codzienny
  • Katabas

    22.10.2019
    21.09.2017

    Czy jest znane pochodzenie słowa katabas? (jedno z pejoratywnych określeń duchownego, w XIX wieku w gwarze uczniowskiej: ‘katecheta’)?


    Dziękuję za pomoc,

    Łukasz

  • Kiedy a gdy

    23.12.2016
    23.12.2016

    Było już pytanie na temat różnicy między kiedy a gdy. Mnie interesuje jedno konkretne zastosowanie: przy zdaniach podrzędnych. Przykład: Zadzwonię, gdy wrócę. Czy w tego typu zdania gdy i kiedy są równoważne? Kiedy brzmi mi w takim zdaniu dość sztucznie, ale słyszałem, że jest bardziej codzienne (a gdy literackie), a piszę dużo tekstów, które wymagają potocznego stylu.


    Dziękuję

  • kircha
    11.09.2014
    11.09.2014
    Szanowna Redakcjo,
    czy słowo kircha (jako synonim protestanckiej świątyni) można/należy traktować jako określenie pejoratywne bądź obraźliwe?
    Z szacunkiem i podziękowaniem za codzienną inspirację do rozmyślań o języku
    Bartek, stały czytelnik
  • Kobieta niepracująca
    28.10.2019
    28.10.2019
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje w języku polskim neutralne określenie statusu kobiety niepracującej, zajmującej się domem, dziećmi itp.? Chodzi mi o słowo podobne do francuskiego femme au foyer czy angielskiego housewife – o słowo nieobraźliwe i możliwe do codziennego stosowania.
    Pozdrawiam,
    Jakub Jagiełło
  • konkubinat
    24.03.2003
    24.03.2003
    Termin konkubinat definiowany jest jako „trwałe pożycie mężczyzny z kobietą bez zawarcia związku małżeńskiego” (słownik dostępny w serwisie internetowym PWN). Czy owo „pożycie”, w tym konkretnym przypadku, jest wspólnym życiem, czy raczej obcowaniem fizycznym (pożyciem seksualnym)? Innymi słowy: czy konkubinatem można określić niesformalizowany związek dwojga partnerów, którzy mieszkają razem, lecz nie utrzymują kontaktów płciowych? Z góry dziękuję za pomoc.
    Robert
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • Kto wymyśla nowe wyrazy?
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Państwo!
    Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
    Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
    Paweł Karłowicz
  • kultowy bestseller
    25.02.2009
    25.02.2009
    Szanowni Państwo!
    Słyszę (i czytam) o kultowych spodniach, kultowych butach, kultowych szczoteczkach do zębów… Czy faktycznie w Polsce zanotowano sekty, dla których obiektem kultu były, lub są, tego typu przedmioty codziennego użytku?
    Jakim cudem książka polskiego autora, której pierwsze wydanie ma się dopiero w Polsce ukazać, może być nazywana bestsellerem?
  • laptop
    23.09.2005
    23.09.2005
    W sjp.pwn.pl laptop ma wyraźnie dopełniacz laptopa. Logika podpowiada coś odwrotnego (rzeczownik nieżywotny), ale oprócz niej mam przykład audycji Lato z radiem w 1. programie PR. Słuchałem jej wielokrotnie tego lata i nagrodą w codziennym konkursie był m. in. laptop. Kilka razy dziennie zapowiedzi mówiły, że w konkursie można „wygrać laptop, kamerę cyfrową lub kino domowe”. Tak samo mówił spiker podczas wyboru nagród, używając w bierniku formy laptop, jak mianownik. Kto ma rację?
  • Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie?
    16.10.2009
    16.10.2009
    Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie? Wprawdzie podobne pytania już padały, ale mimo to nadal mam wątpliwości, czy poprawna jest pisownia wielkim literami, czy małymi. Na stronie www.pwn.pl w dwóch hasłach pisownia jest inna, małymi w temacie Powstanie Warszawskie, wielkimi w temacie Chojnów. Jak jednoznacznie rozstrzygnąć, czy dana nazwa lasów, lasków itp. jest nazwą jednostkową? Które źródła są w tej materii najbardziej miarodajne? Czy Słownik geograficzno-krajobrazowy?
    Pozdrawiam Mariusz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego