąski»

    Z góry dziękuję
    Z poważaniem
    Georg Fiedler
  • matka Polka
    15.05.2002
    15.05.2002
    Bardzo proszę o jak najszybszą odpowiedź na pytanie, która pisownia jest poprawna:
    1. matka Polka
    2. matka-Polka
    (ewntualnie Matka…)

    Serdecznie dziękuję
    Agata Gogołkiewicz
  • my i nasz problem
    3.12.2001
    3.12.2001
    Który zwrot jest poprawny: „Jan stanął przed problemem, wyzwaniem itd.” czy „Przed Janem stanął problem"?
  • my i nasz problem
    3.12.2001
    3.12.2001
    Który zwrot jest poprawny: „Jan stanął przed problemem, wyzwaniem itd.” czy „Przed Janem stanął problem"?
  • nadawca pisma urzędowego
    28.10.2004
    28.10.2004
    Witam. Która z form, użyta we wszelkich pismach urzędowych, jest poprawna:
    a) Urząd Miasta i Gminy zwraca się z uprzejmą prośbą …;
    b) Zwracam się z uprzejmą prośbą … ?
    Innymi słowy, czy pełna nazwa jakiejś instytucji może być podmiotem w zdaniu, czy należy raczej używać podmiotu domyślnego (ja), jak w drugim przykładzie? Dziękuję.
  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • na rogu Kruczej i Żurawiej
    16.10.2011
    16.10.2011
    Szanowni Państwo,
    W pracy zastanawialiśmy się ostatni, czy ul. Żurawia w centrum Warszawy jest nazwą przymiotnikową (przy ul. Żurawiej), czy rzeczownikową (przy ul. Żurawia). W mediach usłyszeć można obie formy w użyciu, ja jednak skłaniam się do przymiotnikowej (obok jest Krucza). Jak jest więc w tym konkretnym przypadku?
  • nazwy typu Opolszczyzna
    27.08.2012
    27.08.2012
    Redaktor J. Gorzelik w Dzienniku Zachodnim określił termin Opolszczyzna jako wprowadzony [do polszczyzny] rusycyzm. Wtóruje mu red. M. Smolorz. Według WSO PWN ([49], 13.13): „Przyrostek -izna (-yzna) już dawno tworzył rzeczowniki od przymiotników”. Podobno badania H. Safarewiczowej potwierdzają polskie pochodzenie formantu -szczyzna. Chciałbym zapytać o termin Opolszczyzna: czy nie został on wprowadzony w latach 60. XX w.? Czy terminy takie jak np. Lubelszczyzna były wcześniej obecne w języku? Czy jest to związane z wpływami języka rosyjskiego?
    Jan Nowak
  • Nazwy ulic w tytułach
    20.10.2017
    20.10.2017
    Szanowni Państwo,
    reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego