miarodajny
  • Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie?
    16.10.2009
    16.10.2009
    Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie? Wprawdzie podobne pytania już padały, ale mimo to nadal mam wątpliwości, czy poprawna jest pisownia wielkim literami, czy małymi. Na stronie www.pwn.pl w dwóch hasłach pisownia jest inna, małymi w temacie Powstanie Warszawskie, wielkimi w temacie Chojnów. Jak jednoznacznie rozstrzygnąć, czy dana nazwa lasów, lasków itp. jest nazwą jednostkową? Które źródła są w tej materii najbardziej miarodajne? Czy Słownik geograficzno-krajobrazowy?
    Pozdrawiam Mariusz
  • Czy odmieniać obce wyrazy-cytaty?
    21.06.2006
    21.06.2006
    Czy używając obcego słownictwa w polskim tekście (obecná čeština), należy je odmieniać, dodając polską końcówkę (obecną češtiną), spolszczyć cały wyraz (jeżeli tak, w jaki sposób?), czy może zostawić oryginalną pisownię i odmienić wg pisowni czeskiej (obecnou češtinou)?
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • główna postać w operze Madame Butterfly
    27.06.2013
    27.06.2013
    Jak powinno się zapisywać imię głównej bohaterki Madame Butterfly Giacoma Pucciniego: Cio-cio-san czy Cio-Cio-San?
  • inna melodia na wsi niż w mieście
    20.01.2009
    20.01.2009
    Szanowna Redakcjo!
    Dlaczego w pobliskim mieście mówi się wyraźnie inaczej niż na wsi? A mam na myśli przede wszystkim różnice w melodii i tempie wysławiania się. Uważam, że jest tak w całej Polsce.
    Piotr, Gliwice
  • Komu ufać?
    13.11.2019
    13.11.2019
    Mam wątpliwości, czy dla instytucji takich jak kuratoria oświaty w kwestiach spornych dotyczących poprawności językowej (np. co jest wulgaryzmem, a co nim nie jest) wyrocznią mogą być serwisy typu: zapytaj.onet.pl. Czy odpowiedź udzielona w takim serwisie wystarczy do ostatecznego rozstrzygnięcia, czy jednak powinno się zasięgnąć opinii któregoś z językoznawców, jeśli wyraz nie został uwzględniony w słowniku języka polskiego?
    Z poważaniem,
    Danuta M.
  • Kto mieszka w Markach?
    9.01.2007
    9.01.2007
    Mam pytanie dotyczące odmiany nazw mieszkańców podwarszawskiej miejscowości Marki. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Anna Partyka
  • legginsy czy już leginsy?
    9.10.2013
    9.10.2013
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zapytać, jaka jest prawidłowa forma zapisu słowa leg(g)insy: przez jedno, czy przez dwa g?
    Z poważaniem
    Daria
  • Nowa Zelandia
    17.01.2013
    17.01.2013
    Szanowni Państwo,
    czy w Nowej Zelandii i na Nowej Zelandii mogę stosować zamiennie? Używa się głównie formy w Nowej Zelandii, ale słyszę też na Nowej Zelandii. Będę wdzięczny za odpowiedź, bo nigdzie nie mogę tego znaleźć.
    Z poważaniem,
    Arek Braniewski
  • pro forma
    11.04.2008
    11.04.2008
    Witam Państwa serdecznie,
    mam problem z zapisem wyrażenia: faktura pro forma czy faktura proforma, czy może faktura pro-forma. Spotkałam się z tymi wszystkimi zapisami, ale jak jest poprawnie?
    Będę wdzięczna za pomoc.
    pozdrawiam,
    Grażyna Gołaś
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego