momenty
  • Kiedy synagoga nie jest synagogą…
    12.05.2015
    12.05.2015
    Szanowni Państwo,
    niedawno zasugerowali Państwo poprawną pisownię synagoga Pod Białym Bocianem. Jednak zazwyczaj używa się tej nazwy w kontekście galerii sztuki czy sali koncertowej, nie zaś miejsca kultu. W tym momencie określenie synagoga nie odnosi się do tego, czym w istocie synagogi zazwyczaj są. Czy nie można ze względu na zmianę funkcji, zapisywać nazwy Synagoga pod Białym Bocianem?
  • Kiedy w pół, a kiedy wpół
    22.05.2018
    22.05.2018
    Mam pytanie w związku z pisownią łączną połączenia w+pół. Wg podpunktu a) reguły [145] piszemy w pół w znaczeniu ’w połowie’. Jednak zgodnie z b) napiszemy wpół w znaczeniu ’na połowę, w połowie’. Podane przykłady co nieco wyjaśniają, jednak wydaje mi się to pewną sprzecznością. Czy można uznać, że zakres użycia wpół wyczerpuje hasło słownikowe wpół z dopiskiem „(objąć, przekroić, zgiąć)”? A jeśli nie, to w jakich jeszcze kontekstach napiszemy łącznie w znaczeniu ’w połowie'?
  • kilka sekund później

    11.04.2023
    11.04.2023

    Zapytuję, czy sformułowanie „sekundy później" użyte w poniższym zdaniu jest poprawne gramatycznie?

    „Sekundy później budynek wpadł prosto do wielkiego dołu, a tornado ucichło."


    Wydaje się, że jest to kalka z angielskiego „moments later" – czy poprawniejszy byłby zwrot „kilka sekund później"?

  • Konsumować medium, cokolwiek to znaczy
    5.05.2020
    5.05.2020
    Mam taki problem, że nie jestem pewny jakiego zaimka powinienem użyć w sformułowaniu:
    % osób, które rozpoczęły konsumpcję medium lub konsumują je/go więcej w czasie pandemii. Ja na ten moment wybrałem je, ale nie wiem, czy to jest poprawny wybór. Ten zaimek dotyczy wyrazu medium w liczbie pojedynczej. Przeczytałem już, że medium jest w rodzaju nijakim, wiadomo, że l. poj, brakuje jeszcze mi wiedzy, czy medium konsumujemy w bierniku czy dopełniaczu;).
    Prośba o odpowiedź.
  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • Liczba a ilość

    21.09.2021
    15.02.2016

    Szanowna Redakcjo,

    napiszemy: zebrać dużą ilość obciążających go dowodów czy dużą liczbę dowodów? Dziękuję za pomoc.


    Z poważaniem

    Katarzyna C.

  • liczba pojedyncza czy mnoga?
    28.02.2006
    28.02.2006
    Dzień dobry, próbowaliśmy ostatnio w gronie znajomych rozstrzygnąć problem: kopiowanie (ucinanie) psom ogona czy ogonów? Opowiedziałam się za pierwszą wersją, bo psom ogonów sugerowałoby posiadanie przez psa więcej niż jednego ogona. Kierowałam się też analogią do operacji serca kilkunatu chorych (no bo chyba nie operacja serc). Czy miałam rację? Ale co z „Czapki z głów!”? Jaka ogólna zasada rządzi w tych przypadku liczbą?
    Małgorzata
  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • Mój autorski pomysł
    25.02.2019
    25.02.2019
    Sytuacja wyglądała następująco – wraz ze współpracownikiem analizowaliśmy kod źródłowy programu komputerowego, którego jestem autorem. Mimo iż jestem jedynym twórcą tego oprogramowania, wiele części składowych powstawało na podstawie dostępnych publicznie materiałów, dokumentacji, inspirowałem się również innymi otwartymi dla nas projektami. W pewnym momencie nadszedł czas na analizę fragmentu kodu źródłowego, którego logikę i algorytm, który realizuje, wymyśliłem sam, bez inspiracji ze stron trzecich. Aby podkreślić ten fakt, użyłem sformułowania „jest to mój autorski pomysł”. Inny współpracownik wyłapał ten fragment i zdecydowanie się jemu przeciwstawił, sugerując, iż jest to tautologia, i wystarczyłoby powiedzieć mój pomysł. Kolegi nie przekonały moje tłumaczenia, iż mój pomysł mógłby być poparty zewnętrznymi inspiracjami, a konstrukcja mój autorski pomysł podkreśla to, że idea analizowanego fragmentu programu jest całkowicie wymyślona przeze mnie, bez wpływów zewnętrznych.

    Zatem pytanie wygląda następująco – biorąc pod uwagę powyższe – czy użycie w takim kontekście sformułowania mój autorski pomysł jest błędem językowym, czy też nie?
  • Myślnik między zdaniami składowymi
    6.07.2016
    6.07.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości interpunkcyjne co do zdań: Zrobić – zrobię, tylko nie wiem kiedy, Gdy przyjadę, pójdę do biblioteki(,) i tam mnie znajdziesz.
    W pierwszym myślnik wydaje mi się najlepszym rozwiązaniem, w drugim nie jestem pewien. Gdyby zmienić szyk, tak żeby zdanie podrzędne Gdy przyjadę znalazło się na drugim miejscu, nie byłoby wątpliwości, że trzeba je obustronnie oddzielić przecinkiem. A co w takiej wersji?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego