godność
  • Prawo do umierania w spokoju i godności

    3.10.2018
    3.10.2018

    W korytarzu szpitalnym wywieszono ogłoszenie informujące o przysługujących pacjentowi prawach. Jeden z punktów powyższego obwieszczenia przyprawia tyleż o zgrozę, co i o uśmiech: Pacjent ma prawo do umierania w spokoju i godności.

    Intencje powyższego zapisu są dość oczywiste, jednak forma i stylistyka pozostawia sporo do życzenia.

    Czy pomogłaby Pani w przeredagowaniu powyższego zapisu tak, aby pacjent ze spokojnym sercem mógł korzystać z usług powyższej placówki medycznej?

    W korytarzu szpitalnym wywieszono ogłoszenie informujące o przysługujących pacjentowi prawach. Jeden z punktów powyższego obwieszczenia przyprawia tyleż o zgrozę, co i o uśmiech: Pacjent ma prawo do umierania w spokoju i godności.

    Intencje powyższego zapisu są dość oczywiste, jednak forma i stylistyka pozostawia sporo do życzenia.

    Czy pomogłaby Pani w przeredagowaniu powyższego zapisu tak, aby pacjent ze spokojnym sercem mógł korzystać z usług powyższej placówki medycznej?

  • Nazwy godności, funkcji i stanowisk w tekście prasowym

    1.01.2023
    1.01.2023

    Dzień dobry. Jaką pisownię stanowisk przyjąć w lokalnej gazecie, w której często w pierwszym akapicie wymieniamy wielu gości i chcemy uniknąć nadmiaru wielkich liter? Chodzi mi o konkretne przykłady:

    „Marszałek Województwa Mazowieckiego Jan Kowalski” czy „marszałek województwa mazowieckiego Jan Kowalski”;

    i – analogicznie, też z nazwiskami – takie stanowiska jak: „Starosta Warszawski Zachodni”, „Sekretarz Powiatu Warszawskiego Zachodniego”; „Przewodnicząca Rady Gminy XYZ”; „Wójt Gminy XYZ̈.

  • nazwy godności
    28.04.2003
    28.04.2003
    Szanowni Państwo!
    Jak napisać: czy wielki mistrz zakonu, czy Wielki Mistrz? Czy wpływ na pisownię funkcji ma podanie nazwiska osoby?
    Dziękuję serdecznie za odpowiedź.
  • nazwy godności i dokumentów
    20.04.2010
    20.04.2010
    Szanowni Państwo!
    Jak poprawnie powinnam pisać w pracy magisterskiej: sekretarz generalny czy Sekretarz Generalny, kiedy mówimy o szefie administracji ONZ? W Karcie Narodów Zjednoczonych stosuje się pisownię wielkimi literami.
    Podobnie nazwy dokumentów – jeśli podawałam nazwę Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, to kilka zdań później powinnam pisać „Zanim jednak Konwencja została ratyfikowana…”, czy raczej „Zanim jednak konwencja została ratyfikowana…”?
    Z poważaniem
    Zuzanna
  • urzędy, stanowiska, godności
    17.11.2008
    17.11.2008
    Szanowna Poradnio!
    Czy jeżeli wymieniamy w tekście nazwę urzędu (stanowiska, instytucji), np. Koordynator ds. Polityki Zagranicznej UE, Wysoki Przedstawiciel UE ds. Polityki Regionalnej), to w dalszej części tekstu możemy przywołać tę nazwę w postaci niepełnej i wielką literą (odpowiednio: Koordynator, Przedstawiciel)?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • Różnice w kodyfikacji związków wyrazowych

    20.03.2023
    20.03.2023

    Szanowni Językoznawcy,

    poproszę o analizę, jaka jest łączliwość leksykalna słów typu posada, funkcja, godność, urząd, stanowisko itp. Moje wątpliwości wynikają różnic między zaleceniem, które podaje NCK we wpisie „PIASTOWAĆ, SPRAWOWAĆ, PEŁNIĆ” (https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/piastowac-sprawowac-pelnic,cltt,P), a połączeniami zaproponowanymi przez autorów WSJP PAN w haśle „piastować” (https://wsjp.pl/haslo/podglad/13571/piastowac/1859138/urzad).

    Pozostaję z poważaniem

    J.J.

  • Co może być powodem do dumy?
    10.04.2017
    10.04.2017
    Czy można być dumnym z bycia Polakiem, czarnym lub gejem? Czy to ma sens? W języku angielskim są gay pride i black pride, w polskim takie zestawienia są rzadsze, ale istnieje duma etniczna. Czy można być dumnym z faktu urodzenia się i wychowania w danym kraju, co jest niezależne od nas i nie jest też żadnym osiągnięciem? Wielu ludzi kwestionuje takie zwroty, twierdząc że nie mają sensu i dumnym można być wyłącznie z własnych osiągnięć. Chciałbym poznać Państwa (specjalistów od języka) zdanie.
  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    12.01.2024
    12.01.2024

    Prosiłbym o wyjaśnienie zasad używania wielkiej litery w nazwach typu „Rzecznik Praw Dziecka”. W jakich sytuacjach powinno się używać wielkiej, a w jakich małej? Czy w tekście typu artykuł w Wikipedii powinno się stosować wielkie, czy małe litery? Z góry dziękuję za odpowiedź!

  • Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
    Z szacunkiem,
    M. B.
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego