forsować
  • braniec – branka, jeniec – jenka?
    26.01.2012
    26.01.2012
    Dzień dobry!
    chciałem zapytać o rzeczowniki zakończone na -iec, -ec. Zauważyłem, że tylko nieliczne z nich mają formy żeńskie (jak braniecbranka, ale już jeniec czy malec nie) lub są to formy żeńskie „fałszywe” (np. gońcówna to raczej 'córka gońca', a nie 'kobieta spełniająca rolę gońca'). Czym ta dysproporcja płciowa jest spowodowana?
    Serdecznie pozdrawiam
  • Co jest w słownikach?
    23.06.2003
    23.06.2003
    Moje pytanie jest w zasadzie uwagą. Nie rozumiem, dlaczego w słowniku znajdują się takie wyrazy jak: etan, propan, butan itd., a nie zamieszczono takich wyrazów jak: eten, propen, propin. Co ciekawe, w słowniku znajduje się słowo buten (zasłużyło sobie na to jakoś szczególnie?) i słowo propinacja (a po propinie ślad zaginął). Wyżej wspomniane, a nie pojawiające się w słowniku wyrazy można natomiast znaleźć w podręcznikach do chemii dla gimnazjum/liceum.
    Pozdrawiam.
  • Na razie e-sport
    16.01.2018
    16.01.2018
    Witam serdecznie,
    mam wątpliwości dotyczące słowa e-sport/esport. Jestem niemal przekonany, że obowiązuje pierwsza wymieniona tu wersja, jednak, o ile to możliwe, chciałbym uzyskać potwierdzenie oraz uzasadnienie, które trudno mi było znaleźć. Wpadłem m.in. na taką definicję –https://dobryslownik.pl/slowo/e-sport/222634/0/236534/, jednak czy całkowicie wyklucza to niepoprawność łącznej pisowni tego słowa?
    Z wyrazami szacunku
    Jacek Pawlas
  • o apostrofie I

    12.04.2010
    12.04.2010

    Proszę o obronę apostrofu (cz. 1). Czasem uzasadnia się go niewymawianiem ostatnich liter. Ale:

    Avery’ego vs. Walerego, Goscinnego,

    Murphy’ego vs. Adyego.

    Skoro brak różnic w wymowie, skoro można by pisać per analogiam Murphyego, Averego, to po co apostrof? Gdyby to był argument, pisalibyśmy Ściegienny’ego i w Jeziorany’ach. Albo Montesquieugo – pomijamy u, więc powinien być apostrof, a nie ma.

  • per-pikselowy?
    20.05.2003
    20.05.2003
    Mam problem z terminem informatycznym. „Oświetlenie per pixel” niestety bywa nazywane „oświetleniem per-pikselowym” (a nawet „per-pixelowym”!!!), co w moim odczuciu w takiej formie zostać nie może. Niestety, ten nieszczęsny przymiotnik jest trudny do wyplewienia, może dałoby się jakiś neologizm utworzyć, ale jakoś nie mam pomysłu… Mogę prosić o jakąś wskazówkę?
  • Pro Simfonica

    23.12.2021
    23.12.2021

    Szanowni Państwo,

    pytanie dotyczy zasad deklinacji słów obcych (lub niby obcych) zakończonych na -ica. Dla przykładu: zespół muzyczny Pro Simfonica w mianowniku, przyjmie formę w dopełniaczu Pro Simfonici (jak forsują niektórzy i dalej np. z Pro Simfonicą), czy jednak Pro Simfoniki (i z Pro Simfoniką itd.). Druga opcja wydaje mi się bardziej zgrabna mimo odejścia od pis formy podstawowej, ale nie mogę odszukać reguły, która dałaby mi jednoznaczną odpowiedź.

    Z poważaniem, K. Lembicz

  • tost i tort
    24.07.2002
    24.07.2002
    Kupiłem ostatnio maszynkę do tostów, czyli toster. Jak poprosić:
    wariant 1) Tatusiu, zrobisz mi tost?
    wariant 2) Mamusiu, zrobisz mi tosta?
    Moja żona forsuje wariant 2, ja preferuje wariant 1, a dzieci mówią raz tak, raz tak, nie potrafimy tego rozstrzygnąć i jest z tego powodu „problem językowy” w domu.
    Spotkałem się też z odmianą słowa tort, która wydaje mi się kompletnie nieporawna: „Zosia kupiła torta”. Jak zatem prawidłowo używać słów tost i tort w podanych tu przykładach?
    Marek Prokop
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego