-
chwalipięta i trusia25.03.200725.03.2007Jakiego rodzaju są rzeczowniki ekspresywne takie jak chwalipięta, trusia, dupa używane w odniesieniu do mężczyzn? Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem chwalipięta podaje dwie formy: „Nieznośna z niego chwalipięta” oraz „Nieznośny z niego chwalipięta”. Czy zatem odmienia się: ten dupa, tego dupę, temu dupie, czy też: ta dupa, tej dupy, tej dupie? Czy obydwie formy są poprawne?
Przepraszam za brzydkie słowa i pozdrawiam.
Mirosław z Berlina -
ciebie czy Ciebie?28.08.200228.08.2002Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”? -
koniądz
23.09.202323.09.2023Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?
-
morowy1.03.20141.03.2014Szanowni Państwo,
zastanawia mnie, w jaki sposób słowo morowy z nacechowanego negatywnie zyskało dzisiejsze pozytywne znaczenie. Niestety nie udało mi się nigdzie znaleźć informacji na ten temat, być może mogliby Państwo pomóc?
Z wyrazami szacunku -
Pan -– tylko w sytuacjach grzecznościowych i osobistych5.12.20175.12.2017Szanowni Eksperci,
coraz częściej spotykam się ze stosowaniem form grzecznościowych Pani, Pan nie w funkcjach adresatywnych i pisanych wielką literą. Na przykład: Zapraszamy na wykład, który wygłosi Pan Prof. Jan Kowalski – czy nie wystarczy … profesor Jan Kowalski? Ten dzban pochodzi z kolekcji Pani Anny Wiśniewskiej – czy nie lepiej … z kolekcji Anny Wiśniewskiej?
Z poważaniem
Iwona
-
Popełnić wiersz 6.07.20186.07.2018Skąd się wziął popularny ostatnio błąd popełnić wpis/artykuł, zamiast napisać wpis/artykuł. Bo domyślam się, że jest to błąd, jeszcze kilka lat temu nie słyszałam takiego połączenia. Czy może jest to dopuszczalne? Dziękuję.
-
USD i DEM12.04.200212.04.2002Czy funkcjonują w jęz. polskim skróty typu USD, DEM na oznaczenie walut zachodnich?
-
z jednej strony..., z drugiej strony...
7.03.202323.02.2023Czy zwrot „z drugiej strony” może być używany w języku oficjalnym (np. w pracy dyplomowej)?
Spotkałam się również ze stwierdzeniem, że wyrażenie to jest zapożyczeniem z angielskiego "on the other hand" – ciekawi mnie, czy tak faktycznie jest.