chętnie
  • na obszarze czy w obszarze?
    12.06.2003
    12.06.2003
    Czy można mówić w obszarze zamiast na obszarze? Od kilku lat słyszę, że „Sprawa leży w obszarze gospodarki”, „W tym obszarze rząd nie odnosi sukcesów”, a mnie się wydaje, że coś się dzieje na obszarze albo w przestrzeni. Ale może niepotrzebnie się tym przejmuję.
  • na przestrzeni wielu lat
    12.09.2014
    12.09.2014
    Szanowni Państwo,
    dawno temu, kiedy zdawałam egzamin wstępny na studia, zostałam zbesztana przez profesora przeprowadzającego ze mną rozmowę, ponieważ w podaniu napisałam: „na przestrzeni wielu lat…”. Profesor zadał mi pytanie, czy uważam, że przestrzeń ma czas. Przeżyłam to bardzo, na studia się dostałam i przez pięć lat słyszałam podczas wykładów to sformułowanie. Do dziś zadaję sobie pytanie, czy oburzenie profesora było uzasadnione. Bardzo proszę o odpowiedź.
  • Nazwa partii
    13.07.2016
    13.07.2016
    Zastanawiam się, dlaczego media pisząc o partii Nowoczesna tak chętnie stosują zapis .Nowoczesna lub .N. Czy jest to poprawne, czy raczej przejaw awangardy? Moim zdaniem powinno być bez kropki, nazwa skrócona zaś powinna być N lub N.. Wszakże kropka nigdy nie występuje na początku.
  • nazwy stanowisk i urzędów
    20.10.2003
    20.10.2003
    Szanowni Państwo!
    Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
    Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
    Pozdrawiam serdecznie
    Wioletta Wichrowska
  • nazwy uniwersytetów amerykańskich
    10.09.2008
    10.09.2008
    Szanowni Państwo, mam problem z tłumaczonymi tekstami, w których pojawiają się nazwy obce uniwersytetów. Chętnie bym je zapisała po polsku, ale o ile Uniwersytet Teksański brzmi znośnie, to nie odważyłabym się podać polskiej nazwy Florida State University albo Northwestern University. Ale jaki zastosować przyimek przy takiej obcej nazwie? Mieć odczyt w/na Northwestern University?
    Będę wdzięczna za jakieś wskazówki.
  • niekonsekwencje polskiej ortografii
    4.07.2003
    4.07.2003
    Witam,
    Mam dwie wątpliwości dotyczące reguł ortograficznych rządzących pisownią.
    1. Użycie u lub ó w wyrazach będących pochodną słowa dwa. Oczywiste jest, że pisze się dwóch i dwunastu, dwumian i równanie dwukwadratowe, ale podwójny i obydwóm. Skąd to się bierze?
    2. Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?
    Pozdrowienia
    Juliusz Wolny
    Medizinische Universitäz zu Lübeck
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • Otworzyła czy otwarła?
    31.05.2009
    31.05.2009
    Witam !
    Mam pytanie odnośnie słowa otwarł(a). Gdy mówię np. „Ona otwarła okno”, wzbudza to śmiech znajomych; ta forma jest [jednak] krótsza i bardziej „domyślna”. Po wpisaniu tego słowa w indeks Waszych haseł pojawiają się odnośniki, więc może to nie jest błąd.
    Proszę o odpowiedź i pozdrawiam !
    PS Korzystam chętnie z Waszego słownika.
  • pałac prezydencki
    4.12.2014
    4.12.2014
    Szanowni Państwo,
    jakimi literami powinniśmy zapisywać pałac prezydencki? W znaczeniu przenośnym małymi, prawda? A gdy chodzi dosłownie o budynek (niekoniecznie ten w Warszawie)? W korpusie występują zarówno przykłady z dwiema wielkimi literami, jak i z dwiema małymi (to chyba wyklucza przypadek pierwszej wielkiej i drugiej małej). Zauważyłem jedynie (bez zaskoczenia), że po wielkie litery sięgamy chętniej w kontekście polskim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • piaskiem w oczy
    7.07.2009
    7.07.2009
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia zwrotu sypać komuś piaskiem w oczy. Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego