Chciałem się dowiedzieć czegoś o etymologii oraz zastosowaniu słowa iż. Irytuje mnie jego nadużywanie i pragnę wiedzieć, po jakich słowach można używać iż. Czy poprawnym jest: „Świadczy to, iż…?” Czy można stosować iż zamiennie z że i czy oba znaczą to samo?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Józef

Dzień dobry, poproszę o wyjaśnienie, na czym polega różnica użycia słów iż i że? W języku potocznym prawie iż nie używam. Doczytałam, że to spójnik, moim zdaniem lepiej nie, uważam to za przyimek. Dziękuje za poradę. Z szacunkiem Lena

Dzień dobry,
Chciałem zapytać, czy poprawne jest stosowanie we współczesnej mowie (np. w wypowiedziach polityków przed kamerami) spójników iż oraz iżby samodzielnie, tj. w celach innych niż uniknięcie powtórzenia spójnika że oraz żeby (aby).
Z poważaniem,
Piotr Gach

Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałyśmy w szkole o spójnikach. Koleżanka wyraziła opinię, że spójnika żeby nie należy używać w wypowiedziach pisemnych (np. w szkolnych wypracowaniach), ponieważ należy do słownictwa potocznego (za jedyne poprawne uznaje aby i by). Zastanawiałyśmy się też, czy uczeń może zastosować iż zamiast że, aby (żeby) uniknąć powtórzenia. Proszę zatem rozwiać nasze wątpliwości: czy rzeczywiście należy tępić stosowanie żeby i iż?
Z poważaniem,
Małgorzata Białek

Witam. Chciałby prosić wyjaśnienie następujących wątpliwości: czy obok niewątpliwie poprawnej konstrukcji spójnikowej o tyle…, o ile… można uznać za poprawną także następującą konstrukcję": … o tyle…, iż…? Na przykład: „Przemówienie pana X było o tyle niezręczne i irytujące, iż potrafił on w jednym zdaniu wyrazić dwa sprzeczne ze sobą poglądy”. Chodzi tu o konstrukcję, w której wyrażenie o tyle oznacza 'z tego względu, z tej przyczyny', ale zachowuje swój pierwotny odcień znaczeniowy.

W trakcie dyskusji z moją Szefową spotkałam się ze stwierdzeniem, że sformułowanie ze względu na fakt, iż… jest niepoprawne, gdyż jest kalką z języka angielskiego (due to the fact that…). Czy tak jest w istocie? W mojej opinii wspomniana forma jest poprawna, a semantyczna zbieżność jest raczej przypadkowa.

Z góry dziękuję za rozwianie wątpliwości.

Szanowni Państwo,

zastanawiam się, czy zalecenie interpunkcyjne z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Roznosci;17471.html nie jest zbyt kategoryczne. Reguła [365] WSO uzależnia taki przecinek od akcentu i pauzy oddechowej (w takim duchu brzmią też archiwalne porady na temat połączenia dlatego(,) że). W tym zdaniu bardziej pasuje mi akcent na dlatego niż jego brak.

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Nie wiem, jak odmienić dwa włoskie imiona: Felice i Salvatore. Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny A. Markowskiego każe zostawiać je nieodmienione. Duży zielony słownik tego samego autora w ogóle o tym nie wspomina (albo nie umiałem znaleźć). Intuicja podpowiada mi, żeby odmieniać Salvatora, Salvatorowi…, ale Felicego, Felicemu… W książce, o którą chodzi, nieodmienianie prowadziłoby do wielkiej liczby niejasności: Ojciec Salvatore, Fiat 127 Felice itp. Być może chęć odmiany Salvatore według deklinacji rzeczownikowej bierze się stąd, że istnieje polska wersja tego imienia: Salvador.
Co mogliby Państwo poradzić (zarówno poparłszy to argumentami naukowymi, jak i na podstawie intuicji językowej)?
Wojciech Górnas

Dzień dobry,
mam pytanie związane z interpunkcją. Czy w zdaniu: „Pomysł oryginalny, ale nie dziwaczny, zwłaszcza (,) iż w Ustce złodziejstwo to istna plaga” przed iż powinien być przecinek, czy zwłaszcza jest wtrąceniem?
Dziękuję. Pozdrawiam

Joanna B.

Tychy powracają jak bumerang. Mimo że eksperci poradni językowej wielokrotnie wypowiadali się na temat dopełniacza tej nazwy, ich odpowiedzi nie satysfakcjonują czytelnika gazety, w której pracuję. Otóż twierdzi on, że poprawna jest jedynie forma Tych, i domaga się dokładnego potwierdzenia, na podstawie jakich ustaleń i kiedy do języka ogólnego i do słowników trafiła forma Tychów. Niestety sama nie potrafię wskazać takiego dokumentu, czy też daty wprowadzenia oficjalnej poprawki (czytelnik twierdzi, że podobne zmiany są poprzedzone konkretnymi przepisami). Bardzo proszę o pomoc i jak najbardziej szczegółową odpowiedź.
Agata Gogolkiewicz