istotny
  • wegaski?
    13.05.2003
    13.05.2003
    Czy od nazwy Las Vegas można utworzyć przymiotnik?
  • wielka litera w słownikach
    6.02.2009
    6.02.2009
    Czy spotykany w słownikach pojęć zapis, w którym hasło i pierwsza część jego wyjaśnienia pisane są małą literą, a uzupełnienie definicji to nowe zdanie, jest poprawny? Przykładem jest hasło ze słownika Terminy i pojęcia historyczne (Warszawa 1990): „niewolnik, człowiek pozbawiony wolności i ubezwłasnowolniony. W staroż. Grecji i Rzymie niewolnicy…”. Skoro po ubezwłasnowolniony mamy kropkę, to czy słowo niewolnik nie powinno być pisane wielką literą, z pauzą po nim, a nie z przecinkiem?
  • wielką (dużą) literą czy z wielkiej (dużej) litery?
    16.06.2003
    16.06.2003
    Witam!
    Chciałbym zapytać, czy mówi się, że dany wyraz pisze się z wielkiej czy dużej litery.
  • Wielkie i małe litery w nazwach własnych
    23.05.2016
    23.05.2016
    Mam wątpliwości dotyczące wielkich/małych liter w dwóch nazwach:
    1. Rada ds. Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji 2. Chopin i jego Europa (festiwal).
    Reguły wskazują, aby w takich przypadkach małymi literami pisać jedynie spójniki i przyimki oraz słowa takie, jak: imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko. Mimo tego spotkałem się z pisownią, jaką przedstawiłem wyżej w przykładach. Jak być powinno?

    Z poważaniem
    R.M.
  • wietrzysko
    28.04.2006
    28.04.2006
    Czy poprawne jest słowo wiatrzysko? W słownikach znalazłem tylko wietrzysko, a moim zdaniem to pierwsze jest dużo częstsze.
  • W jakim jest wieku?

    6.02.2022

    Czy określenie wiek (w znaczeniu 'długość życia człowieka od urodzenia do danej chwili') dotyczy tylko pełnych lat, czy też lat i dni? Czy możemy powiedzieć, że ktoś dokonał czegoś np. w wieku 17 lat i 246 dni?

  • w konkursie
    12.11.2010
    12.11.2010
    Witam,
    chciałabym zapytać, która z form jest poprawna: występować na konkursie (np. chopinowskim) czy w konkursie. Wydawało mi się, że poprawna jest konstrukcja z w, ale ostatnio w wielu mediach przy okazji relacji z Konkursu Chopinowskiego pojawiała się konstrukcja z na.
    Pozdrawiam serdecznie
    Teresa
  • wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?
    5.04.2002
    5.04.2002
    W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
    Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
    Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
    Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
    Dziękuję.
  • Wulgarne ruchać
    2.07.2020
    2.07.2020
    Ostatnio w rozmowie ze znajomym pojawił nam się mało wdzięczny temat i zagwozdka à propos wulgaryzmu ruchać. Czy to słowo zakłada z góry, że podmiotem jest mężczyzna? Czy kobieta też może ruchać, a konkretniej ruchać kogoś, a nie się? Zagwozdka może mało istotna, ale wyszła z tego ciekawa rozmowa. :)
  • wybór orzeczenia przy tzw. podmiocie szeregowym
    11.09.2012
    11.09.2012
    Dzień dobry,
    w najnowszym wydaniu internetowego tygodnika trafiłam na zdanie: „Tak, wszyscy licealiści, gimnazjaliści i inne formy życiowe powitali utęsknione mury szkolne”. Mam pytanie odnośnie czasownika powitać. Powinien być on odmieniony w takiej formie, jaka jest w cytowanym zdaniu, czy też jako powitały?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego