materia
  • przymiotniki typu boży – wysoki

    19.12.2023
    19.12.2023

    Szanowni Państwo,

    skąd się wzięła niekonsekwencja w tworzeniu przymiotników „dzierżawczych” na bazie zmiękczającego „j” od słów z ostatnią spółgłoską „g”? Regularnie jest boży od Bóg czyli wymiana g—ż zgodnie z regułą pierwszej palatalizacji. Podobnie buldoży od buldog, innych przykładów nie kojarzę. Jednak od wróg mamy wrogi - skąd tu miękkie g, czyżby analogia do przymiotników zwykłych, niedzierżawczych takich jak błogi? W każdym razie regularny przymiotnik wraży (choć z rusycyzmem cerkiewnym) wyszedł z użycia. Znowuż od papuga jest papuzi, całkiem nieregularnie — a może wg wzorca takiego jak w ptakptasi?

    Proszę o naświetlenie tego problemu.

    Łukasz

  • Przymiotnik od nazwiska Dali

    8.07.2023
    8.07.2023

    Jak brzmi przymiotnik od nazwiska (Salvador) Dali? Dalijski? Dalowski?

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • przymiotnik przyczasownikowy
    29.11.2005
    29.11.2005
    Dzień dobry!
    Która forma jest poprawna: „Takim go/Taką jej nie znałem” czy „Takiego go/Takiej jej nie znałem”? Kontekst: np. zdziwienie, gdy nagle dowiadujemy się, że dana osoba jest inna, niż się nam wydawało.
    Pozdrawiam,
    P.
  • -rra
    24.11.2005
    24.11.2005
    Witam!
    Kwestia: -rra. Logika podpowiadałaby, że odmiana w miejscowniku przez jedno r dopuszczona powinna być wtedy, gdy nie istnieje (czy jest minimalne) ryzyko pomyłki z innym wyrazem, dlatego durrze (bo durze od dur), mirrze (bo mirze od mira, mir), zaś obok camorrzecamorze (camorra = kamorra = kamora) – i wtedy również sierze lub sierrze – tyle moich dywagacji.
    Jednak słowniki notują tylko: sierze i w ogóle nie są zbyt konsekwentne w tej materii.
    Pozdrawiam.
  • sądowo-administracyjny, materialno-prawny
    27.10.2005
    27.10.2005
    Jak poprawnie pod względem ortograficznym napisać słowa: sądowoadministracyjny (sądowo-administracyjny) oraz materialnoprawny (materialno-prawny)?
    Dziękuję.
  • spaźniać się?
    4.10.2001
    4.10.2001
    Dzień Dobry!

    Czy poprawne jest powiedzenie spaźniłem się zamiast spóźniłem się? Przepraszam za wg mnie głupie pytanie, ale moja koleżanka z pracy twierdzi, iż należy mówić „Spaźniłam się do pracy”. Proszę o odpowiedź, gdyż tylko autorytet w tej materji jest w stanie przekonać moją znajomą.
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
  • Tajemniczy frazeologizm/idiom?

    8.02.2024
    8.02.2024

    Nazywam się Svitlana, jestem obcokrajowcem, lecz bardzo fascynuje mnie język polski.Pytanie dotyczy wyrazu frazeologicznego, a może to idiom (?), zatem co właściwie oznacza wyraz — w dobrej pralni nie krochmali się chusteczek?

    Możliwe, że częściowa pisownia tego wyrazu jest niepoprawna, ale nie znalazłam żadnej wzmianki o tym wyrazie oprócz audio książki Agaty Christie "Zabójstwo Rogera Acroyda". Będę wdzięczna za wszelkie wskazówki.


    Z wyrazami szacunku czytelniczka Poradni językowej.

  • usługi audiotekstowe
    29.08.2010
    29.08.2010
    Jestem „tekściarzem” w agencji reklamowej. Jeden z moich Klientów reklamuje usługi audioteksowe, czyli możliwość odsłuchiwania przez telefon nagranego tekstu informacyjnego. Czy takie określenie jest prawidłowe? Ja proponowałem audiotekstowe.
    Z poważaniem
    Stanisław Kroszczyński
  • Wszechświat i Wielki Wybuch
    15.09.2012
    15.09.2012
    Dlaczego Wszechświat i Wielki Wybuch piszemy wielką literą?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego