ludowa
  • Kto chwali swój ogonek – liszka czy pliszka?
    5.02.2019
    5.02.2019
    Szanowni Państwo!
    W którejś z książek Alfreda Szklarskiego o Tomku Wilmowskim bosman Nowicki używa wyrażenia Każda liszka swój ogonek chwali. Czy to pomyłka, wersja alternatywna czy może pierwowzór znanego powiedzenia o pliszce?

    Marcin Nowak
  • kuciapa
    21.05.2008
    21.05.2008
    Szanowni Państwo,
    proszę o etymologię wulgaryzmu kuciapa.
    Dziękuję
    Stratos Vasdekis
  • Kurpie czy Kurpiowie?
    14.12.2007
    14.12.2007
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące liczby mnogiej od rzeczownika Kurp. Słownik ortograficzny PWN podaje formę Kurpie – taka też jest powszechnie stosowana na samych Kurpiach. Jednakże często spotkać można się – szczególnie w bardziej oficjalnych tekstach – z formą Kurpiowie. Jaka jest Państwa opinia nt. dopuszczalności tej formy?
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • Leśmianowskie śmiercie
    25.01.2007
    25.01.2007
    Szanowna Poradnio,
    mam problem z rozpoznaniem płci śmierci (śmiercia?) u Leśmiana. Pisze poeta: „Chodzą Śmiercie po słonecznej stronie, / Trzymający się wzajem za dłonie”. A dalej: „Jeden zowąd śmierć sobie wybiera, / Ale drugi tą śmiercią umiera”. Czyżby Leśmian rozróżniał ten Śmierć (wielką literą) i tę śmierć (małą literą)? Skąd to pomieszanie?
    Pozdrawiam uprzejmie
    Krzysztof Bartnicki
  • ludysta
    1.12.2014
    1.12.2014
    Czy znany jest Państwu przypadek odnotowania przez jakiś słownik wyrazu ludysta (przez jedno d, od słowa ludyzm, oznaczającego skłonność do bawienia się). Jeżeli nie, to czy tak utworzone słowo jeszcze mieści się w pojęciu forma potencjalna?
  • maćkowa dziurka
    8.04.2014
    8.04.2014
    W dzieciństwie słyszałem uwagę, bym nie mówił przy jedzeniu, „bo mi w maćkową dziurkę wpadnie” i się zakrztuszę. Skąd wzięło się to określenie na tchawicę?
  • Metaforyczne użycie nazwisk

    13.10.2021
    13.10.2021

    Szanowni Państwo,

    Jak pisać wielkie nazwiska użyte w funkcji pospolitej? Np.: To istny geniusz, Kopernik naszych czasów! A w szczególności w liczbie mnogiej, jak w zdaniu: ci dwaj uczeni są Banachami i Hirszfeldami naszych czasów?

    Hanna Bartoszewicz

  • mieć mechę
    3.01.2014
    3.01.2014
    Szanowni Eksperci,
    w okolicach Węgrowa w województwie mazowieckim spotkałem się ze zwrotem mieć mechę, znaczącym mniej więcej tyle, co 'zwariować' czy 'stracić rozum'. Czy mogliby Państwo wyjaśnić mi jego pochodzenie?
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Michałowski
  • Modernizacja pisowni galicyjskich nazw własnych instytucji
    16.05.2018
    16.05.2018
    Interesuję się hobbistycznie historią, głównie w zakresie dotyczącym mojej rodzinnej miejscowości Świątniki Górne. Opisując historię z okresu zaboru austriackiego, natrafiłem na dylemat co do pisowni nazw własnych, urzędów galicyjskich itp., gdyż oficjalnie wszystkie przymiotniki w nazwach były pisane mała literą czyli np. był Sejm krajowy, Towarzystwo Czytelni ludowej, cesarsko-królewska Szkoła ślusarska itd. Czy używając nazw tych instytucji powinno się pisać zgodnie ich oryginalnym zapisem czy według współczesnych norm ortograficznych.
    Z wyrazami szacunku
    Jerzy Czerwiński
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego