dba��
-
Czy wolno słowotworzyć?7.12.20107.12.2010Witam,
Mam prośbę o informacje w dwóch poniższych kwestiach:
1. Czy wyraz rozskupić jest poprawny słowotwórczo? Czy mógłby być użyty jako przeciwieństwo skupić, synonim rozproszyć i zdekoncentrować?
2. Prosiłbym też o informację, jak słowotwórstwo jest spostrzegane przez językowców i osoby wykształcone w tej dziedzinie. Czy należy go unikać, tym samym dbając o czystość ojczystego języka? Czy wręcz przeciwnie – pozwalać sobie na nie w razie potrzeby?
Z wyrazami szacunku
BA -
Dialekt małopolski 31.03.201731.03.2017Szanowni Państwo,
mam kilka pytań dotyczących gwary krakowskiej (dialektu małopolskiego).
1) Czy zwrot ubierać kurtkę można przypisać do tejże gwary? Staram się dbać o język polski i myślałem, że to po prostu błąd i należy mówić o zakładaniu kurtki.
2) Czy w innych regionach Polski nie mówi się auto na samochód? Bardzo mnie to zdziwiło.
3) Czy mówienie w stylu czepak zamiast trzepak można usprawiedliwić gwarą? Jak to jest z tą dopuszczalnością gwarową?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
formy trybu rozkazującego11.03.200311.03.2003Szanowni Państwo!
Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
Z serdeczną wdzięcznością,
Helena Kazancewa
-
gdzieś czy dokądś?13.02.200313.02.2003Dzień dobry.
Coraz cześciej słyszę, że ktoś gdzieś idzie, ktoś gdzieś jedzie. Z tego, co wiem, to poprawnie powinno się mówić dokądś – ktoś się udaje dokądś. Jednak to gdzieś stało się bardzo powszechne. Czy jest to wielki błąd? Czy jest on dopuszczalny w języku potocznym? A może nawet pisanym?
Pozdrawiam. -
grać do swojej bramki17.05.201217.05.2012Czy poprawne jest wyrażenie grać do swojej bramki i co ono oznacza?
-
interferometr Fabry’ego-Perota13.02.200813.02.2008Szanowni Państwo!
Charles Fabry i Alfred Perot, mężczyźni, skonstruowali interferometr, który nazwano interferometrem Fabry’ego-Perota. Jednak mój kolega, który na ten temat pisał pracę dyplomową, używał formy Fabry-Perota. Za poparcie miał większość prowadzących zajęcia i niejedną publikację. Czy środowisko naukowe może narzucać „swoją” – niepoprawną – wersję pisowni?
Z poważaniem
Grzegorz Wielgoszewski
-
Internet i witryny internetowe23.04.200323.04.2003Witam serdecznie!
1) Czy nadal obowiązuje pisownia Internet? Czy za pomocą wielkiej lub małej litery różnicujemy znaczenia tego wyrazu?
2) Jaka jest zasada pisowni nazw witryn internetowych?
Czekam na odpowiedź i pozdrawiam. -
Interpunkcja w internecie 13.12.201513.12.2015Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad interpunkcją w konwersacjach internetowych typu czat na Facebooku. Wiem, że do tej sfery wypowiedzi pisemnych podchodzi się z dystansem, ale czy jeśli mimo wszystko chciałoby się dbać o szczegóły, to powinno się każdą wypowiedź rozpoczynać wielką literą i kończyć kropką, nawet jeśli jest krótka i nie ma charakteru zdania? Najbliższa analogia, jaka przychodzi mi do głowy, to dialogi, w których tak właśnie jest.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Jak zapisywać nazwy kategorii i podkategorii na stronie sklepu internetowego24.09.201824.09.2018Witam,
czy istnieje uzasadnienie dla pisowni wielką literą nazw kategorii i podkategorii na stronie sklepu internetowego?
-
klatkaż?9.02.20139.02.2013Chciałbym zapytać o kwestię poprawności słowa klatkaż (w znaczeniu 'ilość klatek na sekundę', np. w kamerze). Odruchowo klasyfikowałem to słowo do grupy takich wyrazów jak metraż albo tonaż, ale mój znajomy zwrócił uwagę na fakt, że te ostatnie słowa pochodzą z języka francuskiego, czego o klatkażu powiedzieć nie można. Czy w takim razie można uznać to słowo za poprawne?