czasem
  • czas teraźniejszy odniesiony do przeszłości
    18.05.2012
    18.05.2012
    Szanowni Eksperci,
    mówiąc o tekstach własnych, napisanych dajmy na to 3 lata temu, wiele razy słyszałem wypowiedzi zarówno doktorów, jak i profesorów typu: „Niech Pan tam sprawdzi, w tamtym artykule o tym piszę”, „Piszę o tym w tym artykule, który wyszedł 2 lata temu”. Odnoszę wrażenie, że to forma czasu teraźniejszego stosowana w odniesieniu do przeszłości. Czy zastosowanie słowa piszę w powyższych przykładach jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Mariusz W. Kaczka
  • Zgodność czasów w polszczyźnie
    24.05.2017
    24.05.2017
    Mam pytanie odnośnie czasów w języku polskim. Mówi się, że nie można ich mieszać, ale wszędzie natrafiam na zdania tego typu:
    Miała wrażenie, że cały czas czuje jego obecność.
    Jeszcze wczoraj wiedziała, co robi. Teraz jednak uczucie pewności ją opuściło.
    Próbowała zrozumieć, czy sobie żartuje, czy mówi poważnie.

    Czy w języku polskim istnieją jakieś przypadki, w których wprowadza się zamieszanie do czasów? (Tak jak na przykład w angielskich conditionalach).
  • pełnia czasu
    18.10.2005
    18.10.2005
    Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
  • Powinien w czasach

    21.04.2021
    21.04.2021

    Szanowni Państwo,

    w języku angielskim czasownik modalny ought' nie odmienia się przez czasy, to znaczy czas wokół tego czasownika może się zmieniać, lecz on sam pozostaje niezmienny. A zatem mamy, że John yesterday/today/tomorrow ought to... Jak wygląda sprawa w języku polskim? Czy istnieje czas przyszły czasownika powinien'? Czy powinien był' jest rzeczywiście czasem przeszłym samego czasownika powinien', czy może w czasie przeszłym jest tu tylko słowo  jest, tzn. był?

  • Następstwo czasów w polszczyźnie

    16.04.2023
    16.04.2023

    Witam, miałbym pytanie odnośnie wydarzenia z przeszłość w trakcie choroby, gdy opisujemy stan w którym byliśmy kiedyś - jak zapisać takie zdanie:

    "I wiedzieliśmy, że nie możemy tego zmienić." czy "I wiedzieliśmy, że nie mogliśmy tego zmienić."

    Czy te zdania mówią o tym samym czy dla potkreślenia czasu przeszłego należy używać wszystkie czasowniki stosownie do czasu w tym wypadku "mogliśmy" zgadza się?

  • Brak zgodności czasów
    16.11.2018
    16.11.2018
    Proszę o poradę dotyczącą użycia czasu w zdaniach złożonych podrzędnie. Spotykam się często z brakiem konsekwencji. W zdaniu nadrzędnym zastosowany zostaje czas przeszły, ale w podrzędnym – teraźniejszy, choć logika każe zachować konsekwencję.
  • okres czasu
    9.12.2003
    9.12.2003
    Czy poprawne jest wyrażenie okres czasu? Rozstrzygnięcie tego właśnie pytania (podanego u Państwa w charakterze przykładu) niemożliwe jest w oparciu o zasób internetowego słownika języka polskiego. Bardzo więc proszę o odpowiedź, konieczną dla mnie z uwagi na redagowaną książkę. Załączam miłe pozdrowienia,
    Beata Sierocka
  • na czas Bożego Narodzenia?
    5.11.2001
    5.11.2001
    Czy poprawne jest sformułowanie: „Radości, spokoju i ciepłej, rodzinnej atmosfery na czas Bożego Narodzenia…”? Spotkałam się z opinią, ze wyrażenie na czas jest rusycyzmem. Bardzo proszę o jak najszybszą odpowiedź.
    Pozdrawiam,

    Beata Rękas
  • godzina czasu
    12.04.2011
    12.04.2011
    W zdaniu „Została mi godzina czasu do pociągu” użycie wyrażenia godzina czasu jest błędem, ale czy w takich przykładowych zdaniach jego użycie jest również niepoprawne?
    1. „Godzina czasu, który tak szybko ucieka” lub jako strofa wiersza „Mamy tylko/ godzinę czasu,/ który tak szybko/ ucieka”.
    2. „Oblicz, która jest godzina czasu miejscowego w Warszawie w dniu 10 kwietnia, jeżeli w Londynie jest godzina 10.30”.
    3. „Nie ma to jak godzina czasu wolnego podczas pracy”.
  • Już nie liczymy czasu!
    21.12.2018
    21.12.2018
    Proszę przestać liczyć czas w Poradni PWN!
    Serdecznie pozdrawiam prof. Katarzynę Kłosińską, która od dłuższego czasu zasypywana jest przez nudnego czytelnika Poradni PWN męczącymi pytaniami o poprawne formy liczenia czasu. Pani Profesor gratuluję cierpliwości i wysokiego poczucia humoru, ale czas najwyższy skończyć z odpowiadaniem od miesięcy na te same pytania, bo to po prostu urąga renomie Poradni. Tak więc proszę w przedświątecznym czasie: przestańmy liczyć czas!

    Z szacunkiem
    Andrzej, Toruń
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego