każenie
-
twoje – swoje21.09.201321.09.2013Jak można prosto wytłumaczyć, dlaczego nie mówimy: „Pokaż nam twoje mieszkanie”, tylko: „Pokaż nam swoje mieszkanie”? Prosto, czyli bez odwoływania się do pojęć gramatycznych. Argumentacja, że tak każą słowniki, nie daje niestety pożądanego rezultatu.
-
apostrof9.09.20149.09.2014Dlaczego francuskie imię Charles w dopełniaczu językoznawcy każą pisać w dziwacznej formie Charles’a? Przecież nie piszemy Paul’a, Jean’a, Yves’a. W końcu dojdzie do tego, że będziemy się wybierać na koncert Charles’a Aznavour’a.
-
a także22.04.201022.04.2010Mam problem z wyrażeniem a także. Według jednej opinii zawsze stawiamy przecinek przed tymże zwrotem, według innej – nie, bo wyrażenie to występuje w znaczeniu 'oraz', a nie rozdziela się przecinkiem zdań złożonych współrzędnie, połączonych tym spójnikiem. Która z tych reguł jest właściwa? A może obie – w tym sensie, że w zadaniach współrzędnie złożonych przed a także nie stawia się przecinka, a w pojedynczych stawia się? Czy już coś przekombinowałam?
Pozdrawiam i dziękuje za odpowiedź.
Anna
-
Bon Jovi i Red Hot Chilli Peppers21.02.201421.02.2014Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące odmiany zagranicznych nazw własnych. Dlaczego np. byłam na koncercie Bon Joviego, ale słucham już Red Hot Chilli Peppers, a nie Red Hot Chilli Peppersów? -
Cajunowie, cajuński22.09.200622.09.2006Szanowna Poradnio,
istnieje w Ameryce grupa etniczna po angielsku zwana Cajun (zniekształcone Acadian) – potomkowie francuskich katolików wysiedlonych z Quebecu i osiadłych w Luizjanie. Popularna jest – także poza USA – muzyka oraz kuchnia: cajun? Cajun? cajuńska? kajuńska? (niektórzy piszą też kahuńska). Niezależnie od ich kuchni, jak po polsku należy określać tych ludzi?
Zbigniew Zawadzki -
Czas przyszły potrafić 7.02.20207.02.2020Dzień dobry!
W gronie znajomych dyskutowaliśmy ostatnio temat odmiany czasownika potrafić, a konkretnie jego formy w czasie przyszłym, który z kolei był już przedmiotem pytania w Poradni: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/potrafie;11101.html. Skąd się bierze to, że forma złożona czasu przyszłego będę potrafił budzi wątpliwości autorów słownika poprawnej polszczyzny, jeśli dopuszczamy aspekt niedokonany czasownika potrafić?
Jest to szczególnie interesujące w kontekście przywołanego przez Państwa, dawniej używanego czasownika potrafiać. Skoro zmienił on pisownię i upodobnił się w ten sposób do potrafić, de facto nadając temu drugiemu aspekt niedokonany, to czemu zmiana pisowni nie miałaby mieć miejsca w przypadku złożonej formy czasu przyszłego: będę potrafiał przekształciłoby się wtedy w będę potrafił.
Taki sposób przedstawienia zagadnienia możliwy jest być może tylko w przypadku filologicznego dyletanctwa, do którego się przyznaję, niemniej opis ten wydaje mi się bardziej adekwatny niż stwierdzenie, że jeden czasownik zanikł, a drugi niezależnie nabył nowy aspekt. Powszechność użycia czasownika potrafić w aspekcie niedokonanym świadczy o tym, że potrafiać nie powinno było zaniknąć bez przeniesienia swojego znaczenia na nową formę, naturalne wobec tego wydaje się, by przeniosło i wzorzec odmiany, chyba że traktujemy potrafić jako swego rodzaju skamielinę językową, świadczącą o jego historii, ale niepodlegającą już żadnym adaptacjom w kwestii uzusu językowego.
A może problemem jest niezgodność pomiędzy tym, co sugeruje znaczenie czasownika w jego aspekcie niedokonanym, a tym, na co wskazuje jego morfologia?
Pozdrawiam
Karol Cwalina
-
Czy bohater może mówić niepoprawnie?22.02.200522.02.2005Włączywszy telewizor, usłyszałem „Proszę panią…” oraz „Wsadź klucz w tą stacyjkę”. Był to serial komediowy o milionowej oglądalności. Aktorzy z pewnością potrafią prawidłowo zwrócić się do kobiety bądź odróżnić biernik od narzędnika! Z drugiej strony, grają oni ludzi nie zwracających uwagi na podstawową poprawność językową. Czy aktor powinien operować piękną polszczyzną, mimo że grana przezeń postać nigdy by tak nie mówiła? Czy osoba pisząca scenariusz może wkładać bohaterom błędy w usta?
-
daty i godziny30.04.200330.04.2003Mili Państwo!
Proszę o rozstrzygnięcie, czy dopuszczalne jest w języku polskim zapisywanie godziny w następujący sposób: o 20-tej, o 18-tej itp. Niestety, mimo usilnych starań, nie znalazłam odpowiedzi na to pytanie w żadnym popularnym słowniku. Bardzo dziękuję za pomoc.
Z poważaniem
Małgorzata Matuszczak -
dieta4.10.20124.10.2012Dawniej dieta oznaczała specjalny sposób żywienia, zwłaszcza w chorobie (np. dieta bezglutenowa). Potem – w ogóle pewien sposób odżywiania (np. dieta sportowców). Ostatnio usłyszałem od lekarki, że mam solić dietę. Czy dieta dzisiaj to tyle, co żywność, pokarm?
-
dlaczego igrek?25.05.200625.05.2006Z czego może wynikać fakt, że wśród polskich liter będących odzwierciedleniami graficznymi głosek jedynie y ma swoją nazwę (igrek)? Czy dlatego, że samą głoskę y trudniej wymówić niż a, e itd.?