gwiazda
  • małpa z brzytwą
    19.05.2004
    19.05.2004
    Co oznacza i skąd zostało zaczerpnięte określenie małpa z brzytwą? Czy w ogóle jest to powszechnie znany związek frazeologiczny, czy nie?
  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • nazwy istot mitologicznych
    4.12.2007
    4.12.2007
    WSO PWN podaje jako mitologiczne „niejednostkowe nazwy”: charyty, gracje, erynie, hory, nereidy – oraz np. Nemezis (jedną z trzech erynii), Ejrene (jedną z trzech hor), nereidę Echo. Dlaczego jednak zanotowano dużą literą hasła: Mojra, Parka, Danaida, Plejady, Hesperydy, Atlantydy? Przecież to nie imiona własne… Każda z tych 3 mojr, 3 parek, 7 plejad, 3-7 hesperyd i ok. 20 atlantyd ma własne imię, np. mojra Atropos, plejada Alkione (imiona 50 danaid nie są znane).
    Pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • Nazwy serbskich klubów sportowych
    12.02.2020
    12.02.2020
    Szanowni Państwo!
    Piszę pracę w języku polskim, w której porównuję przyśpiewki polskich i serbskich kibiców piłkarskich. Mam jednak problem z zapisem nazw klubów. W języku serbskim brzmią one: Crvena zvezda Beograd i Partizan Beograd. Czy zatem poprawnym zapisem w języku polskim będzie Crvena zvezda Belgrad? Czy raczej Crvena Zvezda Belgrad i Partizan Belgrad? A może nie powinnam tłumaczyć nazwy miasta i pozostawić Beograd?
    Z wyrazami szacunku,
    Elżbieta Benkowska
  • Nazwy ulic w tytułach
    20.10.2017
    20.10.2017
    Szanowni Państwo,
    reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • peryfraza a cudzysłów
    9.04.2009
    9.04.2009
    Witam,
    mam pytanie dotyczące cudzysłowów. Czy jeśli istnieje dla nazwy klubu Wisła Kraków popularny zamiennik Biała Gwiazda, ten drugi zwrot powinno się pisać w cudzysłowie, czy może bez? Osobiście skłaniałbym się ku temu drugiemu, aczkolwiek nie jestem pewien.
    Pozdrawiam.
  • Polskie Wybrzeże
    24.09.2016
    24.09.2016
    Szanowni Państwo,
    zgodnie ze słownikiem ortograficznym słowo wybrzeże powinnam zapisać od dużej litery, jeśli chodzi o ‘polskie wybrzeże nad Bałtykiem’. Czyli w moich zdaniach musi być duże „W”: „W środkowym pasie polskiego Wybrzeża znajdują się takie miejscowości, jak…”; „Na fragmencie polskiego Wybrzeża najbardziej wysuniętym na północ są całkiem ciekawe budynki”; „Nad polskim Wybrzeżem można spotkać sporo gwiazd”?

    Z poważaniem
    A.K.
  • Skąd dyna, dana itp. w kolędach i pastorałkach?

    23.02.2021
    23.02.2021

    Szanowni Państwo,

    wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?

    Pozdrawiam serdecznie

  • Ufny i ufać
    15.11.2018
    15.11.2018
    Dzień dobry!
    Pewnego razu wpadła mi w ucho piosenka Edyty Górniak. W refrenie piosenki pojawia się najpierw fragment ufna w swoje przeznaczenie, a dalej ufam w swoje przeznaczenie. Czy te formy są poprawne/dopuszczalne? Mam wrażenie, że poprawna forma to ufam swojemu przeznaczeniu, a ufna to przymiotnik, który wskazuje na cechę osoby – czy można być ufnym w coś?
    Pozdrawiam serdecznie!
  • Wasza wysokość i legenda
    27.02.2018
    27.02.2018
    Czy Wasza Wysokość (król) wygłosił przemówienie, czy wygłosiła? Czy w meczu wystąpiła legenda (Lubański) piłki nożnej, czy wystąpił?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego