opinia
  • teoretyczka
    13.10.2005
    13.10.2005
    Czy w odniesieniu do kobiet powinno się używać formy teoretyczka, czy teoretyk?
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • terminy specjalistyczne
    3.09.2011
    3.09.2011
    Szanowni Państwo!
    Proszę o opinię dotyczącą poprawności i zrozumiałości wyrażeń uzupełnienie do dwóch i uzupełnienie jedynkowe lub uzupełnienie do jednego, używanych w dziale dotyczącym arytmetyki komputera. Moją wątpliwość potwierdzają dwa szersze terminy diminished radix complement i radix complement, które odpowiednio znaczą właśnie 'uzupełnienie zmniejszonej podstawy' i 'uzupełnienie podstawy'.
    Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.
  • Tesco
    10.03.2009
    10.03.2009
    Szanowni Państwo!
    Proszę o opinię na temat używania nazwy własnej Tesco w mowie potocznej. Odmiana tego słowa razi moje uszy (D. „Spotkałem ich obok Teska”, Ms. „Byłem w Tesku” itd.). Z drugiej strony rzeczownik jest obecny w naszym języku od dziesięciu lat, deklinuje się tak jak jajko, a język słowacki przyjął jego odmianę. Czy Polacy także powinni odmieniać Tesco?
  • tę i tą

    27.04.2005
    27.04.2005

    Moje pytanie dotyczy poprawności używania i . W słowniku można znaleźć: B. , N. . Wielu ludzi mówi np. tą książkę, tą piłkę, choć zgodnie z deklinacją tego zaimka powinno zostać użyte . Czy obie te formy są dopuszczalne dla biernika?

  • Tiffany
    6.01.2013
    6.01.2013
    Jak odmieniać w polskim tekście nazwę Tyffany i czy ma tu sens istnienia forma Tyffany's, czy lepiej użyć formy Tyffany'ego?
    Dziękuję
    Agnieszka Kajak
  • To ludzie powinni kształtować język…
    16.04.2011
    16.04.2011
    Byłam świadkiem, jak dziewczyna zwróciła uwagę innej dziewczynie na to, że nie mówi się ubrać bluzkę, bo ubrania się wkłada. Ta powołała się na odpowiedź z poradni, stwierdziła, że to regionalizm i można go używać. Czy ludzie, którzy mówią: ubrać buty, pracować na kasie, pojechać na myjnię, włanczać itp. nie popełniają błędów, tylko używają regionalizmów lub mowy potocznej? Oni sami twierdzą, że to ludzie powinni kształtować język i że skoro tyle osób tak mówi, to znaczy, że tak powinno być. Czy mają rację?
  • Tondera
    24.04.2007
    24.04.2007
    Dzień dobry,
    proszę o informację, czy nazwisko Tondera podlega odmianie przez przypadki. Czy jest to jakiś wyjątek? Jego właściciel twierdzi, że nazwisko to nie odmienia się, a ja jestem początkującą redaktorką i bardzo zależy mi na usystematyzowaniu pewnych prawd językowych. Chodzi o użycie tego nazwiska także w tekście pisanym. Będę niezwykle wdzięczna za szybką odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
  • Toż podoba się dla niej ta odpowiedź!
    25.06.2010
    25.06.2010
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące formy dla. Pochodzę z Podlasia i u nas przyjęło się mówienie dla Pawła zamiast Pawłowi. Czy takie określenie jest dopuszczalne? Kiedy możemy używać dla a kiedy nie?
    Przypomniało mi się jeszcze, że chciałam zapytać o toż. Też u nas charakterystyczne, np. „Toż Ci mówiłam’’. Czy takie słowo istnieje?
  • Transkrypcja nazwisk ormiańskich

    10.02.2022

    Szanowni Państwo,

    nie znalazłam porad dotyczących zapisu (transkrypcji) nazwisk ormiańskich. Proszę o poradę, czy np. Nikol Paszinjan (zapis wg transkrypcji) jest poprawniejszy niż "Paszynian" (spotykany w prasie), Sargsjan, nie Sarkisjan (kalka z rosyjskiego), Koczarjan - nie Koczarian. Wiele nazwisk ormiańskich kończy się na - jan, ale zauważyłam, że w języku polskim po spółgłosce zamiast "j" pojawia się "i". Czy słusznie?

    Z poważaniem

    Stała czytelniczka

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego