oferma
  • nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót
    21.11.2012
    21.11.2012
    Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
    Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”?
  • Ale dziś ciapa!
    2.12.2014
    2.12.2014
    Często słyszę w swoich stronach (Śląsk) jak o typowej jesiennej pogodzie – błocie po deszczu mówi się ciapa: „Ale dziś ciapa” itp. Wydawało mi się, że to słowo stosowane jest powszechnie w całej Polsce, tymczasem w sprawdzanych przeze mnie słownikach pod hasłem ciapa widnieją tylko synonimy ofermy. Tak więc czy stosowanie tego słowa w ogólnopolskich pismach można uznać za błąd i traktować te słowo wyłącznie jako regionalizm?
  • chłopczyna i dziadunio
    6.03.2007
    6.03.2007
    Moje pytanie dotyczy rodzaju rzeczowników chłopczyna i dziadunio. Gramatycznie chłopczyna jest rodzaju ż. lub m. Powiemy więc ten chłopczyna, wiedząc, że odnosimy się do płci męskiej. Powiemy też ta chłopczyna i nie będzie to błędem, bo występuje zgodność końcówek. W przypadku rzeczownika dziadunio powiemy oczywiście ten dziadunio, ale nie to dziadunio, chociaż, podobnie do chłopczyny, zachodzi zgodność końcówek. Dlaczego forma ta chłopczyna jest poprawna, a to dziadunio nie?
  • chwalipięta i trusia
    25.03.2007
    25.03.2007
    Jakiego rodzaju są rzeczowniki ekspresywne takie jak chwalipięta, trusia, dupa używane w odniesieniu do mężczyzn? Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem chwalipięta podaje dwie formy: „Nieznośna z niego chwalipięta” oraz „Nieznośny z niego chwalipięta”. Czy zatem odmienia się: ten dupa, tego dupę, temu dupie, czy też: ta dupa, tej dupy, tej dupie? Czy obydwie formy są poprawne?
    Przepraszam za brzydkie słowa i pozdrawiam.
    Mirosław z Berlina
  • kaleka, ofiara itp.
    23.06.2008
    23.06.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawne są obydwie formy: ten kaleka życiowy i ta kaleka życiowa? Podobny problem mam z rzeczownikiem noga (laik). Czy dopuszczalne są obydwie formy ten noga i ta noga, skoro mężczyzna kulawy to według Nowego słownika poprawnej polszczyzny ta kuter-noga i ten kuter-noga? Takich wątpliwości mam więcej: oliwa (alkoholik), ślepota (osoba niedowidząca), ofiara (człowiek niedający sobie rady w życiu, pijaczyna, glina (o policjancie).
  • Karczma, podeszwa
    3.07.2020
    3.07.2020
    Dzień dobry,
    intryguje mnie odmiana przez przypadki takich słów jak karczma czy podeszwy. Zgodnie ze słownikiem w dopełniaczu brzmi ona: karczem i podeszew. Czy to jakieś wyjątki? W słowach typu platforma czy oferma to e w odmianie jest już pomijane.
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • pedał
    8.09.2012
    8.09.2012
    W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego