niepokoje
-
błąd w kolędzie?29.12.200729.12.2007Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej? -
czemu czy dlaczego?11.05.200811.05.2008Coraz częściej w mowie potocznej i tłumaczeniach dialogów spotykam pytania: „Czemu stoisz?”, „Czemu nie śpisz?”, „Czemu jestes smutny?”. Wydaje mi się, że poprawnie powinno byc DLACZEGO?
Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
Barbara Witkowska-Bielecka -
diecezja warszawsko-praska28.06.200828.06.2008Diecezja warszawsko-praska pisze się właśnie tak – z dywizem, co sugeruje, jakoby obejmowała Warszawę i Pragę (jak autostrada polsko-czeska). A przecież Praga to dzielnica Warszawy. Czy lepsza byłaby pisownia bez dywizu (analogicznie do książka popularnonaukowa)?
-
Dobry wieczór, ale Dobranoc16.01.201316.01.2013Szanowna Poradnio!
Interesuje mnie brak analogii w wyrażeniach Dzień dobry, Dobranoc, Dobry wieczór. Wyrażenia te różnią się kolejnością rzeczownik – przymiotnik oraz pisownią: raz łącznie, raz oddzielnie. Czy jest jakieś wytłumaczenie takich rozbieżności, skoro te wyrażenia służą do tego samego i podobnie są zbudowane?
Serdecznie Pozdrawiam
Robert Wiatr -
dwa dopełnienia?30.09.201230.09.2012Szanowni Państwo!
W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
Z wyrazami szacunku,
Jeremi Ochab -
Dzień otwarty 5.06.20165.06.2016Proszę o odpowiedź dotyczącą prawidłowego zapisu na zaproszeniu. Zapraszamy na:
dzień otwarty przedszkolaka
„dzień otwarty przedszkolaka”
czy może
„Dzień otwarty przedszkolaka”?
Dziękuję.
M. Gasik
-
enumeratywnie15.03.201015.03.2010Szanowny Panie Profesorze!
Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie mojej wątpliwości zawartej w zdaniu: „Od obowiązku ścisłego przestrzegania tajemnicy bankowej przewidziane są wyjątki, które dotyczą sytuacji enumeratywnie wyliczonych przez ustawodawcę w art. 104 ust. 2 prawa bankowego”. Ponieważ już sama enumeracja znaczy 'wyliczenie', więc czy nie bardziej zrozumiale brzmi: w sytuacjach wyliczonych w art. 25, ewentualnie enumeratywnie wymienionych?
Za odpowiedź z góry dziękuję
A. Bujko -
Frania a chemia30.10.201930.10.2019Pochodzę z Małopolski i przez całe dzieciństwo nigdy nie słyszałam rozróżnienia w wymowie słów zakończonych na -nia. Frania brzmiała identycznie jak chemia. Dopiero na studiach spotkałam osobę z Pomorza, która różnicowała te końcówki. Czy ich nierozróżnianie jest typowe dla mojego regionu? Czy moja wymowa jest poprawna, czy też, aby mówiąc poprawnie, musiałabym faktycznie zastanawiać się za każdym razem, czy słowo jest rodzime, czy zapożyczone?:)
-
hipochondria25.10.200425.10.2004Czy istnieje w języku polskim słowo, które jest antonimem samo dla siebie (sic!)? Spotkałem się z definicją słowa hipochondria oznaczającą: 'chorobliwy niepokój o własne zdrowie', jak również 'bagatelizowanie wszelkich dolegliwości'. Druga definicja jest bardzo rzadko stosowana, lecz figuruje w encyklopediach medycznych; a co za tym idzie mamy tu do czynienia ze słowem, którego definicje są dla siebie przeciwstawne znaczeniowo.
Pozdrawiam. -
imiesłowowy równoważnik zdania16.11.201216.11.2012Czy prawidłowe są następujące zdania:
1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.
Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc?
