książka
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • Nie wystarczy
    29.04.2019
    29.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

    Z wyrazami szacunku,
    Magdalena Mądrzak
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    10.02.2016
    10.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy orzeczenie w tych zdaniach ma właściwą formę:
    W budynku mieściły się kuchnia, w której stała lodówka, a także biura, gdzie zajmowano się bieżącymi sprawami.
    W kącie miało stanąć kilka niewielkich szafek i regał na książki.
    Załóżmy, że oba zdania pojawiają się w książce. Czy orzeczenie musi mieć tę samą formę, skoro w zdaniach są podmioty szeregowe? Czy każde zdanie z podmiotem szeregowym musi mieć w książce orzeczenie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Barbara S.
  • Ośle uszy
    6.03.2018
    6.03.2018
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie frazeologizm ośle uszy w odniesieniu do książek. Czy ma on wyłącznie negatywne znaczenie? Czy użyć można go jedynie w sytuacji, w której zagięte rogi są wynikiem np. niedbalstwa, czy wymowa może być też bardziej pozytywna?
    Czy można o książce ulubionej, wielokrotnie czytanej, której strony są pozaginane także celowo (zaznaczając jakiś fragment) powiedzieć, że jest to książka z oślimi uszami?
  • pielgrzym po świecie
    25.06.2007
    25.06.2007
    Na pomniku widnieje napis „Bojownikom o wolność”, a książka nosi tytuł „Jan Paweł II – pielgrzym po świecie”. Kiedy takie połączenia rzeczownika z przyimkiem są poprawne? Nie mówimy przecież lekarze na wątrobę (od leczyć kogoś na wątrobę) ani pracownicy nad książką (od pracować nad książką).
  • polszczenie imion a praktyka edytorska
    25.05.2010
    25.05.2010
    Szanowni Państwo,
    kto ma rację: wydawcy czy autor poradnika? Wg Edycji tekstów Wolańskiego „obecnie nie ma zwyczaju polszczenia imion […] niedopuszczalne jest współwystępowanie imion oryginalnych i spolszczonych”. Tymczasem jest to bardzo częste (Tomasz Howard, Thomas Grey, zob. Wieczna księżniczka P. Gregory). Poradnik: „niedopuszczalne są konstrukcje hybrydyczne typu: hrabia d'Artois”, tymczasem często występują (admirał d'Annehaut, zob. Katarzyna Medycejska J. Héritiera).
    Pozdrawiam
    JTP
  • Przecinek między nazwą miejscowości a datą

    24.09.2022
    29.07.2022

    Dzień dobry,

    czy na dyplomie można pominąć przecinek po miejscowości przed datą (ze względów estetycznych), tak jak to ma czasem miejsce w tytułach książek?

  • te dziesięć minut i tych dziesięć minut
    14.05.2011
    14.05.2011
    Dzień dobry!
    Piszę, by zapytać, który z poniższych wariantów jest poprawny i dlaczego: „Te dziesięć minut…” czy „Tych dziesięć minut przyprawiło mnie o zawrót głowy”. Dotychczas używałem formy podanej tu jako druga, lecz coraz częściej spotykam się z zapisem pierwszym, co odbiera mi trochę pewności. Dotyczy to, oczywiście, nie tylko podanego w przykładzie czasu.
  • Tekst podstawowy – po raz kolejny

    2.05.2023
    2.05.2023

    Witam, odnośnie do oznaczeń cytatów, niby w tytułach książek piszemy tylko pierwsze słowo od dużej litery, ale co, gdy tytuł niejako jest nazwą własną danej organizacji tj. Wielka Księga Anonimowych Alkocholików itp., przykładowo w Anonimowych Narkomanach główną książką jest Tekst Podstawowy, https://anonimowinarkomani.org/kategoria-produktu/ksiazki/. I medytacje, które są tłumaczone, zawierają cytaty z tych książek np:


    “Recovery is a reality for us today” Basic Text, p. 101

    „Dzisiaj zdrowienie jest dla nas rzeczywistością” Tekst Podstawowy, str. 101


    Czy tu należy pisać "Tekst podstawowy" od malej litery, czy od dużej jest OK? "Tekst Podstawowy" czy "Tekst podstawowy" będzie stosownym oznaczeniem?

  • te same pięć czy tych samych pięć?
    2.04.2010
    2.04.2010
    Szanowni Państwo,
    mam problem z takim oto zdaniem: „Czyta ciągle TE SAME 5 książek” czy: „Czyta ciągle TYCH SAMYCH 5 książek”. Która wersja jest prawidłowa? Dziękuję!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego