d.c.
  • Pisownia -i lub -ii w D., C. i Ms. rzeczowników żeńskich zakończonych na -ia

    4.07.2023
    4.07.2023

    Moje pytanie dotyczy odmiany przez przypadki nazwy stanu Kalifornia. Dlaczego w dopełniaczu jest to „Kalifornii” (dwa „i” na końcu) a nie „Kaliforni”?

    Jastarnia wydaje się tutaj analogicznym przypadkiem jednak w dopełniaczu odmieniamy „Jastarni”.

  • Pisownia -i lub -ii w D., C. i Ms. rzeczowników żeńskich zakończonych na -ia

    5.12.2023
    5.12.2023

    Szanowni Państwo,

    pytanie krótkie, ale dla laika niezmiernie interesujące. Dlaczego słowa chemia i ziemia choć tak podobne, mają w dopełniaczu liczby pojedynczej różną liczbę „-i” na końcu??? Tu chemii, a tu ziemi, dlaczego?

    Pozdrawiam bardzo serdecznie!

    Tomek B.

  • Marcello di Capua, D. Marcella di Capui itd.
    19.09.2018
    19.09.2018
    Szanowni Państwo,
    piszę monografię życia i twórczości włoskiego kompozytora Marcella di Capua – i właśnie, czy w tekście polskim powinienem to nazwisko odmieniać ? Dodam, że sprawa jest o tyle skomplikowana, że proste odniesienia do miasta w Kampanii nie muszą tu grać roli. Część badaczy uważa (niesłusznie), że di Capua jest przydomkiem artysty (z Kapui), natomiast w mojej opinii jest to nazwisko. Cząstka di jest pisana małą literą zgodnie z ortografią z epoki.
  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • dżdżysty

    27.11.2023
    27.11.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].

    Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.


    Z poważaniem

    Andrzej M. Sołtan

  • proboszczowi na pomoc
    12.03.2013
    12.03.2013
    Szanowni Państwo,
    od lat pomagam mojemu proboszczowi redagować listę wypominków (około 1300 nazwisk). Z odmianą większości nie mam problemów, ale czasem znajdzie się jakieś nietypowe nazwisko i tu zaczynają się schody. Ostatnio spotkałam takie nazwiska, jak: Skrzypiec, Zygo, Zioło (jak rzeczownik pospolity czy jak np. Kościuszko), Pawlukójć oraz Duwe i Henke. Bardzo proszę o podanie, jak odmieniać (wszystkie przypadki) tych sześć nazwisk w l. poj. i l. mn.
    Z poważaniem
    R. Gorońska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego