Dzień dobry! Bardzo proszę (najlepiej p. prof. Kłosińską, która była członkinią jury w Dyktandzie Warszawskim) o wyjaśnienie dotyczące fragmentów:
1. …wykoncypować, gdzieżby to umieścić… (dlaczego nie gdzież by?),
2. Syreni Gród (dlaczego nie syreni gród, skoro w WSO jest gród Kraka, gród Kopernika i gród Neptuna?),
3. niecała (dlaczego nie nie cała?),
4. wspólnota europejska (dlaczego nie duże litery, skoro mowa o kontekście instytucjonalnym?)

Pozdrawiam, A. Buczkowska

Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.

1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
   Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
   Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
   
2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
   W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
   Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

W związku z tym mam pytania:

• Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
  Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
• Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
• Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?

Serdecznie dziękuję za odpowiedź
Jan Zidek

Szanowni Państwo,
chciałbym się dowiedzieć, jak powinna wyglądać poprawna forma przymiotnikowa od rzeczownika Buda (chodzi o miasto).
Ponadto chciałbym również wiedzieć, jak powinienem odmienić przez przypadki miejscowość Peć (miasto na obszarze Kosowa). Interesuje mnie przede wszystkim forma dopełniacza i miejscownika w liczbie pojedynczej.
I ostatnia kwestia, czy mianownik liczby mnogiej od dziś nieco archaicznego wyrazu Rakus to Rakusi? Z poważaniem
P.K.

Dzień dobry,
poprawna forma to bronić bramkę, czy bronić bramki?
Dziękuję i pozdrawiam
Iwona

Jak odmienić w poniższym zdaniu Bruno Łesiów: „Pomyłkę przypisano Brunowi… ”?

Uprzejmie proszę o podpowiedź, jak odmieniać tytuł Codex Argenteus oraz nazwę czeskiego miasta Mlada Boleslav.
Z poważaniem, TL

Szanowni Państwo,

proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.

Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.

W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?

Szanowna Poradnio,

proszę o wyjaśnienie, jaka jest etymologia nazwy miejscowej Inowłódz.

Z pozdrowieniami

Wojciech Bąk

Witam,
mam pytanie o nazwę ludu, od którego wzięło się wyrażenie kimeryjskie ciemności. J. Parandowski wspomina o grodzie Kimeryjczyków, w Encyklopedii PWN są Kimeryjczycy, Kimmeriowie, zaś w Encyklopedii WSiP Kimmerowie, Kimerowie, Kimeriowie, Kimeryjczycy. Której z tych nazw najbardziej powinno się używać? I jak brzmi nazwa pojedynczej osoby? Kimer? Kimmer? Kimeryjczyk? A kobiety? Kimerka? Kimmerka? Kimeryjka?
Z góry dziękuję za rozświetlenie kimeryjskich ciemności niewiedzy.

Szanowni Państwo,
będac ostatnio ze znajomymi w Kołobrzegu, posprzeczaliśmy się o to, jak odmienić to miasto w wyrażeniu: Pozdrowienia z…. Ja osobiście optowałem za pozdrowieniami z Kołobrzega. Na kartkach pocztowych znaleźliśmy z Kołobrzegu. Jednak nadal mam wątpliwości. Dziękuję za ich rozwianie.
Pozdrawiam.
Tomasz