d.
  • podłoże w D. l.mn.

    9.06.2023
    9.06.2023

    Proszę o podanie prawidłowej formy (form?) dopełniacza liczby mnogiej rzeczownika „podłoże”. Z lektury słowników wynika, że jest to „podłoży”, ale w Korpusie znalazłam też użycie formy „podłóż”. Czy obie formy są dopuszczalne, czy tylko ta pierwsza?

  • Prolog, D. Prologu

    21.09.2023
    21.09.2023

    Dzień dobry!

    W trakcie kursu z programowania w logice korzystamy z języka nazwanego Prolog (nazwa pochodzi od francuskiej nazwy paradygmatu, PROgrammation en LOGique). Czy odmiana tego typu nazw własnych ma być taka sama jak odmiana polskich homonimów (tzn. zadanie z prologu), czy można sobie pozwolić na np. zadanie z prologa?

    Z pozdrowieniami

    Wojciech

  • Przyimek około + D.

    5.11.2023
    5.11.2023

    Mam pytanie, która z form jest prawidłowa:

    - wykonywanych jest około TYSIĄCA zabiegów rocznie

    - wykonywanych jest około TYSIĄC zabiegów rocznie

    Czy może obie formy są prawidłowe?

  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • uchyłek Meckela

    31.01.2024
    20.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy prawidłowa forma to "uchyłek Meckla" czy "uchyłek Meckela"? Słownik medyczny PZWl oraz słownik Stedmana podają "Meckla", natomiast mianownictwo Feneisa "Meckela".

    Z poważaniem

    Anna Nowosielska

  • dżdżysty

    27.11.2023
    27.11.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].

    Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.


    Z poważaniem

    Andrzej M. Sołtan

  • Perpetua

    10.10.2022
    10.10.2022

    Szanowni Państwo,

    jaka jest poprawna forma dopełniaczowa imienia Perpetua? Modlimy się za wstawiennictwem św. Perpetui czy też Perpetuy? Jeśli tylko jedna z tych form jest poprawna, to dlaczego tak jest?

    Z wyrazami szacunku

    Hubert

  • Odmiana nazwisk zakończonych na -el

    23.12.2023
    23.12.2023

    Szanowni Państwo,

    jaki jest dopełniacz nazwisk zakończonych na -el (np. Mendel, Pendel, Surtel, Wedel - Mendla czy Mendela itd.)?

  • z domu…
    16.09.2014
    16.09.2014
    Jak brzmi poprawna odmiana nazwisk występujących po zwrocie z domu?:
    – dzięki dotacji księżnej Anny Ostrogskiej, z d. Sztemberg / Sztembergowej?
    – dzięki fundacji Jana Hańskiego i jego żony Zofii, z d. Skorupka/Skorupki
    – dzięki funduszom Ksawerego Branickiego i jego żony Aleksandry, z d. Engelhardt?
    DZIĘKUJĘ za pomoc!
  • drzwi a drzewo
    11.01.2010
    11.01.2010
    Interesuje mnie wymowa słowa drzwi. Dla większości słów z nagłosową grupą drz słowniki poprawnościowe podają wymowę wzorcową [d-ż] i potoczną [dż-ż], uznając za błędny wariant [dż]. Ku mojemu zdziwieniu WSPP podaje zupełnie odwrotny wzorzec ortofoniczny dla słowa drzwi: [dżwi], pot. [dż-żwi], nie: [d-żwi]. Z czego wynika ta nieregularność i czy aby na pewno wymowę regularną [d-żwi] należy uznać za hiperpoprawną? Dodam, że prof. Bańko w poradzie nr 5684 opowiedział się właśnie za wymową regularną.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego