Dzień dobry,
według słownika słowo dekada oznacza „okres dziesięciu dni, tygodni, miesięcy lub lat”. Pytanie dotyczy lat. Czy dekada to tylko lata np. 2001 do 2010 roku? Czy można dekadą nazwać okres od 2004 do 2013 roku? Czy analizują statystyki z lat 2004 do 2013, można wyłonić np. najlepszego sportowca i nadać mu tytuł Sportowca Dekady?
Dziękuję i pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
bardzo proszę o pomoc w określeniu przedziału czasowego po roku 2000. Mianowicie czym zamienić: w drugiej połowie lat 2010.? Lata 2010. brzmią dziwacznie, czy to poprawne? Wiadomo, że są lata 90., ale nigdy nie spotkałam się z takim określeniem po roku 2000. A może lepiej: w środku drugiej dekady XXI w.?

Szanowna Poradnio!
Urodziłem się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Dorastałem w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. A moja córka, urodzona w 2007 r., dorastała w jakich latach? Dwutysięcznych? Jednostkowych? A teraz (2019) jakie mamy lata? Naste? Czy jedynie możemy je nazwać pierwszą i drugą dekadą XXI w.?
Z góry dziękuję za pomoc.

Wiem, że z reguły (szczególnie, gdy chcemy oszczędzić miejsce i nie pisać wszystkiego słownie) pisze się np. lata 50. i 60. z kropką na końcu. Jednak w zdaniu, w którym wymieniamy ich więcej, np. w latach 50., 60. i 70., pojawia się nieco niezręczne zestawienie kropki i przecinka. Czy aby tego uniknąć, mogłabym napisać lata ’50, ’60 i ’70? Czy taka forma zapisu jest poprawna? Czy wtedy w całym tekście powinnam się konsekwentnie tego trzymać?
Dziękuję i pozdrawiam.

Coraz częściej spotykam się w odniesieniu do minionej dekady z określeniem lata dwutysięczne. Czy formacja ta może, mimo pewnej nielogiczności, liczyć na choćby tymczasową aprobatę normatywną? W grę wchodzą tu kwestie ekonomii językowej. Wygodniej przecież powiedzieć lata dziewięćdziesiąte i dwutysięczne niż lata dziewięćdziesiąte i pierwsza dekada dwudziestego pierwszego wieku. Poza tym, odkąd jest to okres zamknięty, frekwencja formy krótszej zdaje się rosnąć.

Tadeusz Kantor w jednym z wywiadów w 1990 r. użył takiego sformułowania: to była podstawa wszystkich późniejszych opracowań na temat konstruktywizmu, (…) awangardy lat 18. naszego wieku. To znaczy z jakiego czasu? Z 1918 r.? Z dekady 1910–1920? Książka, do której się odnosi, ukazała się w 1928 r. i omawia dzieła z pierwszych trzech dekad XX w. (1900–1927). W wyszukiwarce Google taki zwrot pojawia się tylko w odniesieniu do tego właśnie wywiadu.
Bardzo dziękuję za pomoc.

Spotykam się z dwoma systemami opisu przedziału dat, dokładnie – dziesięcioleci. Chcę się upewnić, jaki opis słowny jest prawidłowy, czyli np. rok 1953 to są lata pięćdziesiąte XX wieku czy lata sześćdziesiąte XX wieku. Jak sprawa z prawidłowym opisem słownym ma się np. w takich datach, jak 2005 rok, 2016 rok?
Czy ww. temat jest tak samo traktowany jak zapis wieków (wiadomo, że rok 1456 to wiek XV, a nie XIV), czyli zaokrągla się w gorę??

Jeśli coś wydarzyło się w latach 1940–1949, mówimy, że wydarzyło się w latach czterdziestych, w latach 1950–1959, w latach pięćdziesiątych itd. Jak zatem mówimy o latach 1900–1909? W latach 1900? Czy może należy użyć omówienia np. w pierwszej dekadzie XX wieku?

Prosimy o wyjaśnienie kwestii:

czy właściwe jest użycie słowa „Murzyn” , (dla nazwania Kalego) i „murzyńskie” (dla określenia zwyczajów i wierzeń) podczas omawiania lektury „W pustyni i w puszczy”?

Z góry dziękujemy za odpowiedź

uczniowie klasy szóstej SP1 Niechobrz

Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?