ma��ci��
  • -mat

    1.12.2020
    1.12.2020

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia przyrostka -mat, który pojawia się w takich słowach jak bankomat, automat, fantazmat. Co właściwie oznacza ten przyrostek?

    Pozdrawiam.

  • Mata Hari
    19.05.2008
    19.05.2008
    Witam.
    Chciałabym zasięgnąć porady, jak należy odmieniać pseudonim artystyczny Mata Hari. Czy dopuszczalna jest odmiana pierwszego słowa jak rzeczownika mata (maty, macie, matę itd.), czy też jest to nieodmienne?
    Pozdrawiam,
    Olga Banaś
  • Czy macie Państwo…?

    13.05.2009
    13.05.2009

    Szanowni Państwo,

    przeglądając archiwum poradni, natknąłem się na pytanie dotyczące użycia zwrotów: „Czy macie…” i „Czy mają Państwo…” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-panstwo-maja;7695.html). W swoim kontakcie z językiem spotkałem się z syntezą obu konstrukcji, tzn. „Czy macie Państwo…” (jest obecna w Korpusie, ba, występuje w jednej z porad prof. Bańko). Chciałbym się dowiedzieć, czy którąś z opcji, mają Państwo lub macie Państwo, uznaje się za wzorcową, czy są to oboczności?

    Dziękuję.

    Pozdrawiam

  • Szach i mat

    4.11.2020
    4.11.2020

    Dzień dobry,

    kiedy gra się w szachy i się powie zaraz zrobię ci szacha mata, czy ta forma jest poprawna, czy należy mówić  zaraz zrobię ci szach mata?


    Z poważaniem,

    Krzysztof Łodko

  • Czy państwo mają…?
    27.09.2022
    16.11.2006
    Dzień dobry,
    mam pytanie natury praktycznej. Czy wchodząc do sklepu, hotelu itp., możemy zapytać: „Czy macie mleczną czekoladę (w sklepie)?” lub „Czy macie wolne pokoje (w hotelu)?”? Czy też lepiej używać zwrotów: „Czy mają państwo czekoladę?”, „Czy mają państwo wolne pokoje?”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Uczę się w biol.-chem.-fizie
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    W liceum mamy profile: np. matematyczno-chemiczny, biologiczno-chemiczny, co w skrócie napiszemy, jak rozumiem, mat.-fiz., biol.-chem. Jednak takie skróty zaczęły funkcjonować jako samodzielne wyrazy. Mówi się: Idę do biol-chemu, Jestem po mat-fizie. Jak to zapisywać? Czy tak, jak to zrobiłem, tj. bez kropek i z łącznikiem?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Biol-chem i inne

    14.11.2021
    14.11.2021

    Dzień dobry,

    Jakie końcówki są poprawne w bierniku słów takich jak biol-chem, mat-fiz, mat-inf? Powinno się mówić, że ktoś jest  z mat-infu czy  z mat-infa?

  • Dzielimy jabłko na sylaby
    27.02.2019
    27.02.2019
    Witam Państwa pytaniem o jabłko.
    Jak poprawnie można podzielić wyraz jabłko, przenosząc jego część do innej linijki. Zawsze myślałam, że: ja-błko, jabł-ko i jab-łko to trzy poprawne formy. Wpis w książce do kl. IV szkoły podstawowej informuje, żeby nie dzielić na ja-błko.
    Kto się myli?
    Pozdrawiam bardzo serdecznie.
  • Homonim a wyraz wieloznaczny

    5.11.2020
    5.11.2020

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o najprostsze objaśnienie różnicy między homonimem a wyrazem wieloznacznym. 


    Z wyrazami szacunku
    Agnieszka Świerblewska

  • sytuacja matowa
    18.02.2010
    18.02.2010
    Dzień dobry.
    Czy użycie określenia sytuacja matowa jest błędem językowym? Gdy ostatnio użyłem tego określenia, wytknięto mi błąd. Zdaję sobie sprawę, że utarte w polszczyźnie jest określenie sytuacja patowa, jednakże jest to sytuacja zdecydowanie odmienna niż mat. Czy rzeczywiście błędem jest określenie sytuacji matową? Jeśli mat to z definicji: „Mat – sytuacja w szachach […]”, to wydaje mi się, że można tez mówić o sytuacji matowej. Czy mogę prosić o rozwianie wątpliwości?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego