geneza
  • Skąd się wziął gwizdek?
    12.11.2012
    12.11.2012
    Witam.
    Proszę o poradę w sprawie poprawności odpowiedzi dotyczącej wyrazu dźwiękonaśladowczego. Czy w zacytowanym fragmencie wiersza K. I. Gałczyńskiego: „to jest czajnik – prawda jaki śmieszny?/ z gwizdkiem” wyrazem dźwiękonaśladowczym jest wyraz gwizdek?
    Z góry dziękuję za pomoc… pasjonatka… języka ojczystego:)
    Pozdrawiam serdecznie
    Alicja Górska-Szwed
  • Skąd się wzięło niech?
    2.01.2009
    2.01.2009
    Formy 3 os. trybu rozkazujacego w jęz. pol. tworzy się za pomocą partykuły życzeniowej niech(aj). Podobne konstrukcje spotyka się w języku scs. (da …) i rosyjskim (pust'…). Jaka jest geneza tych partykuł? Czy nie są to zniekształcone formy trybu rozkazujacego czasowników posiłkowych (do)puść albo daj, podobnie jak let him do w języku angielskim?
  • spocony jak świnia
    15.03.2015
    15.03.2015
    Skąd i kiedy w języku polskim pojawiło się powiedzenie spocony jak świnia? Świnie nie mają gruczołów potnych i się nie pocą, więc wyrażenie to nie jest specjalnie logiczne. W angielskim jest identyczne wyrażenie (sweat like a pig, ale etymologia wywodzi się podobno od pig iron czyli surówki hutniczej). Jest także podobne wyrażenie po włosku (sudare come un porco). Nie znalazłem tego wyrażenia w Korpusie Językowym, więc nie byłem w stanie sam określić, kiedy po raz pierwszy się pojawiło.
  • sralis mazgalis
    11.05.2008
    11.05.2008
    Witam!
    Już wcześniej był poruszany temat zwrotu na sermater. Moja babcia pochodzi z kresów (obecna Ukraina) i ona mówi, że tego zwrotu (a dokładnie nasre mater twojej) używało się w sytacji, kiedy kłóciły się dwie kobiety i gdy jedna nie miała już co powiedzieć na drugą, to używała właśnie tego zwrotu. Wg mojej babci zwrot ten oznaczą 'nasram Twojej matce'.
    A moje pytanie dotyczy innego zwrotu: sralis mar(z)galis reverendes dupes (pisownia ze słuchu) – co oznacza?
    Pozdrawiam
  • Stawki w Warszawie
    2.11.2014
    2.11.2014
    Jak odmienić nazwę ulicy Stawki w Warszawie? Według Wikipedii nazwa pochodzi od pierwotnego jej położenia w okolicy glinianek i stawów. Wnioskuję więc, że jest to forma liczby mnogiej rzeczownika stawek i odmiana powinna być standardowa. Spotkałem się jednak (również Wikipedia) ze zwrotami „południowa strona Stawek”, „zmieniono przebieg Stawek”. Jeśli nazwa rzeczywiście pochodzi od stawku, czyli małego stawu, to nie powinno być południowa strona Stawków, zmieniono przebieg Stawków?
  • system i zamek
    7.10.2012
    7.10.2012
    Dzień dobry,
    chciałabym zapytać, czy słowo system można rozpatrywać w tej samej kategorii wieloznaczności, w jakiej rozpatruje się np. słowo zamek.
  • szereg zaimków
    10.11.2014
    10.11.2014
    Witam, mam problem ze zdaniami, w których zaimki pytajne (?) występują na końcu zdania. Jak postąpić z interpunkcją, gdy na końcu zdania występuje więcej niż jeden owy zaimek, np. „Niedługo spotkanie, ale nie wiem, gdzie, kiedy i o której”.
    Pozdrawiam
    Mateusz Chomicki
  • Tak mi się zeszło
    22.04.2015
    22.04.2015
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy poprawna jest forma wypowiedzi „Tak mi się zeszło”?
  • to czy te?
    11.07.2006
    11.07.2006
    Czy jest poprawna forma te forum (w odniesieniu do liczby poj.) zamiast to forum? Czy to jest wyjatek?
    Jeśli tak, to jaka jest jego geneza?
  • Trochę o pleonazmach
    8.01.2020
    8.01.2020
    Podczas lektury na temat pleonazmów zaciekawiła mnie niejednoznaczna klasyfikacja tego rodzaju błędu. Jedne źródła mówią, że pleonazm to błąd leksykalny, inne zaś twierdzą, że to błąd logiczny.
    Rozumiem, że niektóre wyrażenia mogą być zarówno błędem logicznym jak i leksykalnym (albo działać na zasadzie wykluczenia), ale ciekawi mnie interpretacja ze strony językowej; jak zaklasyfikować ten błąd. Czy przykładowo bardziej silniejszy to błąd „bardziej” leksyjny czy logiczny?

    Pozdrawiam,
    Kajetan
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego