kwiecień
  • chrześcijanizm?
    10.04.2007
    10.04.2007
    Dzień dobry! Niedawno dostrzegłem brak występowania w słownikach języka polskiego rzeczownika chrześcijanizm, który brzmi zgoła naturalnie, nawet mnogość występowania w wyszukiwarce Google to potwierdza, a jednak okazuje się, że jedynie formy chrystianizm i chrześcijaństwo figurują. Czy oznacza to, iż chrześcijanizm jest formą niepoprawną, i czy nawet w mowie potocznej należałoby tej formy się wystrzegać? Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam:)
  • Co tu pisze?
    1.01.2014
    1.01.2014
    Witam.
    Niedawno kłóciłem się ze znajomą na temat prawidłowości sformułowania: tutaj pisze (na plakacie – w tym przypadku). Ja sądzę, iż użycie ww. stwierdzenia jest niedopuszczalne, ona jednak zasłania się jakimiś nowymi prawami. Niestety, nie znalazłem żadnego dokumentu potwierdzającego jej teorię. Dlatego pytam Pana/Panią, czy taki dokument istnieje i czy sformułowanie tutaj pisze jest prawidłowe w odniesieniu do tekstu znajdującego się na plakacie, tablicy etc.
    Pozdrawiam serdecznie.
  • Danja i Dania
    7.12.2005
    7.12.2005
    Skąd się wywodzi i jak się nazywa zamiana dawniej używanego -j- na dzisiejsze -i- (np. w wyrazach Danja i Dania czy Norwegji i Norwegii)?
  • diukowa

    22.11.2023
    15.11.2023

    Mam problem z zapisem tytułu diuk w rodzaju żeńskim. Czy poprawna forma brzmi diukowa? W polskiej literaturze często stosuje się ten tytuł zamiennie z księciem, co wydaje mi się niezbyt fortunnym zabiegiem, ponieważ słowa prince i duke w języku angielskim mają osobne znaczenie.

    Pozdrawiam.

  • domniemywać
    6.03.2014
    6.03.2014
    Dlaczego w słowniku Doroszewskiego oraz w słowniku Szymczaka, a nawet w suplemencie do niego nie odnotowano wyrazu domniemywać w znaczeniu 'przypuszczać'? Trudno mi uwierzyć, aby to było znaczenie nowe. Czyżby więc przeoczenie?
  • ententa i inne określenia sojuszy, paktów i porozumień

    2.04.2024
    2.04.2024

    ententa, trójporozumienie, państwa osi

    Jakich liter należy używać dla pojęć określających historyczne bloki wojskowe z czasów I oraz II wojny światowej: ententa, trójporozumienie, państwa osi? WSO zaleca pisownię małymi literami. Ale prof. Davies w dziejach wojny 1920 r. używa już Ententy. Czy mamy tu może przykład tego, że wyrazy pospolite stały się częścią nazwy własnej? A może obie formy są dopuszczalne?

    Andrzej, Toruń

  • filmówka i ekonomik po raz drugi

    21.04.2015
    21.04.2015

    Odpowiedź na pytanie z dn. 19.04 dotyczące potocznych nazw szkół jest sprzeczna z uchwałą ortograficzną Rady Języka Polskiego (https://rjp.pan.pl/uchway-ortograficzne?view=article&id=88:zapis-potocznych-jednowyrazowych-nazw-orodkow-dydaktycznych&catid=43). Czy to oznacza, że uchwały RJP nie mają zastosowania w praktyce?

    Dziękuję za odpowiedź

  • godzina czasu
    12.04.2011
    12.04.2011
    W zdaniu „Została mi godzina czasu do pociągu” użycie wyrażenia godzina czasu jest błędem, ale czy w takich przykładowych zdaniach jego użycie jest również niepoprawne?
    1. „Godzina czasu, który tak szybko ucieka” lub jako strofa wiersza „Mamy tylko/ godzinę czasu,/ który tak szybko/ ucieka”.
    2. „Oblicz, która jest godzina czasu miejscowego w Warszawie w dniu 10 kwietnia, jeżeli w Londynie jest godzina 10.30”.
    3. „Nie ma to jak godzina czasu wolnego podczas pracy”.
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • homofobia
    23.04.2007
    23.04.2007
    Homofobiczne (heteroseksistowskie) okrzyki. Takie okrzyki wznosili – wg kilku serwisów internetowych – uczestnicy Marszu Tradycji i Kultury w Krakowie 21 kwietnia 2007. Czy jest to dobra (jeśli chodzi o użycie języka) charakterystyka dla okrzyków skierowanych przeciwko demonstracji gejów? Czy istnieją lepsze alternatywy?
    Dziękuję
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego