koło
  • Zapraszam cię do mojego Koła (koła)
    9.11.2018
    9.11.2018
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie kwestia używania wielkiej i małej litery przy nazwach organizacji. Pisząc przykładowo Koło Naukowe Socjologii Stosowanej, naturalnie używam wielkich liter. Jednakże, jakiej litery powinienem użyć, gdy piszę o organizacji, używając samego słowa koło, lecz mając na myśli konkretną instytucję? Przykładowo w zdaniu: Zapraszam cię do mojego koła/Koła, realizujemy kilka ciekawych projektów.

    Będę bardzo wdzięczny za rozwianie wątpliwości.

    Z wyrazami szacunku
  • Historia grafemów złożonych

    22.03.2023
    22.03.2023

    Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.

  • Małe czy wielkie litery

    28.04.2022
    28.04.2022

    Szanowni Państwo,

    Chciałbym zapytać o pisownię od wielkiej/małej litery:


    - pełnych nazw konkretnych jednostek terytorialnych stowarzyszenia:

    np. Region Śląski (region śląski?) Stowarzyszenia "Muchomorki"

    np. Koło Lokalne (koło lokalne?) Stowarzyszenia "Muchomorki" w Katowicach


    - pełnych nazwy konkretnych organów stowarzyszenia:

    np. Walne Zebranie Członków (walne zebranie członków?) Koła Lokalnego (koła lokalnego?) Stowarzyszenia "Muchomorki" w Katowicach


    Dziękuję za odpowiedź.

  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • Łosie
    5.01.2009
    5.01.2009
    Chcę się dowiedzieć, jak prawidłowo odmieniać nazwę miejscowości Łosie?
  • w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara?
    29.09.2022
    25.04.2015
    Kręcimy w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara (i analogicznie w drugą stronę: w lewo/przeciwnie)? Od małego zawsze spotykałem się z tym krótszym określeniem. Dłuższą formę zauważyłem dopiero podczas nauki języka angielskiego, czyli clockwise i counterclockwise, które w tym języku jest zwięzłe, a na nasz rodzimy tłumaczy się niestety dość niezgrabnie. Ta druga forma wydaje się niewątpliwie poprawna, ale uciążliwa, więc pytanie na ile poprawne jest stosowanie formy pierwszej?
    Dzięki!
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • przykładowo, dla przykładu, na przykład
    23.01.2020
    23.01.2020
    Szanowni Państwo,
    czy błędem jest używanie przykładowo lub dla przykładu zamiast na przykład? Jeśli jest to błąd, to dlaczego?
    Z poważaniem
    Joanna B.
  • wkoło studni
    16.04.2014
    16.04.2014
    W tekście, który sprawdzam, napotkałem sformułowanie: „Jan biega w kółko starej studni”. Zgodnie ze słownikiem jest różnica między wkoło a w koło i tu należałoby napisać wkoło studni. Ale czy podobna różnica dotyczy formy zdrobniałej? Wkółko studni wygląda dość osobliwie. Czy zatem można zostawić pisownię rozdzielną, czy też lepiej zmienić na wkoło studni, ewentualnie wokół studni, dookoła studni?
  • Jak sortować wyrazy?
    16.06.2011
    16.06.2011
    Witam!
    Czy wybór metody sortowania alfabetycznego haseł w zależności od rodzaju publikacji jest uregulowany w jakiś oficjalny sposób? Czy biorąc pod uwagę wskazówki z Edycji tekstów A. Wolańskiego (s. 367–368), błędem jest zastosowanie w leksykonie czy encyklopedii sortowania alfabetycznego metodą litera po literze zamiast słowo po słowie? Wydaje mi się, że sortowanie haseł w słowniku metodą słowo po słowie byłoby błędem, ale czy można tę zasadę niejako odwrócić?
    Michał Rowiński
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego