Szanowni Państwo,
jedna z osób piszących na Facebooku wyraziła przekonanie, że słowa motor nie można używać na określenie motocykla, słowo występuje tylko w znaczeniu 'silnik'. Sprawdzenie tej informacji w słowniku uznała za przejaw niewiedzy i bezsilności – ktoś, kto ma swoje zdanie, nie musi niczego sprawdzać. Sprawdziłam, ale chcę się upewnić. Motor to potocznie motocykl, prawda?
Dziękuję za odpowiedź.

Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

1. Ułamki zwykłe

Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:

• dwadzieścia dwie piętnaste,
• czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
• sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie

czy też

• dwadzieścia dwa piętnastych,
• czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
• sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.

2. Nierówności

x – 12 < 3

x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale

x < 15

x mniejszE od piętnastu

czy

x mniejszY od piętnastu.

3. Nierówność z ułamkiem

3x < -5/12

trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście

czy też

trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.

3x < -1/12

trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście

4. Nierówność z sumą

5x < 23 + 11

pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście

czy też

pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście

5. Przedziały

x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności

czy też

x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.

6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?

7. Zwrot

Aby wyznaczyć iks, podzielmy…

Czy też

Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…

8. Miary kątów

Chodzi o odmianę miar kątów.

25 stopni, ale

22, 23, 24 stopnie?

Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.

Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.

1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

Dzień dobry!
1. Jak zapisać: średniodługie czy średnio długie włosy?
2. Jaka jest zasada przy pisowni zbioru wyrazów typu: nic nie robiąc, nic nie mówiąc, nic nie robiący, nic nie mówiący?
3. Jak jest poprawnie:
a) nie, to nie czy nie to nie?
b) dziecko – nie dziecko czy dziecko nie dziecko?
Dziękuję i pozdrawiam
Joanna Pijewska

Szanowni Państwo,
czy powinny być przecinki:

1. Adamowi nie pozostało nic innego, jak w ślad za towarzyszami udać się do bazy
2. "Zmęczeni wynajmowaniem i ciągłym użeraniem się z powolną administracją, mieszkańcy miasta chcieli mieć swoje mieszkania i domy na własność
3. Oddziaływanie odpadów na krajobraz fizyczny okazało się równie trudne do wykrycia, jak ich szkodliwość dla organizmu ludzkiego.

Przejechała obok pierwszego zakładu C – może warto wstawić półpauzę?
Z poważaniem
Czytelniczka

Szanowni Państwo!
W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
Z wyrazami szacunku,
Jeremi Ochab

Szanowni Państwo,
czy wyraz kwiatki w znaczeniu ‘błędy, niefortunne sformułowania’ powinno się ująć w cudzysłów?
Ponadto chciałem spytać o zdania:

1. Na niektóre sprawy nie możemy nic poradzić, np. na to, że żyjemy w kotlinie(,) i na to, że wiatry z zachodu przynoszą nam najgorsze opary.
   Czy po wyrazie kotlinie przecinek powinien się pojawić?.
2. Figurę ma fantastyczną (,) jak nastolatka.
   Czy tutaj po jak występuje dopowiedzenie, które wymaga postawienia przecinka?

Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Oto kilka przykładów:

1. Nic tak ich nie łączyło jak wspólne zainteresowania.
2. Polacy na niczym innym tak perfekcyjnie się nie znają jak na wyszukanych technikach medycyny Wschodu.
3. Człowiek chory jest takim samym członkiem społeczeństwa jak zdrowy.
4. Jej uroda nie jest niczym więcej jak efektem używania kosmetyków.
5. Osobiście użyłbym przecinka w zdaniu takim jak przytoczone.
6. Dlaczego nie mówić o tak przejmującym wydarzeniu jak ta katastrofa?

Stawiać przed takimi jak przecinki?