gdzieś
  • Kto może witać?
    23.05.2019
    23.05.2019
    Dzień dobry,
    w kilku ostatnio przeczytanych książkach zetknęłam się z czasownikiem witać w takiej oto postaci Przy wjeździe do miasta wita wieża lub Przy wejściu wita wypchana niedźwiedzica. Okrutnie mnie takie zdania rażą; mam wrażenie, że po czasowniku witać powinien występować rzeczownik w bierniku witać kogoś, coś.
    Czy mam rację? Nie daje mi to spokoju.

    Pozdrawiam.
  • ława, ławka, ławkować

    17.04.2023
    17.04.2023

    Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.

    Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka

    1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»

    2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»

    ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)


    Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?


    Pozdrawiam

  • mania i Dania
    4.12.2005
    4.12.2005
    Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
  • -man i -holik
    12.04.2010
    12.04.2010
    Dzień dobry,
    czy da się przewidzieć, kiedy jakiś rzeczownik dostanie końcówkę -holik, a kiedy -man, gdy będzie potrzeba nazwania osoby bardzo zaangażowanej w czynności z tym rzeczownikiem związane? Jest narkoman (negatywny), ale i kinoman (pozytywny); alkoholik, ale i książkoholik (j.w.). Nie widzę więc, przynajmniej powierzchownie, prostej zależności semantycznej.
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Medale zalegają w gablotach
    29.06.2014
    29.06.2014
    „Marek przeszedł wzdłuż sali, w ciszy przyglądając się medalom pamiątkowym zdobiącym ściany i zalegającym w gablotach”. Jak powinnam odmienić zdobiące i zalegające. Czy tak jak jest, czy -ych, bo to liczba mnoga? Nie mogę sobie poradzić.
    Dziękuję!
  • Między
    25.12.2016
    25.12.2016
    Szanowni Państwo!
    Gdzieś w poradni znalazłem opinię, że prawidłowe są formy między jednym a drugim oraz między jednym i drugim. Czy któraś jest staranniejsza, bardziej polecana? Pierwsza ma tę przewagę, że pozwala na konstrukcje typu między domem i ogrodem a stawem.

    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • minimalna liczba mnoga
    27.04.2014
    27.04.2014
    Witam serdecznie!
    Dziś pisałem test gimnazjalny z języka polskiego, na którym oczywiście pojawiła się rozprawka. Temat rozprawki to „Ciekawość – ułatwia czy utrudnia życie? Napisz rozprawkę, w której uzasadnisz swoje stanowisko. Argumenty zilustruj przykładami z literatury”. No i tu pojawia się pytanie, czy jeśli podałem dwa przykłady z literatury i jeden… z życia, tak to nazwijmy, mogę liczyć na uznanie mi tego? Czy jest gdzieś dokładnie powiedziane, że nie może być mniej niż 3?
  • moderator telewizyjny, rezultować
    2.02.2005
    2.02.2005
    Witam,
    spotkałam się niedawno ze stwierdzeniem: „W telewizji pracował znany moderator” (myślę, że chodziło o dziennikarza, redaktora). Czy wyrażenie moderator telewizyjny jest poprawne?
    Czy istnieje słowo rezultować, rezultuje? Też gdzieś wyczytałam.
    Pozdrawiam
  • M/s Maria Konopnicka
    11.11.2016
    11.11.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o prawidłowe nazewnictwo statków. Konkretnie chodzi mi o jednostkę M/S Maria Konopnicka. Czy gdzieś w tej nazwie powinien się pojawić cudzysłów? Czy MS powinno być przedzielone ukośnikiem? Czy po tych literach powinny się znaleźć jakieś kropki?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • najwięcej polskich liter
    18.03.2013
    18.03.2013
    Jakie polskie słowo zawiera najwięcej polskich znaków diakrytycznych?
    — lumay, wierny subskrybent poradni
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego