naczynie
  • naczynie
    16.02.2012
    16.02.2012
    Zauważyłem, że moja babcia, która pochodzi z okolic Stalowej Woli, używa słowa naczynie w znaczeniu zbiorowym. Chcąc na przykład oznajmić konieczność umycia kilku garnków i talerzy, zawsze powie „Muszę umyć naczynie”, nigdy zaś: „Muszę umyć naczynia”. Zastanawia mnie, skąd się to bierze – czy jest to jakaś swoistość dialektyczna?
  • naczynia – do czego czy na co?
    17.02.2005
    17.02.2005
    Witam. Jak jest poprawnie: naczynie na wodę czy naczynie do wody? Chodzi oczywiście o naczynie służące do przechowywania wody. Dziękuję i kłaniam się kapeluszem c[:-D
  • Ręcznik do naczyń
    12.09.2018
    12.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy ręcznik do naczyń jest regionalizmem, a ścierka do naczyń formą ogólnopolską, czy też oba określenia są równorzędne? 

    Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • przelać się – przelewać się

    23.06.2023
    23.06.2023

    Szanowni Państwo,

    w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:

    – wodą

    – od wody

    – z wody

    Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?

    Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".

  • meteista
    11.01.2010
    11.01.2010
    Szanowni Państwo!
    Chcę zapytać o mateistów. Mate to naczynie, z którego pije się napar yerba mate. W Paragwaju osoba pijąca coś takiego, to matero (l.m. materos). A Polacy wykombinowali mateistów! Czy coś takiego jest poprawne? Gdyby tworzyć takie określenia przez analogię, to pijący kawę powinien być filiżanistą, bo określenie to jest też utworzone od nazwy naczynia.
  • Czynić i pozostawiać 

    11.02.2021
    11.02.2021

    Szanowni Państwo,

    w ostatnim czasie obserwuję, że często używane są konstrukcje płyn X czyni naczynia czyste i lśniące oraz płyn X pozostawia naczynia czyste i lśniące. Zawsze byłam przekonana, że te czasowniki łączą się z przymiotnikiem w narzędniku, czy mam rację?ć+rzeczownik>

    Pozdrawiam
    Karolina Anna
    ć+rzeczownik>
    ć+rzeczownik>
  • spójnik na początku zdania
    24.01.2003
    24.01.2003
    Miewam problem z tekstami, w których występują zdania następującego typu: „Poszedł do kuchni. Bowiem chciał umyć naczynia. Natomiast nie było ciepłej wody. Jednak umył naczynia w zimnej. Chociaż ręce mu poczerwieniały”. Uważam, że to wszystko powinno być połączone w zdania (zdanie) złożone, ale tak piszą również poloniści… Może się czepiam i jest to taki swoisty styl?
    Pozdrowienia po raz trzeci.
  • wazodylatacja, wazodylatacyjny, wazodylatator

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry, które formy spośród "wazodylatator", "wazodylator", "wazodilatator", "wazodilator" (oraz analogicznych konstrukcji "wazodyla(ta?)cja", "wazodyla(ta?)cyjny" itd.) są poprawne?

  • herbata
    10.04.2003
    10.04.2003
    Chciałbym dowiedzieć się o pochodzeniu rosyjskiego słowa oznaczającego herbatę (czaj). Czy rzeczywiście, jak mi się wydaje, jest ono pochodzenia chińskiego? Poza tym czy angielskie słowo oznaczające herbatę (tea bądź char) są również ze sobą spokrewnione? Dziękuję za pomoc.
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego