marsz
  • Marsz, marsz, Dąbrowski
    18.12.2013
    18.12.2013
    Dzień dobry,
    moja córka jako drugoklasistka nauczyła się niedawno Mazurka Dąbrowskiego. Przy tej okazji, zwróciliśmy uwagę na wyrażenie Marsz, marsz, Dąbrowski. Mam pytanie: jaką częścią mowy jest słowo marsz użyte w refrenie. Wydaje się, że w języku polskim marsz to tylko rzeczownik. Podejrzewam, że autorowi chodziło o czasownik w trybie rozkazującym (z francuskiego: marche, marche!) Czy wobec tego w jęz. polskim można używać wymiennie maszeruj i marsz?
    Pozdrawiam serdecznie
  • Kotlet, banan, papieros, marsz, mazurek
    31.10.2018
    31.10.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski piszą zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Kłopotliwy biernik z końcówką -a
    5.11.2018
    5.11.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski pisząc zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • W trakcie trwania
    4.12.2018
    4.12.2018
    Dzień dobry,
    W trakcie trwania – czy to pleonazm, tautologia? Wydaje mi się, że tak, a jednak zwrot jest dość często używany. Będę wdzięczna za rozwianie wątpliwości.
  • Liczebniki ułamkowe

    25.03.2022
    25.03.2022

    Które ze zdań jest poprawne gramatycznie: Zmęczyłem się po czterech i pół kilometra marszu czy Zmęczyłem się po czterech i pół kilometrach marszu?

  • homofobia
    23.04.2007
    23.04.2007
    Homofobiczne (heteroseksistowskie) okrzyki. Takie okrzyki wznosili – wg kilku serwisów internetowych – uczestnicy Marszu Tradycji i Kultury w Krakowie 21 kwietnia 2007. Czy jest to dobra (jeśli chodzi o użycie języka) charakterystyka dla okrzyków skierowanych przeciwko demonstracji gejów? Czy istnieją lepsze alternatywy?
    Dziękuję
  • ampułkostrzykawka
    2.01.2010
    2.01.2010
    Witam!
    Chciałabym zapytać o właściwą pisownię słowa ampułkostrzykawka / ampułko-strzykawka. Czy poprawna jest wersja bez dywizu, czy z dywizem? W publikacjach medycznych pojawiają się obie.
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • droga w kierunku na…
    25.09.2004
    25.09.2004
    Często można usłyszeć zwroty typu droga w kierunku na Warszawę albo pociąg jedzie w kierunku na Kraków itp. Mnie one rażą i wydaje mi się, że można powiedzieć potocznie droga na Warszawę, a jeżeli chcemy użyć słowa kierunek, to tylko droga w kierunku Warszawy. Czy mam rację?
  • Medyceusze i Walezjusze
    16.06.2011
    16.06.2011
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, jak odmienić polską formę nazwiska de Valois w liczbie mnogiej: Walezjuszy czy Walezjuszów (podobnie Medyceuszy czy Medyceuszów)? Czy właściwa jest analogia do pióropusza, w którego przypadku USJP dopuszcza w takiej formie oboczność?
    Pozdrawiam serdecznie
    AT
  • Niech im kat świeci!
    4.02.2015
    4.02.2015
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym spytać o wyrażenie świecić komuś występujące m.in. w Ogniem i mieczem („Niech im kat świeci”) i w piosence Elekcja Jacka Kaczmarskiego („Poświecimy im”). Od czego wyewoluowało do znanej obecnie, lapidarnej i nieco enigmatycznej formy? Jakie jest dokładne znaczenie czasownika świecić w tym kontekście? Czy różne od znaczeń wymienianych dziś w słownikach?
    Dziękuję i kłaniam się
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego