lm.
  • Bułgarski wypiek burek
    29.01.2024
    23.01.2018
    Chciałabym spytać o odmianę bułgarskiego wypieku, którego nazwa w mianowniku brzmi burek. Czy należy ją odmieniać? A jeśli tak, to w jaki sposób?

    Bardzo dziękuję.
  • proboszczowi na pomoc
    12.03.2013
    12.03.2013
    Szanowni Państwo,
    od lat pomagam mojemu proboszczowi redagować listę wypominków (około 1300 nazwisk). Z odmianą większości nie mam problemów, ale czasem znajdzie się jakieś nietypowe nazwisko i tu zaczynają się schody. Ostatnio spotkałam takie nazwiska, jak: Skrzypiec, Zygo, Zioło (jak rzeczownik pospolity czy jak np. Kościuszko), Pawlukójć oraz Duwe i Henke. Bardzo proszę o podanie, jak odmieniać (wszystkie przypadki) tych sześć nazwisk w l. poj. i l. mn.
    Z poważaniem
    R. Gorońska
  • liczba pojedyncza i liczba mnoga w skrótach
    2.11.2008
    2.11.2008
    Witam!
    Jak poprawnie zapiszemy skrót liczby pojedynczej i liczby mnogiej? Czy powinniśmy zapisywać l. poj. czy też l.p., czy może tylko lp?
  • rok i lato
    8.01.2010
    8.01.2010
    Dzień Dobry Państwu!
    Czy pomiędzy liczbą mnogą od słowa rok a nazwą pory roku lato istnieje jakiś związek etymologiczny? Bo takie skojarzenie powstało w mojej głowie po przeczytaniu Winnetou Karola Maya: tam Indianie używali konstrukcji „Coś się wydarzyło pięć zim temu”. Czy w naszym, polskim języku przypadkiem nie używamy identycznej konstrukcji, tyle że z inną porą roku, zamiast zimy – lato?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • Anioł Stróż
    11.06.2014
    11.06.2014
    Szanowni Państwo,
    jak brzmi mianownik (forma niedeprecjatywna, forma deprecjatywna) i biernik liczby mnogiej połączeń Anioł Stróż i anioł stróż?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • łacińska odmiana w polskim tekście
    16.01.2008
    16.01.2008
    Homo sapiens, verbum nobile (i wiele innych wyrażeń łac.) opatrzono w słowniku kwalifikatorem ndm. Czy można (obocznie) odmieniać je wg deklinacji łacińskiej? Zdarza się tak usłyszeć od osób znających łacinę i ma to duży urok. Z kolei takie podejście bez znajomości łaciny nastręcza kłopotów, bo trudno znaleźć zasady tej odmiany. Może jakaś przyszła publikacja PWN dotycząca języka polskiego, nie będąca stricte podręcznikiem do łaciny, uzupełni ten niedobór? Czy taki pomysł ma sens i szanse realizacji?
  • skróty i nie tylko
    22.09.2006
    22.09.2006
    Drodzy Eksperci,
    czy poprawne są poniższe zapisy: Biblioteka xx. Czartoryskich (a. Biblioteka Książąt Czartoryskich), cyrylo-metodejski (związany z Cyrylem i Metodym, ale cyrylometodianizm – prąd), urząd rzecznika praw obywatelskich (stanowisko) i Urząd RPO (instytucja)?
    Bardzo dziękuję
    Michał M.
    PS. Jakie skróty są poprawne: sg, pl, sg., pl., lp, lm, lp., lm., l.poj., l.mn., lpoj, lmn? W użyciu są niemal wszystkie.
  • Tequila – (tej) tequili; tequile (tych) tequili
    11.12.2015
    11.12.2015
    Mam pytanie dotyczące odmiany rzeczownika tequila. Czy jest taka jak wyrazu koszula? A szczególności, jak brzmi dopełniacz liczby mnogiej?
    Z szacunkiem T.J.
  • wtedy i tylko wtedy
    27.12.2010
    27.12.2010
    Witam!
    Od razu pozwolę sobie przejść do rzeczy. W matematyce często używa się sformułowania wtedy i tylko wtedy. Powszechnie jednak zapisywane jest ono za pomocą skrótu wtw. Sam odruchowo stawiam po tym skrócie kropkę, lecz nie spotkałem, by ktokolwiek oprócz mnie tak czynił. Czy zatem owa kropka stać po takim skrócie powinna, czy też nie? Który wariant jest poprawny, wtw, czy wtw.? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam gorąco.
    Rafał Sankiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego