Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.

Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna

Szanowni Państwo!
Miewam często wątpliwości co do pisowni łącznej i rozłącznej z nie. Byłabym wdzięczna za rozstrzygnięcie prawidłowej pisowni następujących zdań:
1. To był poważny błąd, zresztą w tej historii nie/jedyny, wiele ich było.
2. Zdanie powyżej, ale z nie/jeden.
3. Nie/jedyny błąd logiczny tej pracy polega na tym, że…
4. To wcale nie/mały wydatek.
5. Hasali słownie i nie/słownie po sąpierzach.
6. Bronili się dzielnie i nie/dzielnie.
7. Woda leciała letnia i nie/letnia.
Dziękuję!

Dzień dobry, proszę o udzielenie precyzyjnej odpowiedzi tak/nie na następujące pytanie: jestem inżynierem chemii, magistrem ekonomii oraz dr w dziedzinie nauk społecznych - czy używanie zapisu: dr inż. będzie nadużyciem?

Znam dotychczasowe interpretacje z Państwa strony, nie mniej jednak stwierdzanie że ...."taki taki zapis może wprowadzać w błąd" nie jest odpowiedzią na moje pytanie.

Proszę zatem uprzejmie o udzielnie zerojedynkowej odpowiedzi.

Dzień dobry!

Mam nadal wątpliwości co do pisowni wielowyrazowych nazw własnych.

Słownik PWN podaje zapis: dolina Warty. Czy zatem będzie także dolina Białki, dolina Roztoki i dolina Białej Wisełki? W literaturze mamy tu wszędzie "Dolinę" od dużej litery. Czy może słowo "dolina" ma w tych 2 przypadkach inne znaczenie? Tylko w takim razie jak je odróżnić?

Mamy też Wierch Poroniec. Teoretycznie powinien to być wierch Poroniec (bo "Poroniec" to mianownik)...

I jeszcze grań (Grań?) Wołoszyna (szczyt nazywa się Wołoszyn); ze stokiem lub zboczem nie miałabym problemu, napisałabym małą - ale grań? Groń Jana Pawła II jest od dużej.

Z poważaniem

BT

Ad. pyt. z dn. 4.04 br. co to znaczy, że „spółgłoski są historycznie miękkie"? Zdanie, które przytoczyłam, w druku wygląda dokładnie tak: „w alfabecie pomieszczono także spółgłoski miękkie b', k', p', w', choć w pisowni polskiej teraźniejszej zmiękczeń tych się nie oznacza i nie pisze drób', drop', paw'”. Może błędnie utożsamiłam b' z „bi” itd – czy wie Pan Profesor, co innego autor mógł mieć na myśli w 1908 roku pisząc o spógł. miękkich b’, k’, p’ i w’ w związku ze sł. „drób”, „drop” i „paw”?

Szanowni Państwo!
Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:

Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?

Dzień dobry!
Przejrzysta rada z 14.12. 2011 o pisowni nazw jednostek wojskowych i ich skrótów, za którą dziękuję, warta jest poszerzenia o sposób zapisu rozwiniętych nazw mniejszych od pułku oddziałów wojskowych. A więc jak pisać: 2 kompania piechoty czy 2 Kompania Piechoty (a dywizjon, pluton, drużyna)?
Krzysztof Myśliński

Szanowni Państwo,
waham się nad interpunkcją w zdaniach: Kręci mnie to wszystkiego, to co mam innego robić(,) jak się uczyć?, Nie ma innej rady(,) jak to uczynić, Nie pozostaje nic innego(,) jak tylko walczyć do końca. Raczej postawiłbym przecinek, ale wątpliwość bierze się stąd, że w każdym z tych zdań możemy jak zamienić na niż — wprowadzające równoważnik z bezokolicznikiem. Co by Państwo doradzali?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowna Poradnio,
jeszcze podobny problem, jeśli kupiona rzecz ulegnie zniszczeniu, to poprawnym jest powiedzieć, że straciło się pieniądze w sklepie, czy jednak kupioną rzecz?

Dzień dobry,

będę wdzięczna za wskazówkę co do poprawności wyrażenia „dalsze informacje”. Czy jest ono kalką językową z języka angielskiego? Czy też można je stosować zamiennie z wyrażeniem „bliższe informacje”?

Z góry dziękuję za odpowiedź