okręg
  • okrąg – okręg
    27.04.2013
    27.04.2013
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w matematyce jest okrąg, a podczas wyborów – okręg wyborczy? Skąd się biorą tego typu różnice w grafii?
    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • Pisownia nazw okręgów administracyjnych
    20.03.2016
    20.03.2016
    Przy drogach są tablice informacyjne w postaci np.:

    Województwo
    Mazowieckie
    Powiat
    Przasnyski
    Gmina
    Chorzele
    (pisownia oryginalna).
    Czy nie jest to błąd nie powinno być z małej litery: mazowieckie i przasnyski?
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • jeszcze o marchii i podobnych obszarach
    6.06.2013
    6.06.2013
    Mam problem z pogodzeniem paragrafu 18.22 i 20.29 WSO (2012). Na jakiej podstawie zdecydowano, że np. marchia brandenburska jest okręgiem administracyjnym (pisanym małą literą), a nie regionem? A czy nazwę prowincja wielkopolska należy pisać małymi literami (jako okręg administracyjny) czy dużymi (bo jest to prowincja)?
  • liczby w kulkach
    18.03.2013
    18.03.2013
    Szanowni Państwo!
    W podręczniku dla szkoły podstawowej poszczególne numery ćwiczeń zapisano w „kulkach”, czyli w postaci cyfr otoczonych okręgami. Czy w takim wypadku w „kulce” powinna się znaleźć również kropka – w myśl reguły 87.6: „Kropkę stawiamy po liczbach (arabskich lub rzymskich) oraz literach wprowadzających wyliczenia”? A może otoczenie liczby okręgiem jest wystarczającym wyróżnieniem numeru ćwiczenia? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
  • Ortografia: żupania splicko-dalmatyńska
    22.01.2017
    22.01.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałam dowiedzieć się, jak należy zapisać nazwę regionu żupanija splitsko-dalmatinska. Skąd czerpać informację na temat nazw regionów geograficznych położonych poza Polską? W języku chorwackim prawidłowy zapis to: żupanija Splitsko-dalmatinska, w języku niemieckim Gespanschaft Split-Dalmatien. Gdzie szukać reguły?

    Z wyrazami szacunku
    Justyna Preuss
  • wolta czy półwolta?
    2.12.2009
    2.12.2009
    Pytanie dotyczy słowa wolta. Często używa się go w wyrażeniu zrobił woltę, co ma oznaczać zmianę poglądów o 180 stopni. W jeździectwie wolta oznacza wyjechanie ze ściany czworoboku, przejechanie okręgu, powrót z okręgu na ścianę w tym samym miejscu, z którego się wyjechało i kontynuacja jazdy w tym samym kierunku. Można zrobić półwoltę – półokrąg ze zmianą kierunku. Czy nie powinno się używać słowa półwolta, chcąc powiedzieć o zmianie?
    Pozdrawiam
  • ziemia lwowska

    28.07.2022
    28.07.2022

    Szanowni Państwo,

    czy w nazwie ziemia lwowska obowiązuje taka sama zasada jak przy zapisie polskich okręgów administracyjnych, czy też dopuszczalne jest użycie dużych liter? Spotkałam się z opinią historyka, który twierdzi, że określenie Ziemia Lwowska ma podobny charakter jak np. Galicja, Tarnopolszczyzna czy Sandomierszczyzna, dlatego powinno być zapisane dużymi literami. Taki też zapis stosowny jest w przewodniku wydawnictwa Rewasz

    https://rewasz.pl/ziemia-lwowska-przewodnik-po-ukrainie-zachodniej-czesc-iii.html

  • Chutor
    27.07.2017
    27.07.2017
    Ostatnio zainteresowało mnie słowo chutor, czy mogę prosić o przedstawienie etymologii tego słowa? Wiem, co znaczy, zastanawia mnie jednak, skąd się wzięło w języku polskim.
    Serdecznie pozdrawiam
    Gosia
  • diecezja warszawsko-praska

    28.06.2008
    28.06.2008

    Diecezja warszawsko-praska pisze się właśnie tak – z dywizem, co sugeruje, jakoby obejmowała Warszawę i Pragę (jak autostrada polsko-czeska). A przecież Praga to dzielnica Warszawy. Czy lepsza byłaby pisownia bez dywizu (analogicznie do książka popularnonaukowa)?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego