napity
  • Napił się wina, a dokładniej wypił dwie lampki
    30.01.2020
    30.01.2020
    Witam czy zdanie jest prawidłowe: Człowiek napił się dwóch lampek wina.
  • czasowniki z się
    16.03.2015
    16.03.2015
    Chciałabym się zapytać, czy czasownik najeść lub napić może istnieć bez formy się? I jak w języku polskim poznaje się, które czasowniki posiadają morfem się nieciągły?
    Dziękuje za odpowiedź
  • przecinek przed powtórzonym czy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Dzień dobry,
    Kolejny raz zamieszczam pytanie o przecinek przed słowem czy. Chodzi o sytuację, w której pierwsze wystąpienie tego słowa wprowadza zdanie podrzędne, a drugie łączy człony tego zdania. Np. „Nie wiem, czy mam tu postawić przecinek(,) czy nie”. W różnych źródłach spotykam się z różnymi wersjami. Na przykład w odpowiedziach Poradni przecinek przed drugim czy występuje, a z kolei profesor Miodek pisze, że tak być nie powinno („Zapytał, czy napije się kawy czy herbaty”). Czy jest to jakoś zróżnicowane (tzn. w pewnych przypadkach stawiamy przecinek, a w innych nie), a może obowiązuje tu dowolność?
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Dodatkowe funkcje partykuły nie

    10.01.2021
    10.01.2021

    Czasami można usłyszeć zdania względne z przeczeniem:

    Spytam ją, czy NIE chciałaby pójść ze mną do teatru.


    Od strony logicznej jest ono dziwne, bo raczej nie zakładamy od razu odpowiedzi negatywnej. Moim zdaniem lepiej powiedzieć:

    Spytam ją, czy chciałaby ze mną pójść do teatru.


    Co innego gdy nasza intencja jest przeciwna, np.:

    Sprawdzę, czy w szafce NIE ma karaluchów. - a nie "...czy są karaluchy", bo raczej nikt nie chciałby ich mieć.


    Czy takie zdania rządzą się taką regułą?

  • Dziękuję czy podziękuję?
    19.09.2018
    19.09.2018
    Szanowna Redakcjo,
    zwracam się do Państwa z pytanie o użycie czasownika podziękować w funkcji uprzejmej odmowy. Czy w odpowiedzi na propozycję, np.: Napije się Pan herbaty? można odpowiedzieć Nie, podziękuję, czy może jest to niepoprawne? Moi znajomi śmieją się z tej odpowiedzi jako wiejskiej, w najlepszym razie regionalnej. Ich zdaniem należy odpowiadać jedynie Nie, dziękuję.
    Dziękuję za odpowiedź!

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Frazy przysłówkowe

    18.04.2023
    18.04.2023

    Bardzo proszę o pomoc. Czy wyrażenia typu: „z francuska”, „do syta”, „po koleżeńsku” są przysłówkami czy wyrażeniami przyimkowymi? M.

  • kształt i funkcja
    6.09.2001
    6.09.2001
    Jaka jest różnica między szklanką i filiżanką?
  • Opiekować się – dlaczego z się?
    26.07.2017
    26.07.2017
    Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
    Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
    Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
    Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
    Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
  • Prosić bez proszenia 

    3.11.2020
    3.11.2020

    Dzień dobry,

    Spotkałem się z pytaniami typu: Czy ktoś prosi o kawę? lub Czy prosisz jeszcze ziemniaków? Czy takie sformułowanie, a nie: Czy chcesz jeszcze ziemniaków? jest poprawne?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego