Dzień dobry, próbowaliśmy ostatnio w gronie znajomych rozstrzygnąć problem: kopiowanie (ucinanie) psom ogona czy ogonów? Opowiedziałam się za pierwszą wersją, bo psom ogonów sugerowałoby posiadanie przez psa więcej niż jednego ogona. Kierowałam się też analogią do operacji serca kilkunatu chorych (no bo chyba nie operacja serc). Czy miałam rację? Ale co z „Czapki z głów!”? Jaka ogólna zasada rządzi w tych przypadku liczbą?
Małgorzata

Przeczytałem w Poradni Językowej PWN pytanie dotyczące nazw używanych w meblarstwie. Pytający wspomniał o nietypowej, używanej w środowisku odmianie (?) ta zawiasa, tych zawiasów. Przypomniało mi to o innym przypadku, który chciałbym zrozumieć: dlaczego „Inny słownik języka polskiego PWN” podaje dopełniacz słowa okowy w podwójnym brzmieniu okowów, rzadziej oków. Przecież słowo to jeszcze w Doroszewskim miało liczbę pojedynczą okowa (i D.lm. oków), a w Polańskim ma tylko dopełniacz oków. Skąd ta forma okowów? Albo może inaczej: jak to się stało, że znalazła uznanie w oczach językoznawców?
Dziękuję.

Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.

1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

Szanowni Państwo,
piszę z zapytaniem o konstrukcje typu bóg(-)krokodyl (chodzi o człowieka z głową krokodyla). Nie jestem pewna, czy należy zapisać je z dywizem na wzór zestawienia Bóg-Człowiek, czy też potraktować człony wyrażenia jako nierównoważne. Będę bardzo wdzięczna za pomoc w rozwiązaniu tego problemu.
Z poważaniem
Felicyta

Witam,
moje pytanie dotyczy liczby rzeczowników oznaczających części ciała, użytych w opisie ćwiczenia: „Dzieci stoją w rozsypce, twarzą (twarzami) zwrócone w tę samą stronę. Unoszą prawą rękę (prawe ręce) i wskazują palcem wskazującym (palcami wskazującymi) nos (nosy). Rozkładają ręce i kręcą głową (głowami) na boki”. Czy w takim opisie powinniśmy użyć liczby mnogiej (bo przecież mówimy o dzieciach) czy liczby pojedynczej?
Dziękuję za odpowiedź.

Mam pytanie do Pana Profesora Bralczyka. W Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego pod hasłem ryzykować pisze [jest napisane – Red.]: „ryzykować c o ś (nie: czymś): Chłopiec ryzykował życie (nie: życiem), aby uratować kota”. W Innym słowniku języka polskiego PWN jest następujący przykład do hasła ryzykować: „Morze było tak wzburzone, że wypływając naszą łodzią, ryzykowaliśmy życiem. Bardzo proszę o komentarz.
Anna Jurek
Instytut Studiów Edukacyjnych
Uniwersytet Opolski

Co to znaczy świszczypała?
Proszę o pomoc!

Szanowni Eksperci,

ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.

Szanowni Państwo, czy coś może wywołać zamęt u kogoś, czy w kimś? Chodzi mi o zamęt w czyjejś głowie, tj. w jego myślach. W tej sytuacji bardziej trafne wydaje się drugie określenie. Pierwsze pasuje mi do zewnętrznych obiektów zamącenia, jak dom, życie, rodzina itp. Czy moja interpretacja jest właściwa?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Zaciekawiło mnie, co oznacza pantałyk w zwrocie zbić z pantałyku. Skąd pochodzi to słowo?