chwila
  • Gdzie skutek, gdzie przyczyna?
    12.07.2001
    12.07.2001
    W związku z odszkodowaniami dla Polaków od Niemców usłyszałem w radiu, że „Konflikt spowodował zły wybór przelicznika”. Mam wątpliwości, słysząc dość często podobne zdania, czy takie sformułowania są poprawne? Czy nie powinno być: „Konflikt spowodowany został przez zły wybór przelicznika"? A może się czepiam, skoro domyślam się, o co chodziło mówiącemu? Pozdrawiam.
    Andrzej Kurowski, lat 47
  • godzina w ogłoszeniu
    30.10.2012
    30.10.2012
    Chciałbym się dowiedzieć [czegoś] na temat poprawności wskazywania terminu i ram czasowych dotyczących odbywania się danego wydarzenia. Który z zapisów stosowanych np. w zaproszeniu czy ogłoszeniu jest prawidłowy: „Spotkanie odbędzie się w dniu 3 września 2012 r. o godz. 17.00”, „Spotkanie odbędzie się w dniu 3 września 2012 r. od godz. 17.00”? Proszę, żeby Państwo odnieśli się do fraz o godz. (akcentowanie punktu czasowego) i od godz. (akcentowanie ram czasowych bez określenia chwili zakończenia).
  • gotowy do stanięcia
    14.01.2011
    14.01.2011
    Dzień dobry,
    przed chwilą w programie telewizyjnym dziennikarka użyła zwrotu gotowy do stanięcia (w kontekście: do walki z kimś). Spieramy się z mężem, czy jest to prawidłowa forma, czy też nie.
    Pozdrawiam
    Ewa Cichońska z Elbląga
  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

  • Hukło czy huknęło?
    31.10.2007
    31.10.2007
    Witam,
    moje pytanie dotyczy pisowni/wymowy członów typu biegł czy biegnął, hukło czy huknęło, klepła czy klepnęła. Czy jest jakaś zasada co do tego całego -ęł, -ął, -ęło?
  • I jeszcze raz mierzymy czas
    28.06.2018
    28.06.2018
    Szanowna Poradnio!
    Czy poprawnym jest mówić za pół godziny w serwisie informacyjnym, na koniec serwisu informacyjnego, jeśli serwis jest co pół godziny? Wydaje się to nieprawdą, więc i jest to niepoprawne, chyba, że przyimka za można użyć do liczenia czasu od chwili kiedy serwis się zaczął i tak to rozumieć.
  • Ile słów jest w języku?
    27.10.2006
    27.10.2006
    Witam serdecznie!
    Piszę do Państwa, ponieważ mam pytanie: ile słów liczy język polski na chwilę obecną (chodzi mi oczywiście o przybliżoną liczbę)? Pytam, ponieważ dostałam taką pracę domową z angielskiego. Nauczyciel chce udowodnić wyższość języka angielskiego nad polskim i prosi o takie dane w konkretnych liczbach. Twierdzi, że język angielski liczy 2 mln słów. Byłabym bardzo wdzięczna za pomoc i krótką odpowiedź do 2.11.2006r. Piszę do Państwa, ponieważ wiem, że jesteście Państwo niejako autorytetem w tej kwestii.
    Pozdrawiam,
    Renata Kmita
  • imiesłów przysłówkowy a przecinek
    29.03.2011
    29.03.2011
    Szanowni Państwo,
    przyznam, że mam problem z pełnym zaakceptowaniem zasady [367], nakazującej bez względu na okoliczności stawianie przecinka przed imiesłowami zakończonymi na -ąc. Mam na myśli zdania typu: „Czasy, gdy dzieci spędzały każdą wolną chwilę biegając po podwórku, dawno już minęły”, „Zjawisko pierwsze można badać stosując metodę A, a zjawisko drugie można badać stosując metodę B”. W tych zdaniach przecinek przed imiesłowem wydaje mi się zupełnie zbędny, jeśli nie wręcz przeszkadzający.
  • imię i nazwisko po tytule
    18.09.2002
    18.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam pytanie, która z wersji jest poprawna:
    1. Minister zdrowia, Mariusz Łapiński, na ostatnim posiedzeniu…
    2. Minister zdrowia Mariusz Łapiński na ostatnim posiedzeniu…

    Według mnie poprawna jest ta druga – w tym wypadku (i wielu podobnych, gdy wymieniamy funkcję lub stanowisko) nie traktowałabym imienia i nazwiska jako dopowiedzenia.
  • imię przed nazwiskiem
    8.02.2008
    8.02.2008
    Wkrótce po katastrofie samolotu Casa zostały publicznie odczytane nazwiska pilotów, którzy zginęli. Oficer czytał nazwiska z szacunkiem, głośno i wyraźnie, ale… no właśnie, zastosował szyk: stopień wojskowy, nazwisko, imię. Czy, nawet biorąc pod uwagę wyjątkowość chwili, w tym przypadku stawianie nazwiska przed imieniem nie było zgrzytem z językowego punktu widzenia? O ile mi wiadomo, w języku polskim obowiązuje zasada, że szyk nazwisko plus imię stosuje się tylko w wykazach alfabetycznych.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego