charakter
  • segmentacja wypowiedzi na całostki znaczące
    19.06.2013
    19.06.2013
    Czy w zdaniach typu: „Co masz za ubranie?”, „Wziął Annę za żonę” przyimek za oznacza 'jako, w charakterze, w roli'?
  • Skrzydlate słowa

    13.03.2023
    13.03.2023

    Ciekawi mnie to od dłuższego czasu – skąd się wzięło powiedzenie „Nie idź(cie) tą drogą”?

    Oczywiście wiem, że jest to słynna wypowiedź Kwaśniewskiego. Ale czy to powiedzenie jest jego własnym wynalazkiem, to on je wymyślił i ukuł, a inni tylko od niego je przejęli? Czy też może powiedzenie to funkcjonowało już przed nim, a on je tylko spopularyzował (i dorzucił do niego psa Sabę?)

  • słowotwórstwo w SMS-ach i czatach
    3.03.2005
    3.03.2005
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć nieco więcej o przemianach językowych i słowotwórstwie w SMS-ach i na czatach. Wydaje mi się, że wiele nowych słów jest tworzonych przez twórców SMS-ów. Co na to wpływa i jakie mogą być tego skutki?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • służebnik
    20.02.2011
    20.02.2011
    Szanowni Państwo!
    Jedna z zasad, czy tradycji AA brzmi: „Nasi przewodnicy są tylko zaufanymi sługami, oni nami nie rządzą”. Służebni nie występuje już w formie osobowej. Sługi źle się odmieniają w liczbie mnogiej. Służący to jednak nie to. Szukając dobrego określenia na jedną, bądź więcej osób pełniących służbę w AA, trafiłem na służebników. Co współczesna, poprawna polszczyzna sądzi o służebnikach?
  • Szef ma zawsze rację

    9.06.2023
    9.06.2023

    Szanowni Państwo, nurtuje mnie od jakiegoś czasu sformułowanie, którego wymaga ode mnie mój szef. Wydaje mi się, że konstrukcja, jakiej on chce i jaką zawsze nanosi mi na pisma, poprawiając je, jest niepoprawna. Zamiast „Proszę o przesłanie informacji” muszę pisać „Proszę o spowodowanie przesłania informacji”. W mniemaniu mojego przełożonego pierwsze sformułowanie nie oddaje charakteru czynności, czyli tego, że adresat ma sprawić, by ktoś inny przesłał stosowne informacje. Bardzo proszę o rozstrzygnięcie mojego dylematu językowego.

  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • Transkrypcja wyrazów sanskryckich
    6.07.2016
    6.07.2016
    Szanowni Eksperci,
    proszę o radę co do zapisu słów sanskryckich, które pozostawiam bez tłumaczenia, np.: pramāṇa, puruṣa, prakṛti, Māṭharavṛtti. Jaki sposób zapisu jest bardziej zgodny z normami języka polskiego: transkrypcja spolszczona czy międzynarodowa transliteracja naukowa, do której dodaje się końcówki polskie? Do tej pory preferowałam zapis w międzynarodowej transliteracji z dodaniem polskich końcówek i wyróżnieniem kursywą, np.: pramāṇa – pramāṇy, puruṣa – puruṣy.
  • typografia i interpunkcja
    15.01.2007
    15.01.2007
    Czy dokonany kursywą zapis tytułu z wieńczącym go pytajnikiem/wykrzyknikiem, a umieszczony na końcu zdania należy zamknąć kropką? A może wystarczy znak interpunkcyjny należący do wspomnianego tytułu/nazwy?…
    Na kolejnych zajęciach czytaliśmy rozmowę z Zygmuntem Baumanem pt. Co znaczy dzisiaj być sobą?.

    Nie do końca analogiczny problem byłby ze stwierdzeniem:
    Przekłady Jeana Baudrillarda ukazują się w Polsce nakładem wydawnictwa Sic!
  • Widać jako wyraz wtrącony
    28.07.2017
    28.07.2017
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości – czy potrzebne są dodatkowe przecinki w poniższych zdaniach, oddzielające słowo widać?
    Książka widać wślizgnęła się w jakąś lukę.
    To widać nie leżało w jego zamiarach.
    Kogoś tam widać odwiedzały.
  • Wielka litera ze względów uczuciowych

    26.05.2023
    26.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie do zaimka „ci”. Jako forma grzecznościowa „ci” pisze się się dużą literą, np. „Mam nadzieję, że Ci się podobało”. Jednak co ze zwykłą, koleżeńską konwersacją przez komunikator, gdzie zasady pisowni nie są jasno uregulowane, a język jest bardzo potoczny. Na przykład „Siema stary, podobał ci się ten film?”. Czy zaimek „ci” nadal powinien być zapisany dużą literą?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego