olbrzymie��
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • Grzyb-pasożyt (tak jest w WSO) czy grzyb pasożyt (jak podpowiada logika)?
    13.11.2019
    13.11.2019
    Pisze się grzyb-pasożyt czy grzyb pasożyt?
    Grzyb pasożyt to inaczej grzyb pasożytniczy, więc moim zdaniem przy zapisywaniu tego wyrażenia rzeczownikowego powinna obowiązywać reguła [135] 25. Poza tym z niezrozumiałych dla mnie powodów (omyłka?) pisownię z łącznikiem uzasadniono regułą [186] 50, dotyczącą przymiotników.
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii i pozdrawiam,
    MK
  • Neutratywy

    12.11.2023
    12.11.2023

    Czy użycie zaimków i form neutralnych płciowo jest dozwolone w języku polskim? Np. byłxm, zrobiłxm.

  • niska – wysoka temperatura

    24.05.2023
    24.05.2023

    Dzień dobry,

    proszę o opinię czy niniejsze zdanie jest poprawne: „W biegu górnym rzeki stwierdzono znacznie mniejszą temperaturę wody niż w biegu dolnym”. Czy jeśli jest mowa o temperaturze wody/powietrza należy używać sformułowania niższa/wyższa czy mniejsza/większa?

    Pozdrawiam

    Joanna Zawadzka

  • No, ale…
    4.07.2008
    4.07.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy w wyrażeniu no, ale, pojawiającym się na przykład na początku zdania lub po średniku, po no powinien się znajdować przecinek? Np. „Miała ochotę pojechać nad jezioro; no (,) ale to on decydował, gdzie spędzają weekendy”. A co, gdyby przed no zamiast średnika był przecinek? I czy w ogóle nie należałoby unikać zbyt częstego stosowania takiej konstrukcji, pozostawiając raczej samo ale?
    Łączę pozdrowienia.
  • obrzympała
    17.12.2003
    17.12.2003
    Dzień dobry!
    Chciałbym się od Państwa dowiedzieć czegoś o etymologii wyrazu obrzympał (może obrzympała?). Spotkałem się z nim w filmie Wniebowzięci z niezapomnianym duetem Himilsbach-Maklakiewicz. Było to w dialogu dwóch dorożkarzy, z których jeden zadaje pytanie: „Na kogo czekasz?”, drugi zaś odpowiada: „Na takich dwóch obrzympałów”.
    Za wszelkie informacje na ten temat z góry serdecznie dziękuję.
    Kamil Jaśkiewicz
  • po lwiemu
    21.05.2013
    21.05.2013
    Robimy coś po swojemu lub po bożemu, po wariacku lub po angielsku. Skoro w pierwszych dwóch wypadkach sprawdza się celownik, to skąd wzięły się formy kończące się na -ku zamiast na -kiemu? Jak nazywa się taka forma?
    Jakie są ograniczenia przy tworzeniu analogicznych konstrukcji z po? Czy będzie dobrze po lwiemu albo po wesołemu?
  • serendipity
    2.03.2010
    2.03.2010
    Serendypia – polska Wikipedia publikuje już to słowo. W słowniku języka polskiego jeszcze się nie znalazło, a na świecie serendipity robi olbrzymią karierę. Czy w polskiej literaturze już się gdzieś pojawiło i jeśli tak, to jak od serendypii utworzyć przysłówek i przymiotnik? A jeśli nie, to w jaki sposób należy to słowo tłumaczyć?
  • W Finlandii, czyli na dalekiej Północy lub dalekiej północy
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    załóżmy, że firma X ma siedzibę w Finlandii, i chcę napisać, że mieści się ona na dalekiej północy. Czy taki zapis (daleka północ) jest poprawny? Czy może powinnam napisać: daleka Północ, a nawet Daleka Północ?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Wyrażenia i wyrazy: mozartowskie symfonie, schubertowskie tria; brahmsista, beethovenista, chopiniści
    9.05.2017
    9.05.2017
    Mam pytanie o poprawną pisownię słów, które pochodzą od nazwisk kompozytorów muzycznych.
    Przymiotniki – powinno się je pisać wielką czy małą literą? Np. mozartowskie symfonie, schubertowskie tria? W literaturze specjalistycznej spotykam pisownię wielką literą: utwory Beethovenowskie, opery Moniuszkowskie.
    Rzeczowniki – brahmsista (od: Brahms), beethovenista (od: Beethoven), chopiniści (od: Chopin). Czy taka forma jest poprawna? Czy obowiązują określone reguły w konstruowaniu takich form?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego