codzienny
  • Futurologiczny niewołacz
    29.03.2017
    29.03.2017
    Moje pytanie dotyczy ewentualnych odstępstw od użycia wołacza. Sytuacja wygląda następująco: jesteśmy w świecie przyszłości, sprzęty codziennego użytku, w tym oświetlenie są sterowane głosem. Wchodząc do swojego pokoju, bohaterka wydaje komendę, po której zapalają się lampy. Czy Państwa zdaniem jest uzasadnione użycie takiej formy: Komputer, włącz światło. I analogicznie: Komputer, zakończ program? Moim zdaniem poprawne z punktu widzenia gramatyki: komputerze jest wręcz komiczne.
  • Gdzie mówią najczystszą polszczyzną?
    9.04.2002
    9.04.2002
    Chciałbym zadać kolejne pytanie: w którym regionie Polski ludzie mówią najbardziej poprawnie po polsku? Chodzi mi o unikanie naleciałości, gwary, itp. Czy da się tak w ogóle skategoryzować region? Mam swoje typy, ale być może jestem w błędzie.

    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Gerlach czy Gierlach?
    12.05.2003
    12.05.2003
    Są dwie formy polskiej pisowni nazwy najwyższego szczytu Tatr: Gierlach i Gerlach. Ta pierwsza forma przez ostatnie stulecie była częściej używana (Taternik, Pamiętniki Tow. Tatrzańskiego, Wierchy, przewodniki). Słowniki języka polskiego podają różne formy jako poprawne (!), niektóre uznają nawet z pewnoscią błędną nazwę Garłuch. Ponieważ nazwa pochodzi z niemieckiej nazwy własnej Gerlach, jest też tak pisana w języku słowackim, czeskim i węgierskim, a równoczesnie „dobrze mi to brzmi” i dominuje w użyciu codziennym wsród turystów, nie widzę powodów, dlaczego wprowadzono formę Gierlach.
    Ale z drugiej strony Kežmarok ma polską formę Kieżmark (a nie Keżmark), a Mengušovce mają formę Mięguszowce (też z ie zamiast e). Co prawda Kieżmark dla mnie brzmi równie dobrze jak Gerlach, ale powoduje moją konfuzję brak jednoznacznej reguły tworzenia polskiej formy obcej nazwy.
    Po tym przydługim wstępie moje pytania są następujące:
    1. Jaka forma (Gerlach vs. Gierlach) jest poprawna?
    2. Jakie jest tego uzasadnienie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Andrzej Górski
  • Gimbusy chodzą do gimbazy
    16.02.2013
    16.02.2013
    Szanowni Państwo!
    Zauważyłam, że ostatnio dosyć często określa się uczniów gimnazjum mianem gimbus, a szkołę do której uczęszczają – gimbazą. Jaka może być geneza tych słów? W związku z tym jakie mogą być powody wykorzystywania słowa gimbus (pierwotnie kojarzonego jedynie ze szkolnym autobusem) do określania uczniów gimnazjum?
  • interfejs w znaczeniu medycznym

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałem się zapytać, czy użycie słowa interfejs, rozumianego jako miejsce styku dwóch powierzchni, jest poprawne? Pytanie zadaję z powodu tego, że wydaje się to wygodna forma w opisywaniu badań radiologicznych. Przykładem użycia mogłoby być np. zdanie: „Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są obustronne wysięki w jamach opłucnowych z interfejsami, które mogą sugerować pogrubienie opłucnej przy nich”.

    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • Jak mnie znajdujesz?
    9.12.2017
    9.12.2017
    Proszę o odpowiedź, czy poprawne jest pytanie Jak mnie znajdujesz? w znaczeniu ‘co o mnie sądzisz?’. Słyszałam takie pytanie nie raz, chciałabym dowiedzieć się, czy jest ono poprawne i czy mogę go używać w codziennym języku.

    Dziękuję za odpowiedź.
  • Java
    22.06.2006
    22.06.2006
    Szanowna Redakcjo! Czy w zdaniu „Nie znam środowiska Java” wyraz Java jest poprawnie odmieniony, czy raczej powinno użyć się formy Javy? Java jest w zasadzie nazwą języka programowania, a nie środowiska programistycznego, zatem całe to zdanie jest nieścisłe. Dla osób z branży informatycznej środowisko Javy ma sens, jednak użycie takiego znaczenia wymagałoby sprecyzowania, o jakie środowisko chodzi.
  • jeszcze raz o nie z imiesłowami
    4.05.2008
    4.05.2008
    Jaka jest poprawna pisownia nie korzystającą czy niekorzystającą? Przykładowy kontekst: „Trudno wyobrazić sobie firmę odnoszącą sukces nie korzystającą z profesjonalnego doradztwa prawniczego”.
    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za odpowiedź.
    Z Poważaniem,
    Robert Mercik
  • język, naród, państwo
    24.11.2004
    24.11.2004
    Nowy słownik poprawnej polszczyzny podaje, że przymiotnika ormiański używamy w odniesieniu do narodu, a armeński – w odniesieniu do państwa. Czy wobec tego język jest armeński czy ormiański? Czy język należy odnosić do narodu czy do państwa?
  • kartka na drzwiach
    20.02.2011
    20.02.2011
    Witam serdecznie.
    Mój problem dowodzi, jak nieznajomość zawiłości języka polskiego może utrudnić codzienne życie. Pytanie dotyczy zostawionej na drzwiach kartki z napisem „Nie ma mnie do środy”. Czy oznacza to tyle, co 'nie ma mnie do środy włącznie'? Czy może bardziej 'wracam w środę'? Innymi słowy, czy jeśli ktoś zostawi taką kartkę na drzwiach, należy uznać, że w środę jest, czy w środę go nie ma?
    Pozdrawiam,
    Martyna N.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego