intrygować
  • Niger, nigerski

    28.09.2021
    28.09.2021

    Szanowna Redakcjo,

    intryguje mnie państwo Niger, a ściślej przymiotnik, który mógłby być od niego utworzony. Na nieszczęście Nigru, na mapie świata istnieje Nigeria, więc coś jest nigeryjskie. Co dzieje się z biednym Nigrem? Nie spotyka się raczej formy: "nigryjski". Przecież zdanie: rząd nigryjski został stworzony, zdaje się być dorzeczne i poprawne. Czy zatem pozostaje nam posługiwać się obejściami typu: rząd Nigru się ukonstytuował? Jak rzecz z tym Nigrem się przedstawia?

    Jarek z Lublina

  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • owocne obcowanie
    11.09.2007
    11.09.2007
    Droga Redakcjo,
    nowo otwarty serwis internetowy ciekawnik.pl ma na swojej stronie frontowej pod koniec wstępu zdanie „Życzymy owocnego obcowania!”. Czy słowo obcować jest tu poprawnie użyte? Czym można go ewentualnie zastąpić?
    Serdecznie pozdrawiam
  • pomarańczowy
    29.05.2011
    29.05.2011
    Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?
  • ponad 50-letni
    14.06.2014
    14.06.2014
    Czy akceptowalny jest zapis ponad 50-letni? Forma ponadpięćdziesięcioletni wydaje mi się nieporęczna, pasuje raczej do dyktanda niż do normalnego tekstu, a ponad-50-letni wygląda dziwnie. Swoją drogą, zastanawiam się, dlaczego cząstkę ponad słowniki ortograficzne traktują jako przedrostek, a niemal jako przysłówek (nikt nie napisze niemalpięćdziesięcioletni), skoro ich znaczenie jest podobne.
  • pozłotko i pozłotka
    24.12.2006
    24.12.2006
    Jak się nazywa ten złocisty papierek, w który pakowane są czekolady, cukierki itp.? Moim zdaniem pozłotka lub pozłotko. A dlaczego 99,9% Polaków mówi na to pazłotko (słyszałem nawet bazłotko!)? W żadnym słowniku nie znalazłem takiego słowa (a dwa przywołane przeze mnie wcześniej owszem).
  • przerębel
    28.12.2008
    28.12.2008
    Intryguje mnie poprawność słowa przerębel. Czy jest to ten przerębel, czy ta przerębel? W Słowniku poprawnej polszczyzny (wyd. 2004) jest położony nacisk na rodzaj męski tego słowa. Jednakże na stronie Słownika języka polskiego widzę dopuszczalność obydwóch tych form. Która z nich jest bardziej poprawna?
  • przymiotniki złożone
    22.10.2002
    22.10.2002
    Tym razem niepokoję pytaniem z dziedziny winnej. Chodzi o smaki, kolory i zapachy. Z kolorem jest dośc prosto – o ile to nie mętne wino – np. bladosłomkowozółte wino, jeden kolor, wiec bez łącznika. A co z zapachem? Gęsto owocowy, owocowo-jabłkowy, owocowo-cytrusowy? Czy nuta zapachowa rozwija się powoli i najpierw czujemy owoce, a dopiero później jabłka…? Podobnie jest chyba z perfumami: korzenno-drzewny aromat, nuty serca, głowy itp., czyli jednak pisownia z łącznikiem? Czy możecie Państwo polecić jakieś źródło omawiające szerzej tematykę okołowinną?
    Gorąco pozdrawiam.
  • pytajnik w środku zdania
    8.06.2010
    8.06.2010
    W książeczce Gdzie postawić przecinek? natrafiłem na następujące zdanie:
    Pytanie: dlaczego wczoraj nie przyszła? nie dawało mu cały dzień spokoju.

    Czy obecnie taki zapis nadal jest poprawny (i neutralny stylistycznie)? Bardziej naturalny wydaje mi się wariant:
    Pytanie, dlaczego wczoraj nie przyszła, nie dawało mu spokoju.

    Czy jest on równie poprawny?
  • Sałatka a surówka
    30.01.2018
    30.01.2018
    Intryguje mnie pewna kwestia: czy z punktu widzenia językowego sałatka i surówka to to samo? Czy można używać tych słów zamiennie? A może sałatka ma szersze znaczenie i podobnie jak każdy kwadrat jest prostokątem, a nie każdy prostokąt jest kwadratem to analogicznie każda surówka jest sałatką, a nie każda sałatka jest surówką?
    Pozdrawiam
    Zuzanna Janosz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego