odważny
  • Pico della Mirandola
    27.05.2003
    27.05.2003
    Szanowni Państwo,
    Mianownik: G. Pico della Mirandola, Dopełniacz: G. Pico della Mirandoli – wszystko jasne, według słownika Pico się nie odmienia. Ale jeśli rzeczony filozof występuje w tekście, którego jest głównym bohaterem, jako „goły” Pico (bez della Mirandola), to też nie wolno odmieniać? Dodam, że ta skrócona forma, choć może nie nazbyt poprawna, jest raczej zakorzeniona i potwierdzona, czy raczej wprowadzona przez uzus obcojęzyczny (cf. Responsio ad Picum Melanchtona). Jednakże cokolwiek napiszę, brzmi nieszczególnie. Dop. Pica – w porządku, ale Narz. Pikiem? Cel. Picowi?
    Z poważaniem
    Marianna Cielecka
  • Podsumowując…
    29.04.2013
    29.04.2013
    Czy zdanie: „Podsumowując, Jan Bytnar to bardzo odważna postać o ciekawym życiorysie” jest poprawne?
    Dorota Wawrowska
  • strachy na Lachy
    25.09.2006
    25.09.2006
    Skoro strachy na Lachy znaczy to tyle co 'nie ma czego się bać', to co mówi ta fraza o Lachach? Że są:
    (a) dzielni i odważni (próżny to trud straszyć taki odważny lud);
    (b) bojaźliwi (takie strachy obliczone są na wystraszenie co najwyżej Lachów, ale na mnie nie robią najmniejszego wrażenia).
    Która z tych interpretacji jest właściwa?
  • Bezczelny a czelność
    10.02.2020
    10.02.2020
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie słowo bezczelny. Mieć czelność to mieć śmiałość coś zrobić (np. Sąsiad miał czelność włączyć wiertarkę o północy). Dlaczego mówimy więc, że ten sąsiad jest bezczelny, czyli bez czelności, skoro właśnie tę czelność miał?

    Pozdrawiam serdecznie,
    Małgorzata Najder
  • bezpieczny i niebezpieczny
    28.05.2010
    28.05.2010
    Szanowni Państwo,
    chciałem zadać pytanie o etymologię słów bezpieczny i niebezpieczny. Osobiście wywodziłbym je od słowa piecza, ale tu powstaje pewien problem. Otóż musiałbym uznać, że bezpieczny to 'pozbawiony pieczy', czyli w rzeczywistości 'niebezpieczny'. I zaczyna się błędne koło. Będę wdzięczny za rzucenie odrobiny światła na moje wątpliwości.
    Z wyrazami szacunku

    Marcin Widawski
  • chojraczka i jej synonimy
    28.02.2006
    28.02.2006
    Czy istnieją jakieś żeńskie formy od śmiałek, chojrak? Czy może jakieś inne słowo podobne znaczeniowo, które posiadałoby zarówno męską, jak i żeńska formę?
  • Derywat od pewnego wulgaryzmu

    30.12.2021

    W życiu spotkałem się z określeniem  jesteś przechuj jako stwierdzenie pozytywne, że ktoś jest odważny czy też męski. Jednak samo słowo przechuj/ przechujowe moim zdaniem oznacza coś negatywnego. Jak należy odbierać słowo przechuj?

  • Frazeologizm z gajowym
    18.04.2024
    13.07.2020
    Szanowni Eksperci,
    uprzejmie proszę o wyjaśnienia genezy ironicznego powiedzenia być odważny jak żydowski gajowy, spotykanego jeszcze dziś wśród starszego pokolenia Polaków. Jeśli dobrze rozumiem, porzekadło to odwołuje się do stereotypowej tchórzliwości Żydów, ale dlaczego pojawia się w nim akurat gajowy?
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Michałowski
  • Imię Jasiri

    16.10.2020
    16.10.2020

    Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego niektórych imion i nazw własnych obcego pochodzenia nie można w żaden sposób odmieniać przez przypadki w języku polskim. Dla przykładu podam imię pewnej postaci, które pochodzi z języka suahili:  Jasiri (na marginesie słowo to oznacza 'odważny'). Co powoduje, że takiego imienia nie można odmienić przez przypadki? Czy istnieje jakaś ogólna zasada, która o tym decyduje?

  • inteligentne technologie
    8.12.2007
    8.12.2007
    Szanowni Eksperci!
    Jak sprytnie wymienić w wyrażeniu inteligentne technologie przereklamowane słowo inteligentne? Czy ono sugeruje, że te technologie są dlatego inteligentne, że jest w nich jakiś bystry duch? A przecież obecna technologia nie jest tak sprawna jak mózg ludzki.
    Dziękuję
    AB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego