-
bezcenne koło30.10.201430.10.2014Witam.
Proszę mi wyjaśnić dwa lekko zabawne paradoksy językowe. W śląskim dialekcie na rower mówi się koło. W polszczyźnie to określenie nie istnieje i nigdy nie istniało. Mamy natomiast kolarza, kolarski i kolarstwo. Skąd?
Drugi paradoks nijak nie mieści się w mojej technicznej głowie. Dwa wyrazy, podobne znaczeniowo: wartościowy i cenny. Zanegujmy oba, powinniśmy dostać też dwa wyrazy podobne znaczeniowo, choć przeciwne pierwotnym. A co mamy? Bezwartościowy i bezcenny! -
caritas2.01.20072.01.2007Dziękuję za wyjaśnienie o Caritasie i odmianie tego wyrazu – mam pytanie, czy caritas w odmianie męskiej jest dopuszczalna tylko w mowie potocznej, czy także można jej tak używać w mediach.
-
interpunkcja w konstrukcjach porównawczych5.02.20115.02.2011Szanowni Państwo!
Bardzo proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości w kwestii interpunkcji w zdaniach takich jak te (przecinki, do których odnosi się moje pytanie, ująłem w nawias):
1. Był taki(,) jak jego ojciec.
2. Dzisiaj jedliśmy obiad o tej samej porze(,) co wczoraj.
3. Takie zachowanie(,) jak to(,) jest niedopuszczalne!
4. Jeszcze nigdy nie byłem tak zmęczony(,) jak dzisiaj.
5. Pracował tak dużo(,) jak nigdy dotąd.
Z góry dziękuję za odpowiedź!
Pozdrawiam
-
i trema24.03.201124.03.2011Dzień dobry,
czy w polskiej ortografii występował kiedyś regularniej znak i-umlaut, który do dziś jest w ukraińskiej wersji cyrylicy? Spotkałem taką literę w następującym reprincie: http://www.grekat.stalwol.pl/1-2.html i uświadomiłem sobie, że chyba nigdy wcześniej jej nie widziałem.
Dziękuję,
Jarek Hirny -
jednak19.01.200719.01.2007Szanowni Państwo,
czy słowo jednak powinno zajmować w zdaniu jakąś określoną pozycję? Pamiętam, jak pewna Pani – doświadczony korektor-redaktor – zapewniała mnie, że jednak zawsze stoi na drugiej pozycji, nie rozpoczyna zdania, nie kończy. Czy to prawda?
— „Jednak nie pójdę tam nigdy więcej”.
— „Nie pójdę jednak tam nigdy więcej”.
A może jeszcze inaczej?
Z pozdrowieniami
AŁ -
Księstwo Słupskie, Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski4.06.20194.06.2019Szanowni Państwo,
proszę o podanie poprawnego zapisu poniższego typu nazw (z nadzieją, że te rozstrzygnięcia pojawią się w SJP): księstwo słupskie, hospodarstwo mołdawskie, chanat krymski czy Księstwo Słupskie (z pewnością zapis dużymi literami jako byt państwowy: Księstwo Warszawskie, Księstwo Kijowskie), Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski. Czy pisownia dużą lub małą literą zależy od stopnia niezależności danego terytorium? Dziękuję bardzo i pozdrawiam, A.B.
-
Mieć
21.09.202221.09.2022Szanowna Poradnio Językowa, czy mogę prosić o wyjaśnienie, skąd wzięło się nowe (przynajmniej dla mnie) znaczenie słowa „mieć”, oznaczającego fakt, który podobno zaistniał? Przykład: „Córka miała uciec z domu po kłótni z rodzicami ” – tu oznacza najbardziej prawdopodobny przebieg zdarzeń. Nigdy nie słyszałem, aby ktoś w ten sposób wyrażał się w mowie potocznej, takiego znaczenia słowa „mieć” nie ma w słowniku, ani nigdy nie uczono go w szkołach, ale ta forma jest nagminnie używana w mediach.
-
mikologia i fykologia24.10.200624.10.2006Witam Szanownych Ekspertów!
Uprzejmie proszę o podanie treści zasady (o ile takowa istnieje) używania bądź nieużywania określonych samogłosek po określonych spółgłoskach. W myśl takiej zasady niepoprawne byłyby nazwy: mykologia, fykologia, tymczasem poprawne byłyby: mikologia, fikologia.
Łącze ukłony,
Grzegorz Wojtczak
(zdesperowany my/mikolog) -
Nazwa miesiąca2.03.20182.03.2018Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie zasady zapisu dat. Do tej pory daty w rożnego rodzaju ogłoszeniach zapisywałam w następujący sposób: Wydarzenie odbędzie się 25 lutego 2018 lub Termin wydarzenia: 25 lutego 2018. Spotkałam się z opinią, że drugi zapis jest niepoprawny, bo po dwukropku lub w nagłówku nazwę miesiąca powinnam zapisać w mianowniku. Nigdy wcześniej nie natrafiłam na taką zasadę. Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Bardzo dziękuję i pozdrawiam serdecznie
Kamila K.
-
niemożliwym jest…31.10.200231.10.2002Dzień dobry,
Nigdy nie miałam problemów z gramatyką i ortografią polską, lecz nigdy też nie byłam zmuszona do użycia następującego wyrazu: niemożliwym w wyrażeniu niemożliwym jest uczestniczenie w…. Przypuszczam, że poprawna ortografia to niemożliwym pisane razem, ale chciałabym się upewnić, ponieważ ślubne zaproszenie z błędem ortograficznym to byłaby jednak niesamowita porażka.
Z góry bardzo serdecznie dziękuję za szybką odpowiedź.
Serdecznie pozdrawiam cały zespół.
D. Drelicharz